“Pas op voor het cocktaileffect”: waarom ‘extra vitamine C’ in onze voeding niet gezonder is
Vitamines zijn gezond. Haal je dan ook meer uit een voedingsmiddel als er ‘(extra) vitamine C’ op prijkt? Nee, schrijft Eva Kestemont, journalist en auteur van ‘Verbeterd Recept’: “Producten die groots uitpakken met vitamine C, zetten de consument op het verkeerde been.”
Eva KestemontLaatste update:29-12-23, 07:10
De gemiddelde supermarkt bevat vandaag meer dan 8.000 producten. Loop je daar ook soms wat verloren tussen? Dan gidst journaliste Eva Kestemont jou in de rubriek ‘Voedingsweetjes’ graag door de schappen. Ze geeft een duidelijk antwoord op al jouw voedselvragen die je in de winkel overvallen.
Een felgekleurd doosje aan de kassa van de supermarkt pakt in grote letters uit met één van haar ingrediënten: vitamine C. Het geheel oogt zo fris en gezond dat je amper ziet dat er geen vitaminetabletten in zitten, maar wel kauwgum. Even verderop pronkt de stof ook op het etiket van een zogenaamde ‘vitaminendrank’. Eenmaal je erop let, zie je vitamine C ook opduiken op andere producten: het wordt toegevoegd aan sappen, waterijsjes, cakemixen, cacaopoeder, koekjes, beschuiten, brood, worst en andere vleeswaren.
Waarom doen bedrijven dat? Niet om je gezonder te maken, alleszins. Want de kauwgum van hierboven bevat niets wat je nodig hebt en dat vitaminedrankje blijkt verdund appelsap.
Om een sterk immuunsysteem te behouden, ijzer te kunnen opnemen en wonden te laten helen, heb je inderdaad vitamine C nodig. Volgens de Hoge Gezondheidsraad is dat zo’n 110 milligram per dag. Dat haal je gemakkelijk uit kolen, paprika’s, kiwi’s en citrusfruit, en zelfs uit aardappelen. Wie enigszins gevarieerd eet, krijgt genoeg vitamine C binnen. Een tekort komt in België bijna niet voor.
Waarom zit het dan in zoveel producten?
Vitamine C is een antioxidant. Net zoals het ons lichaam in vorm helpt houden, doet het dat ook voor voedsel. Het wordt toegevoegd om te voorkomen dat vet ranzig wordt, om het verkleuren van gesneden groenten en fruit te vertragen en om brood langer vers te houden. Het is dus niets anders dan een soort bewaarmiddel in een gezond klinkend jasje.
Komt toegevoegde vitamine C in contact met bijvoorbeeld E320, E210 of E211, dan ontstaat de kankerverwekkende stof benzeen.
Het gaat hier voor de duidelijkheid niet om vitamine C die van nature aanwezig is in pakweg de appelsienen waarmee een sap werd gemaakt. Als vitamine C in de ingrediëntenlijst vermeld staat als ingrediënt, betekent dat dat het later nog werd toegevoegd. De stof kan ook voorkomen onder de namen ascorbinezuur of E300. Ook de additieven E301 en E302 zijn ervan afgeleid.
Wetenschap bezorgd over ‘cocktaileffect’
Je hebt vermoedelijk geen extra vitamine C nodig, maar kan een overdosis ook kwaad? Niet meteen. In principe plas je een teveel gewoon weer uit. Toch zou je ook darmklachten of diarree kunnen krijgen als je er meer dan twee gram per dag van binnenkrijgt.
Bovendien maken wetenschappers zich zorgen over de reactie die het vaak gebruikte E300 kan aangaan met andere additieven. Komt het bijvoorbeeld in contact met E320, E210 of E211, dan ontstaat de kankerverwekkende stof benzeen. Er is echter nog meer onderzoek nodig om dit ‘cocktaileffect’ helemaal in kaart te brengen.
Producten die op de voorkant groots uitpakken met de aanwezigheid van vitamine C, zetten de consument dus vaak op het verkeerde been. Het additief mag in voedsel zitten, maar het maakt een ongezond product niet gezonder.
