Horion, de langstzittende gevangene van ons land, had de Belgische Staat aangeklaagd omdat hij na 44 jaar gevangenschap niet langer thuishoort in een gevangenis, zo vindt hij zelf. De rechter heeft hem daar vorige maand gelijk in gegeven. Volgens het hof van beroep in Antwerpen moet hij over uiterlijk vijf maanden op kosten van de Belgische Staat in een instelling buiten de gevangenis verblijven. Lukt dat niet, dan moet België hem een dwangsom betalen van 1.000 euro per dag. Toch gaat het hem niet om het geld, benadrukt zijn advocaat meester Jürgen Millen.

“Freddy Horion is heel realistisch”, zegt hij. “Hij wil niemand schofferen en beseft dat hij heel zware fouten heeft gemaakt. Maar hij is daar ook zwaar voor gestraft. Na 44 jaar hoopt hij eindelijk de gevangenis te kunnen verlaten. Een langere detentie voor mijn cliënt is niet langer aan de orde.”

Gezin uitgemoord

Horion, die in ons collectieve geheugen gegrift staat als de gangster met de dikke snor en donkere bril, werd in 1980 ter dood veroordeeld – later omgezet in levenslang – na de roofmoord in 1979 op een autohandelaar in Sint-Amandsberg bij Gent en vier van diens naaste familieleden.

Hij belde in de zomer van ‘79 samen met zijn kompaan Roland Feneulle aan bij het gezin van autohandelaar Steyaert om er een tweedehandswagen te kopen. Maar ze richtten er een bloedbad aan.

Roland Steyaert werd in zijn garage vermoord, gevolgd door de rest van het gezin: echtgenote Leona Van Lancker, hun 13-jarige dochtertje Hilde, net als de 22-jarige dochter Anne-Marie en haar 24-jarige verloofde Marc De Croock. Die laatsten kwamen tijdens de overval nietsvermoedend thuis.

Machteloos en kwaad

De politie ontdekte tijdens het onderzoek naar de moord op het gezin Steyaert overigens een verband met een eerdere moordzaak: die op Hélène Lichachevski, een winkelierster in de haven van Gent die op 9 februari 1979 met hetzelfde wapen omgebracht werd.

Johan Steyaert (64), de jongste broer van de vader van het uitgemoorde gezin, zegt ons dat hij het nieuws uit de media heeft vernomen.

LEES OOK. Seriemoordenaar Freddy Horion (75) maakt toch kans op vrijlating: “Ik hoop dat hij eerder sterft dan ik, en dat dat eenzaam in de gevangenis gebeurt”

“Ik voel me machteloos en kwaad. Wij werden steeds goed op de hoogte gebracht van elke beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank maar nu is er een beslissing gevallen in Straatsburg, op vele honderden kilometer van hier. Door rechters die het dossier niet kennen. Ik ben niet persé voor lange straffen maar hier gaat het om heel uitzonderlijke feiten. Zo iemand moet niet terugkeren naar de maatschappij. Dan kunnen ze volgend jaar Marc Dutroux ook vrijlaten”, zegt Steyaert.

Volgens zijn advocaat is dit een grote stap naar complete vrijheid. “Als hij echt vrijkomt, ben ik weg hier. Ik heb dan niks meer te zoeken in dit land. De overheid mag dan de keuze maken: dat individu of iemand die zijn leven lang gewerkt heeft en belastingen heeft betaald”

(Lees verder onder de foto’s)

Forensisch psychiatrisch centrum

Al vanaf begin van de jaren negentig deed Horion jaarlijks een aanvraag voor een voorwaardelijke invrijheidsstelling. Toch gaf niemand ooit een cent voor de kans dat hij ooit nog een voet buiten de gevangenismuren zou zetten. Zijn vier ontsnappingspogingen, in een ver verleden, deden er geen goed aan.

Maar op 9 mei 2023 haalde de gangster wel een belangrijke slag thuis voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dat stelde dat ook levenslang veroordeelden moeten kunnen werken aan hun re-integratie in de maatschappij.

Nu heeft het hof van beroep in Antwerpen dus beslist dat hij de gevangenis moet verlaten en dat er een instelling, een forensisch psychiatrisch centrum of een transitiehuis, moet worden gevonden die hem kan en wil opnemen.

Gevaarlijk

Justitieminister Paul Van Tigchelt zegt in een reactie: “Iedereen erkent dat deze man gevaarlijk is, iedereen erkent dat deze man niet zomaar kan worden vrijgelaten. Ook de specialisten die werden geraadpleegd, zeggen dat. Maar het hof van beroep in Antwerpen gaat hier verder op een arrest van het Europees Hof van de Rechten van de Mens, dat zegt dat Horion moet kunnen werken aan zijn rehabilitatie, en dat hij daarvoor geplaatst moet kunnen worden in een andere inrichting dan een klassieke gevangenis.”

“Ik bestudeer dit arrest en bekijk dit, in het belang van de slachtoffers, maar ook in het belang van de veiligheid”, zegt de minister.

Horion is intussen 76 jaar en brengt de kerstdagen door in de gevangenis van Hasselt. Mogelijk voor de laatste keer, al is dat lang niet zeker.

Roland Feneulle is in 2013 al overleden in de gevangenis van Brugge.

LEES OOK. In 1980 ter dood veroordeeld voor zes roofmoorden, maar nu gaat gevangenisdeur op een kier voor Freddy Horion