VN-Veiligheidsraad neemt afgezwakte resolutie over Gaza aan: snellere hulp, maar geen oproep tot onmiddellijk staakt-het-vuren

Het is de eerste keer sinds de start van de oorlog in Gaza, begin oktober, dat de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties erin slaagt om een resolutie aan te nemen. Bij twee eerdere pogingen gebruikten de Verenigde Staten hun veto.

Deze keer onthielden de Verenigde Staten zich, waardoor de resolutie kon worden aangenomen. Na meer dan twee maanden oorlog heeft de Veiligheidsraad dus voor het eerst het geweld in Gaza veroordeeld.

Het gaat echter om een afgezwakte versie. De tekst werd ingediend door de Verenigde Arabische Emiraten. De voorbije week is stevig onderhandeld over de resolutie, vooral om een veto van de VS te voorkomen. Een stemming werd meermaals uitgesteld.

Een duidelijke oproep tot een onmiddellijk staakt-het-vuren staat er niet in. Dat had de VS, een bondgenoot van Israël, nooit laten passeren. In de vandaag aangenomen resolutie roept de Veiligheidsraad op om "dringende stappen te zetten om de voorwaarden te creëren voor een duurzaam einde aan de vijandelijkheden".

Rusland heeft nog geprobeerd om de tekst scherper te maken en wilde er een oproep "voor een dringend en duurzaam einde van de gevechten" in laten opnemen. Maar de VS dreigde ermee die tekst tegen te houden. Daarom heeft ook Rusland zich vandaag onthouden. Maar tegenstemmen, deden de Russen niet. Alle andere 13 leden stemden voor.

Volgens Moskou gaat de tekst niet ver genoeg. "Door dit goed te keuren, geeft de Veiligheidsraad in feite Israël de vrije hand om de Gaza-enclave schoon te vegen", zei Vasili Nebenzia, de Russische ambassadeur bij de Verenigde Naties. Nebenzia wees erop dat als Israël Hamas volledig uitschakelt, dat eigenlijk ook neerkomt op "een einde aan de gevechten".

Ook de Verenigde Staten zijn ontgoocheld in de tekst. "Ook al zijn we blij dat de Veiligheidsraad zich eindelijk heeft uitgesproken over deze humanitaire crisis, zijn we diep ontgoocheld, ontzet eigenlijk, dat de Veiligheidsraad er opnieuw niet in geslaagd is de vreselijke terreuraanval van Hamas op 7 oktober te veroordelen", stelde Linda Thomas-Greenfield, de Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties.

Geen duidelijk standpunt dus over een onmiddellijk staakt-het-vuren. Wat inhoudt dat de tekst de ruimte laat aan Israël om zijn operaties in Gaza en de strijd tegen Hamas voort te zetten. Maar de Veiligheidsraad spreekt zich wel duidelijker uit over de humanitaire hulp aan Gaza. Die moet versneld worden, zo staat in de resolutie.

De grote vraag is nu of Israël snel meer hulp via de grens met Egypte zal toelaten. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Eli Cohen liet op X alvast verstaan dat zijn land "uit veiligheidsoverwegingen" alle vrachtwagens die de Gazastrook binnenrijden, zal blijven controleren.

In principe zijn resoluties van de Veiligheidsraad bindend, anders dan die van de Algemene Vergadering. In de praktijk worden ze echter vaak genegeerd. Toch houdt de resolutie van vandaag in dat de internationale druk op Israël opgevoerd wordt, zeker wat betreft de humanitaire hulp aan de Palestijnen in Gaza.

De Palestijnse ambassadeur bij de Verenigde Naties, Riyad Mansour, noemt de resolutie een "stap in de goede richting", ten minste wat betreft het gedeelte over de humanitaire hulp. "Nu moet ze toegepast worden."

Tegelijk wijst de Palestijnse ambassadeur op de nood aan een "onmiddellijk staakt-het-vuren". Er is daarvoor "massale druk" nodig, zegt Mansour. Hamas noemt de resolutie "onvoldoende", omdat ze "de Israëlische agressie tegen het Palestijnse volk" niet zal stoppen.

Ook VN-secretaris-generaal Antonio Guterres herhaalt zijn pleidooi voor een onmiddellijk staakt-het-vuren. "Dat is de enige manier om tegemoet te komen aan de noden van de bevolking en een einde te maken aan de nachtmerrie die ze beleven."

Guterres beschuldigt Israël er ook van dat het land "enorme obstakels" opwerpt om de verdeling van humanitaire hulp in de Gazastrook te bemoeilijken.