De Fransen kozen zondag met een ruime meerderheid voor een staatshoofd dat in de campagne de waarden van de liberale democratie verdedigde, ook toen de aanvallen een agressieve en hatelijke toon aannamen zoals die niet eerder in een Franse verkiezingscampagne te horen was. Het onthullende moment was het tv-debat tussen Macron en Le Pen, toen die laatste zichzelf ontmaskerde als politieke hooligan, met een totale maling aan waarheid en feiten. Op dat ogenblik toonde Emmanuel Macron niet alleen dat hij overeind bleef onder zoveel verbaal straatgeweld, maar ook dat hij het formaat bezit om de achtste president van de Vijfde Republiek te worden. Het is goed mogelijk dat veel kiezers die zijn ideeën niet delen, tijdens dat spektakel beslist hebben om hun stem aan de tegenstander van Marine Le Pen te geven.

Want Macrons overwinning blijft gekleurd door de twijfels van veel kiezers in een ten diepste verdeeld Frankrijk. Dat bleek gisteren uit het hoge aantal thuisblijvers en blanco stemmers. Ook de score van Le Pen is en blijft ten diepste verontrustend. In 2002 haalde vader Le Pen 18 procent van de stemmen. Gisteren verdubbelde zijn dochter dat bijna. Op vijftien jaar tijd een mooi dividend. De dediaboliseringsstrategie die het Front National breed verkiesbaar moest maken, tilde haar dan wel niet over de drempel van het Elysée, ze leverde haar een miljoenenaanhang op, vooral in economisch geteisterde regio’s als het noorden. Dat voedt nu al de vrees voor wat er over vijf jaar, bij de volgende presidentsverkiezingen, kan gebeuren.

President Macron zei gisteren het als zijn taak te zien om de verbitterde, bange, boze kiezers van Le Pen terug te winnen voor de waarden van de republiek en de liberale democratie. Hij krijgt een moeilijke erfenis mee: de blijvende terreurdreiging, de weinig rooskleurige economische situatie. Hervormingsplannen zullen stuiten op obstakels. Hoe groot wordt zijn manoeuvreerruimte na de parlementsverkiezingen van juni? Hoeveel ruimte krijgt hij van Europa? Macron wil een evenwichtiger beleid voor de eurozone, dat niet alleen inzet op bezuinigingen maar ook ruimte biedt voor investeringen. Als landen als Nederland en Duitsland dat blijven dwarsbomen, effenen ze de weg voor een Le Pen in het Elysée in 2022.