Van "onbegonnen werk" tot "non-nieuws": veel twijfels rond nieuwe partij Hendrik Bogaert

"Een rechtse partij: niet van de radicaliteit, niet van het centrum, maar redelijk rechts." Met die slagzin introduceerde CD&V-Kamerlid Hendrik Bogaert gisteravond in "De Afspraak" zijn plannen voor een nieuwe politieke partij.

Een verrassende aankondiging, klinkt het bij UGent-politicologen Nicolas Bouteca en Carl Devos. Maar ook een die volgens hen weinig kans op slagen heeft.

"Ik vind het een beetje vreemd", valt Bouteca met de deur in huis. "Zijn standpunten lijken op het eerste gezicht weinig vernieuwend. Het klinkt een beetje als het politieke verhaal van de N-VA, maar dan met een andere naam."

"Nochtans maakt de hoge kiesdrempel in ons land dat je als nieuwe partij echt wel met een nieuw verhaal moet komen, waarmee je een brede groep kiezers aanspreekt. Zoals de BoerBurgerBeweging in Nederland: zij speelden in op de breuklijn tussen stad en platteland, een nieuwe trend in de samenleving."

Maar dat doet Bogaert niet. "Hij speelt in op de bestaande breuklijnen, met rechtse standpunten op vlak van economie en migratie. En er zijn al heel wat rechtse partijen in ons land die op die thema's zitten. Ik zie niet meteen in hoe hij daarin het verschil zal maken", aldus Bouteca.

Die mening deelt ook Carl Devos. Hij trekt de parallel met Jean-Marie Dedecker. Die voerde afgelopen zomer gesprekken over een doorstart met Lijst Dedecker. Maar die kwam er uiteindelijk niet, onder meer omdat een peiling van Doorbraak leerde dat de partij onvoldoende goed zou scoren in West-Vlaanderen - ook de regio van Bogaert zelf.

"Het reanimeren van Lijst Dedecker was in principe makkelijker. Want Jean-Marie Dedecker is nog steeds populair en hij had al een partij met een bestaand netwerk", zegt Devos. "Maar als hij al oordeelt dat dat electoraal een onmogelijke missie is, waarom zou Hendrik Bogaert daar dan wel in slagen?", vraagt Devos zich af.

"Op nationaal niveau lijkt het me onbegonnen werk", meent ook Bouteca. "Het is een beetje gissen wat hierachter zit. Misschien heeft Bogaert lokale ambities en wil hij vooral terug burgemeester worden in zijn thuisgemeente Jabbeke (een positie die hij al bekleedde tussen 2007 en 2011)."

"Een andere mogelijkheid is dat hij op deze manier een zachtere overgang voorbereidt naar een andere partij, zoals de N-VA. Uit wat hij zegt, blijkt duidelijk zijn loyauteit voor CD&V, de partij waarvoor ook zijn grootvader en vader al politiek actief waren. Misschien wil hij op deze manier zijn breuk met de christendemocratische familie wat verzachten."

Dat Bogaert meer en meer buiten de partij viel, was in elk geval al langer duidelijk. De afgelopen jaren pleitte hij meermaals - vergeefs - voor een rechtsere partijlijn, onder meer op thema's als kernenergie en migratie. Zo zorgde hij voor ophef met zijn pleidooi voor een algemeen hoofddoekenverbod.

"Bogaert is wat we in de politiek een maverick noemen", duidt Bouteca. "Door zijn standpunten die tegen de partijlijn ingingen, kreeg hij de voorbije jaren heel wat media-aandacht. Maar dat is daarom nog niet per se een goede basis voor een eigen partij."

"Bovendien is hij een wat wispelturig figuur", weet Wetstraatjournalist Johny Vansevenant. "Hij is een getalenteerd politicus, maar lijkt niet altijd goed te weten wat hij wil. Veel van de zaken die hij begon, heeft hij niet afgemaakt."

In de Kamer blonk hij de afgelopen vijf jaar bijvoorbeeld vooral uit in afwezigheid, zegt Vansevenant. "Ik heb hem daar weinig gezien, laat staan parlementaire vragen weten stellen. Als hij al in het nieuws kwam, was dat vooral omdat hij botste met de partijlijn."

"Het was al wel duidelijk dat hij niet opnieuw lijsttrekker zou zijn voor de CD&V-Kamerlijst in West-Vlaanderen", weet Vansevenant. "Misschien heeft dat meegespeeld in zijn beslissing om dit nu aan te kondigen, op minder dan zes maanden voor de verkiezingen."

Al zegt Bogaert er meteen bij dat hij deze verkiezingen nog niet wil opkomen met "Redelijk Rechts". "Waarover zijn we dan bezig?", vraagt Devos zich af. “Hij zat al een hele tijd in de marge van zijn partij, was onzichtbaar in het parlement en komt nu met de aankondiging dat hij in 2029 misschien met een nieuwe partij aan de verkiezingen zal deelnemen. Ik vind dat eigenlijk een beetje non-nieuws.”

“Hij heeft alleen maar een logo en een partijnaam. En vijf jaar is een eeuwigheid in de politiek: wat blijft er tegen de volgende verkiezingen nog over van Hendrik Bogaert?”, zegt ook Vansevenant.

"Het enige nieuws vandaag is eigenlijk dat hij aankondigt dat hij uit de CD&V zal stappen", aldus Devos. "Dat is voor hen wel een verlies. Bogaert was een belangrijk figuur, als stemmenkanon in West-Vlaanderen en ooit zelfs bijna kandidaat-voorzitter."

"Nadat hij tussen 2011 en 2014 staatssecretaris was, voorspelden velen hem een grote toekomst. Hij was goed ter taal én scoorde ook bij de laatste verkiezingen nog in West-Vlaanderen. Maar hij is de laatste jaren wat weggedeemsterd", aldus Devos.

Zijn aankondiging is in elk geval vervelend voor de CD&V, op een half jaar voor de verkiezingen, besluit Bouteca. "Ondanks zijn loyauteit aan de partij, zegt hij met deze beslissing immers vooral aan zijn kiezers: stem niet voor de CD&V, ik sta niet langer achter hun verhaal."