Het is een ernstige aandoening die in 18 procent van de gevallen dodelijk eindigt: een bloedstroominfectie (in de volksmond ‘bloedvergiftiging’), uitgelokt door een bacterie in de bloedbaan. Elk jaar krijgen duizenden patiënten in ons land zo’n bloedstroominfectie tijdens hun opname in het ziekenhuis. In veel gevallen gebeurt de infectie bij de plaatsing van een katheter, en zou die vermeden kunnen worden door hygiënischer te werken. Dat blijkt uit cijfers van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV).

Het WIV heeft weet van meer dan 7.600 bloedstroominfecties die pa­tiënten vorig jaar in Belgische ziekenhuizen opliepen. Dat cijfer is nog een onderschatting van het totale aantal, want lang niet alle ziekenhuizen melden het hele jaar door hun gevallen. Dat is maar gedurende drie maanden verplicht.

Uit de analyse van het WIV blijkt dat zo’n 40 procent van de bloedstroominfecties te wijten is aan de plaatsing van een katheter in een groot bloedvat of de urinebuis, of het inbrengen van een canule in de long. Met de katheter of canule dreigen bacteriën het lichaam mee binnen te dringen. Tenminste, als de arts of verpleegkundige bij de plaatsing onvoldoende hygiënisch werkt.

Grote verschillen

“Daar is veel marge voor verbetering”, zegt Els Duysburgh, onderzoekster bij het WIV. “Er bestaan grote verschillen tussen de ziekenhuizen en het risico om er als patiënt een bloedstroomstroominfectie op te lopen. Dat wijst erop dat in sommige ziekenhuizen hygiëne hoog op de agenda staat en in andere niet.”

In een recente internationale bevraging zei maar 32 procent van het Belgische ziekenhuispersoneel alle voorgeschreven voorzorgsmaatregelen in acht te nemen bij de plaatsing van een katheter.Wat ze wel zouden moeten doen: hun handen goed ontsmetten, handschoenen dragen, het eigen haar en de mond afdekken, het hele lichaam van de patiënt bedekken met steriele doeken (op de plek na waar de katheter wordt geplaatst) en de huid van de patiënt steriliseren met het aanbevolen middel.

Welke ziekenhuizen in ons land het goed of slecht doen, maakt het WIV niet bekend. Maar de Vlaamse ziekenhuizen werken volop aan kwaliteitsindicatoren rond bloedstroominfecties. Als alles volgens plan verloopt, meldt de ziekenhuiskoepel Zorgnet-Icuro, zullen die volgend jaar gepubliceerd worden.