‘Graaiflatie’ is het woord van het jaar 2023, dat van 2008 waren wij gelukkig al vergeten
Het tromgeroffel dooft eindelijk uit, want het Woord van het Jaar werd zonet bekendgemaakt: niets typeert 2023 meer dan ‘Graaiflatie’! De term werd zowel in Vlaanderen als Nederland als winnaar uitgeroepen en wordt stante pede opgenomen in de ‘Van Dale’ en in ons collectief geheugen, waar u uiteraard ook alle andere Woorden van het Jaar bewaart, toch? Moest u er gek genoeg hier en daar eentje gemist hebben, bent u weer helemaal up to date dankzij onze ordelijke opfrissing. Alweer een extra gespreksonderwerp tijdens het kerstdiner!
2023
1. Graaiflatie
Inflatie die wordt aangewakkerd door ondernemingen die de kostenstijging van grondstoffen, productiemiddelen en arbeid volledig of bovenmatig doorberekenen aan de consument om hun winst op peil te houden of te verhogen.
Onder invloed van Engels greedflation, gevormd van graaien [zichzelf verrijken] + inflatie
2. Nepobaby
Iemand van wie wordt beweerd dat hij zijn baan, m.n. in de amusementswereld of de creatieve sector, heeft te danken aan zijn beroemde ouder(s) die ook in de sector werkte(n)
Engels, verkort uit nepotism baby
3. Pyjamatoerist
Toerist die enige tijd ergens verblijft
2022
Activist die zich aan een object van symbolische waarde vastplakt om de aandacht van het publiek te vestigen op de klimaatproblematiek
2. Concentratiecrisis
Afname van of gebrek aan concentratie, doordat iem. voortdurend wordt afgeleid door anderen of door technologische producten als smartphones
3. Energietoerisme
Het reizen naar een warm land (in de winter) om de hoge energieprijzen in het eigen land te ontvluchten
2021
1. Knaldrang
Sterk verlangen om uit de bol te gaan
2. Tegelwippen
Tegels bij het huis vervangen door groen
3. Boosterprik
Herhaalde injectie van een vaccin ter versterking van de immuniteit tegen een besmettelijke ziekte, synoniem boosterinjectie, boostershot, boostervaccinatie
Lees ook:
Het bezoek van de Paus schopt het tot ons woord van de week: Pontifexit
2020
1. Knuffelcontact
Persoon, buiten de eventuele leden van je gezin, met wie je nauw (fysiek) contact mag hebben, m.n. tijdens de coronacrisis
2. Covidioot
Scheldwoord voor iemand die de maatregelen tegen de verspreiding van COVID-19 volstrekt negeert
3. Hoestschaamte
Schaamte die iemand ervaart als hij hoest in het gezelschap van anderen, die weleens zouden kunnen denken dat hij een ziekte heeft en anderen kan besmetten
2019
1. Winkelhieren
Bij lokale bedrijven en winkels kopen
2. Klimaatspijbelaar
Leerling die spijbelt van school om de politiek te attenderen op de klimaatproblematiek
3. Egelwegel
Doorgang voor egels tussen twee tuinen
2018
1. Moordstrookje
Fietspad dat vlak langs een weg ligt en daardoor zeer gevaarlijk is
2. Mangomoment
Geluksmoment dat een ernstig zieke patiënt beleeft door een ogenschijnlijk onbeduidende, niet-medische handeling of opmerking van een arts, zorgverlener, mantelzorger e.d. tijdens normale zorgactiviteiten, de metafoor verwijst naar een fragment uit een VRT-programma waarin een patiënte een moment van geluk beleeft aan de mango die de presentatrice voor haar meebrengt
3. Groeipakket
Kinderbijslag
2017
1. Koesterkoffer
Koffer met tastbare herinneringen om een jong gezin te steunen na het verlies van een kindje
2. Fipronilei
Met het pesticide fipronil besmet ei
3. Metoo-verhaal
Publieke getuigenis, m.n. op een van de sociale media, van een slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag
2016
1. Samsonseks
Seks terwijl de kinderen naar de televisie kijken (genoemd naar het kinderprogramma ‘Samson en Gert’)
2. Betonstop
Beëindiging van het betonneren en volbouwen van de open ruimte
3. Pokémonterreur
Overlast die spelers van het spel Pokémon Go veroorzaken
2015
1. Kraamkost
Maaltijd als cadeau voor een pasbevallen moeder en haar gezin
2. Sjoemelsoftware
Software om de testresultaten van een apparaat positief te beïnvloeden, m.n. zulke software die in auto’s wordt gebruikt om de CO2-uitstoot gunstiger voor te stellen
3. Kibbelkabinet
Regering waarvan de coalitiepartners onderling ruziemaken
2014
1. Flitsmarathon
Politieactie waarbij de hele dag intensief geflitst wordt
2. Boterhammentaks
Vergoeding voor het toezicht houden op kinderen die ‘s middags op school blijven eten
3. Kamikazecoalitie
regeringscoalitie die volgens de gebruikers van de term gedoemd is te mislukken
2013
1. Selfie
Fotografisch zelfportret, vaak gemaakt met de camera op armlengte en gepubliceerd op een sociaalnetwerksite
2. Belbos
Vos aangelegd met de financiële opbrengst van gerecycleerd materiaal uit ingezamelde mobiele telefoons
3. Geefkast
Kast op een publiek toegankelijke plaats, waarin men spullen kan achterlaten die anderen gratis mogen meenemen
2012
1. Frietchinees
Aziatische frituurhouder
2. Miserietaks
(Smalend) belasting die bij een scheiding of een erfenis betaald moet worden om een mede-eigenaar van een onroerend goed (bv. woning) uit te kopen
3. Anticoalitie
Coalitie die tegen een bepaalde partij gevormd wordt
2011
1. Stoeproken
Roken op de stoep voor een café of restaurant, wegens het rookverbod in de horeca
2. Frietrevolutie
Protest in België tegen het aanslepen van de regeringsformatie
3. Heen-en-weerkind
Kind dat in een vechtscheiding heen en weer getrokken wordt tussen de ouders
2010
1. Tentsletje
Meisje dat bv. op een festivalweide met verschillende mannen seksuele betrekkingen in haar tentje heeft
2. Pedopriester
Pedofiele priester, m.n. priester die zich schuldig heeft gemaakt aan seksuele betrekkingen met kinderen
3. Ontdopen
Zich laten ontdopen: zich uit het doopregister laten schrappen
2009
1. Ontvrienden
Virtuele vrienden dumpen door deze te schrappen uit vriendenlijstjes op vriendensites
2. Mexicaanse griep
Varkensgriepvariant die in 2009 in Mexico de kop opstak en zich verspreidde over de rest van de wereld
3. Hypotheekleed
Sociaaleconomische ellende die het gevolg is van de onmogelijkheid de rente (en aflossing) voor een hypotheek te voldoen
Nu in Humo:
Ramsey Nasr: ‘De reactie op deze gruwel bepaalt wat een mensenleven de rest van de 21ste eeuw waard zal zijn’
Kenny en Perrine uit ‘Met vier in bed’: ‘Sinds onze deelname is het gedaan met de condoomverhalen in onze B&B’
Jonas Van Geel: ‘Mijn zoon dwingt me om stil te staan. Ik weet nu dat niet elke dag een feest is’
2008
1. Swaffelen
(Van mannen) het geslachtsdeel laten slingeren en moedwillig tegen een object aantikken, o.a. met het oogmerk hierdoor een ander of zichzelf op te winden
2. Wiiën
Gamen met een Wii-spelcomputer
3. Bankendomino
Reeks faillissementen van onderling verweven financiële instellingen die stuk voor stuk insolvabel worden
2007
1. Bokitoproof
Bestand tegen (de gevolgen van) vernielzuchtig gedrag (van dieren) en vandalisme (van mensen)
2. Comadrinken
In korte tijd zo veel drinken, dat men in coma raakt, m.n. als trend onder jongeren
3. Klimaatneutraal
Geen effect op het klimaat hebbend, m.n. doordat het aantal broeikasgassen dat wordt uitgestoten bij een bep. activiteit, wordt gecompenseerd, bv. door het planten van bomen