Frans koppel grijpt naast miljoenen nadat ze masker voor 149 euro aan antiquair hadden verkocht: “Ze hadden zelf beter opzoekingswerk moeten doen”
Het bejaarde koppel dat een uiterst zeldzaam Afrikaans masker voor amper 149 euro verkocht aan een antiquair, die er vervolgens miljoenen voor cashte, kan fluiten naar dat geld. Het was niet de handelaar die het koppel misleidde, het waren zij die zich voor de verkoop beter op de hoogte hadden moeten stellen over de daadwerkelijke waarde van het masker, zo besloot een rechter dinsdag in het Franse Alès.
De zaak deed in oktober van dit jaar wereldwijd nogal wat stof opwaaien. Een bejaard koppel (88 en 81 jaar) uit het Zuid-Franse Le Vigan, nabij Nîmes en Montpellier, klaagde een antiquair aan om een oud masker uit het Afrikaanse Gabon. Het tweetal had in 2021 hun zolder uitgemest en daarbij het masker gevonden dat er al jaren lag te verstoffen.
Het ding was ergens in de jaren 20 van de vorige eeuw meegenomen door grootvader René-Victor Fournier, destijds koloniaal gouverneur van Midden-Congo, het huidige Gabon en de Republiek Congo. Ze wisten niet dat het een traditioneel en extreem zeldzaam masker uit de 19de eeuw betrof: een waardevol Ngil-masker van de Fang-bevolking in Gabon.
Een lokale tweedehands-kunsthandelaar kocht een paar dingen van het bejaarde koppel, waaronder het Afrikaanse masker. Hij telde er net geen 150 euro voor neer. Groot was hun verbazing toen ze in maart 2022 in de krant lazen over de verkoop van een “uiterst zeldzaam masker uit de 19de eeuw”. Een foto bevestigde dat het om hun masker ging, waarvan er wereldwijd nog maar zo’n tien exemplaren bleken te bestaan. Op de veiling ging het masker uiteindelijk onder de hamer voor 4,2 miljoen euro. Een anonieme koper ging ermee vandoor.
De oud-eigenaars klaagden de antiquair aan. Ze stelden dat die maar al te goed wist dat het masker veel meer waard moest zijn. Hij zou ze bedonderd hebben. Ze wilden de verkoop ontbinden en “hun” masker terug. Ook de staat Gabon mengde zich overigens in het proces, en eiste het masker op.
Antiquair in het gelijk
De rechter in Alès stelde dinsdag evenwel de antiquair in het gelijk. Volgens hem toonde het tweetal “geen enkele zorgvuldigheid bij het beoordelen van de historische en artistieke waarde van het onroerend goed”. Daar hadden ze voor zichzelf een beeld van moeten vormen, voordat ze naar de handelaar stapten.
De rechtbank acht ook onbewezen dat de tweedehandshandelaar “vóór de verkoop op de hoogte was van de unieke waarde van het verkochte masker”. Hij had “geen specifieke kennis van de Afrikaanse kunst”, luidt het vonnis. De advocaat van de handelaar zei ook dat zijn cliënt het koppel nog een betaling van 300.000 euro had voorgesteld, toen tijdens eerste schattingen van experts bij het veilinghuis bleek dat het masker ongeveer zoveel waard zou zijn. Dat aanbod verviel toen het tweetal zijn cliënt aanklaagde.
De rechtbank creëert een nieuwe jurisprudentie, een informatieplicht. Jij, ik, alle individuen zullen nu een professional moeten vragen voordat ze naar een andere professional gaan.
Advocaat Frédéric Mansat-Jaffré
“Ze vielen van hun stoel”
“Mijn cliënten vielen van hun stoel”, reageerde Frédéric Mansat-Jaffré, advocaat van het echtpaar, op zijn beurt tegenover persbureau AFP. Hij sluit een beroep niet uit. “Door deze beslissing creëert de rechtbank een nieuwe jurisprudentie, een informatieplicht. Jij, ik, alle individuen zullen nu een professional moeten vragen voordat ze naar een andere professional gaan.”
Ook de staat Gabon ving bot bij de rechter.
KIJK OOK. Trouwjurk in kringloopwinkel blijkt klein fortuin waard
