Direct naar artikelinhoud
Het beste van 2023Kaart en grafiek

De grootste cocaïnesteden in Europa en een demografische verschuiving die de wereld zal veranderen: dit was 2023 in kaart en grafiek

De grootste cocaïnesteden in Europa en een demografische verschuiving die de wereld zal veranderen: dit was 2023 in kaart en grafiek
Beeld Getty Images / DE MORGEN

Van hoeveel water het vraagt om een chocoladereep te produceren over de steun aan Oekraïne tot de economische kloof in Vlaanderen. Ook in 2023 publiceerde De Morgen tal van grafieken, kaarten en infographics om onze verhalen nog beter tot hun recht te laten komen. We selecteerden er dertien.

1. De Pinte heeft de laagste kloof-score, maar waar is de kloof het grootst? Ontdek hier hoe groot de ongelijkheid is in uw wijk

De plaats waar je wieg staat, bepaalt in belangrijke mate op welke positie je aan het leven kan starten, blijkt uit De Kloof, de onderzoeksreeks die De Morgen eind 2023 lanceerde. Maar hoe diep is deze kloof precies in uw gemeente? Via deze interactieve kaart kan u de kloof-score van uw wijk bekijken en nagaan hoe de kansarmoede is geëvolueerd in de loop der jaren.

2. ‘Water bespaar je niet onder de douche, wel in de supermarkt’: economie van water in kaart gebracht

Hoeveel water is er nodig voor elk product dat we kopen en verbruiken? De wateraccountants van het Water Footprint Network brengen het stap voor stap in kaart. Dit leidt tot verbijsterende inzichten, zoals: een reep chocolade van 100 gram kost 1.700 liter water.

Brood

11%

Frans

stokbrood

(van 300g met

Frans meel)

155l

Duitse

pistolet

(van 60g met

Duits meel)

40l

19%

70%

1.608l

per kg

Nederlands

brood

(van 750g met

Nederlands meel)

460l

Eén snee

(van 30g met

Nederlands

meel)

18l

Boter

7%

Kaas

8%

7%

8%

85%

85%

5.553l

per kg

3.178l

per kg

Pizza margherita

10

14%

76%

1.259l

per kg

ITALIË

940l

/kg

VS

1.200l

/kg

CHINA

1.370l

/kg

bron: water footprint network

Brood

11%

Frans

stokbrood

(van 300g met

Frans meel)

155l

Duitse

pistolet

(van 60g met

Duits meel)

40l

Nederlands

brood

(van 750g met

Nederlands meel)

460l

19%

70%

1.608l

per kg

Eén snee

(van 30g met

Nederlands

meel)

18l

Boter

Kaas

7%

8%

7%

8%

85%

85%

3.178l

per kg

5.553l

per kg

Pizza margherita

10

1.259l

per kg

14%

ITALIË

940l

/kg

VS

1.200l

/kg

CHINA

1.370l

/kg

76%

bron: water footprint network

3. Wereldwijd sneuvelen klimaatrecords: ‘Dit zijn de meest angstaanjagende grafieken van het internet’

Wereldwijd maakte het klimaat in 2023 gekke bokkensprongen en sneuvelden records bij bosjes. “Dit zijn momenteel enkele van de meest angstaanjagende grafieken op het internet”, tweette de Nederlandse schrijver Rutger Bregman. Een van die grafieken toonde de uitzonderlijke opwarming van de noordelijke Atlantische Oceaan. Het water was er al sinds maart ongewoon warm voor de tijd van het jaar.

Ook andere grafieken toonden hoe uitzonderlijk 2023 was qua klimaatjaar. Bekijk ze hier allemaal.

4. Steun aan Oekraïne neemt steeds meer af, en nieuwe toezeggingen zijn nog onzeker

Oekraïne krijgt steeds minder financiële en militaire steun, en nieuwe toezeggingen zijn nog onzeker. Van augustus tot en met oktober dit jaar is in totaal 2,1 miljard euro aan steun beloofd, dat is bijna 90 procent minder dan in dezelfde periode vorig jaar.

Bekijk hier alle cijfers over de steun van de bondgenoten aan Oekraïne.

5. Gentse West-Vlamingen ‘keren weer’ naar hun roots. Maar waarom wil bijna niemand terug naar Meulebeke?

Gent was jarenlang secondelijm voor West-Vlamingen, maar de wooncrisis zet een bekende lokroep steeds meer in de verf: kere ke were. Journalist Michiel Martin dook in de data en vraagt zich af waarom zijn heimat, de gemeente Meulebeke, niet profiteert van die terugkeer.

6. Rioolmetingen tonen grootste cocaïnesteden in Europa, en deze Vlaamse stad steekt er met kop en schouders bovenuit

Het gebruik van cocaïne en andere drugs in Europese steden blijft snel oplopen. De afvalresten van het drugsgebruik duiken in grote hoeveelheden op in het riool. Sporen van cocaïne zijn tussen 2018 en 2022 in zeven Europese steden verdubbeld, zo blijkt uit metingen van het European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA).

Eén Vlaamse stad spant echter met ruime afstand de kroon: Antwerpen. Bekijk hier de kaart en alle grafieken.

7. De Oorzaak: wat is de impact van geluid op onze gezondheid?

Het is overal maar we staan er nauwelijks bij stil: geluid. Of het nu irritant of heerlijk ontspannend is, decibels hebben een veel grotere impact op lijf en leven dan de meeste mensen vermoeden. Daarom startte De Morgen dit jaar samen met wetenschappers van UAntwerpen en UZA een groot geluidsonderzoek naar de impact van geluid op ons welzijn en onze gezondheid.

Iedereen die in Vlaanderen woont, kan deelnemen. Ruim 5.000 mensen vulden de grote geluidsbevraging al in, en u kan dit tot 7 januari ook nog steeds doen. Daarnaast kunnen inwoners uit Antwerpen, Gent en Leuven zich kandidaat stellen om een slimme geluidssensor te ontvangen, die metingen in uw straat zal uitvoeren in 2024 en 2025.

Uit eerder onderzoek weten we al dat ruim 70 procent van de Brusselaars is blootgesteld aan een geluidsniveau dat boven de limiet ligt die de Wereldgezondheidsorganisatie als veilig beschouwt, namelijk een jaargemiddelde van 53dB. Daardoor duurt het leven van Brusselaars acht maanden korter. In Antwerpen ondergaan 47.000 inwoners (ongeveer 10 procent) regelmatig meer dan 70 dB en in Gent ervaren 11.500 inwoners (4,5 procent) meer dan 70 dB.

Lees hier meer: Steeds meer steden nemen maatregelen tegen geluidsoverlast: ‘Ik ga verhuizen. Weg van deze decibel-terreur’

8. Hoeveel auto’s hebben de gezinnen in uw gemeente? Bekijk hier alle cijfers

Meer dan een kwart van de Belgische huishoudens bezit geen eigen auto. Bij de alleenstaanden zonder kinderen loopt dit zelfs op tot de helft. Toch zijn de regionale verschillen groot: in Brussel heeft liefst 72 procent van de alleenstaanden geen auto.

Bekijk hier de cijfers voor uw gemeente.

9. 140.000 euro bruto per jaar voor een aartsbisschop: hoe zit het juist met de lonen in de katholieke kerk?

Van de lonen voor de priesters, over de restauratie van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen tot zelfs de miswijn: de rooms-katholieke kerk kan op verschillende subsidies rekenen. Erin knippen, zoals politici dit jaar voorstelden na de uitzendingen van de reportagereeks Godvergeten, belooft een huzarenstuk te worden.

Bekijk hier alle cijfers en grafieken over de kost van de katholieke kerk en de politieke voorstellen daarrond.

10. Elon Musks bijna volledige controle over satellietinternet doet wereldwijd alarmbellen rinkelen

Elon Musk (52) is iedereen de baas met zijn satelliet­internet. Zijn Starlink-technologie wordt ook in Oekraïne ingezet om droneaanvallen op te zetten. Maar zijn machtspositie baart regeringen wereldwijd zorgen. “Je bent onderworpen aan zijn grillen en wensen.”

Druk in de ruimte

Er draaien meer dan

10.300 satellieten

in een baan om de aarde.

Meer dan 80% van die satellieten

is momenteel actief.

53% van de actieve

satellieten is van

Starlink, die op een

lage baan om de aarde

draaien

GEO-

STATIONAIRE

BAAN

36.000 km boven het zeeniveau, waar satellieten voor televisie

en andere telecommunicatie rond de aarde draaien

2.000

1.500

Starlink-

lanceringen

Jaarlijkse

lanceringen

satellieten

1.000

Alle andere

lanceringen

500

1960

1970

1980

1990

2000

2010

2020

Druk in de ruimte

Er draaien meer dan 10.300 satellieten

in een baan om de aarde.

Meer dan 80% van die satellieten

is momenteel actief.

53% van de actieve

satellieten is van

Starlink, die op een

lage baan om de aarde

draaien

36.000 km boven het zeeniveau, waar satellieten voor televisie

en andere telecommunicatie rond de aarde draaien

2.000

1.500

GEO-

STATIONAIRE

BAAN

Starlink-

lanceringen

1.000

Alle andere

lanceringen

500

1960

1970

1980

1990

2000

2010

2020

11. Hoe een enorme demografische verschuiving de wereld zal veranderen: ‘Politiek moeilijk om te reageren op vergrijzing’

Demografische veranderingen, onder meer ten gevolge van vergrijzing, zullen enorme invloed uitoefenen op de machtsverhoudingen in de wereld.

Japan kreeg als eerste met een grote verschuiving te maken: in 2013 was een kwart van de bevolking 65 jaar of ouder, waardoor Japan het oudste grote land ooit werd. Een groot deel van West-Europa gaat dezelfde richting uit, en Zuid-Korea, Groot-Brittannië en Oost-Europa zullen de volgende zijn, samen met China. Tegelijkertijd zullen veel lagelonenlanden voor het eerst over een enorme hoeveelheid mensen op beroepsactieve leeftijd beschikken. Zullen zij deze kans kunnen benutten?

Bekijk op deze grafieken hoe de demografie wereldwijd zal evolueren.

12. Een Vlaams commissielid dat amper 4 van de 69 vergaderingen bijwoonde: regel of uitzondering? De Morgen ging op onderzoek

Ze gingen viraal, de beelden van de lege commissiezalen in het Vlaams Parlement. Maar hoe dramatisch is het nu echt gesteld met de werklust van onze volksvertegenwoordigers? De Morgen dook in de cijfers.

13. Na het Saudische opbod rond Mbappé: ‘De transfermarkt is mensenhandel’

“Wanneer u straks van werk wil veranderen, geeft u uw opzeg en bent u over drie maanden vertrokken. Ik hoop dat u nooit een contract hoeft te tekenen waarin een clausule staat dat een ander bedrijf 200 miljoen euro zal moeten betalen aan uw huidige werkgever voordat u van job mag wisselen. Voetbalspelers zijn niet vrij om van werkgever te veranderen, zij moeten vrijgekocht worden. Mensenhandel, inderdaad. Waarom zouden we zoiets willen toestaan? Als arbeids­econoom kun je niet anders dan verbaasd zijn dat dit systeem bestaat.”

Dat zei sporteconoom Thomas ­Peeters (Erasmus School of Economics Rotterdam) afgelopen zomer toen hij de transfermarkt in het voetbal onder de loep nam.