Russen gebruikten zelfs hun modernste raketten: waarom Oekraïne plots weer zwaar onder vuur ligt

Het was waarschijnlijk een record: 122 raketten en 36 drones. Die vuurde Rusland in de nacht van donderdag op vrijdag af over zowat heel Oekraïne. Daarbij vielen al minstens 18 doden en 132 gewonden. Volgens Joeri Ihnat, woordvoerder van de Oekraïense luchtmacht, ging het om de grootste algemene raketaanval op Oekraïne. “Qua omvang was het zeker een van de grootste van afgelopen jaar”, zegt Tom Simoens, militair historicus van de Koninklijke Militaire School. “Maar wat zeker zo bijzonder is aan deze aanval, is dat het niet zozeer om Iraanse Shahed-drones ging, maar wel hoogtechnologische raketten. Die heeft Rusland in de voorbije maanden veel minder ingezet. Die zijn duurder en bevatten een veel grotere explosieve lading. Ze hebben die raketten een tijdje opgespaard en dus hebben ze waarschijnlijk wel een stevige voorraad.”

Waarom Rusland nu plots zo’n groot arsenaal op Oekraïne loslaat, heeft volgens Simoens te maken met het Russische oorlogsschip, genaamd Novotsjerkassk, in de haven Feodosia op de Krim. Dinsdag kondigde het Oekraïense leger trots aan dat ze dat oorlogsschip tot zinken hadden gebracht. “Het is wel vaker zo geweest dat wanneer Oekraïne een grote slag slaat, Rusland kort erna reageert met een grote luchtaanval”, zegt Simoens. “Dat kan de timing verklaren. Rusland wil laten weten dat ze zullen reageren als Oekraïne zoiets doet.”

(lees verder onder de foto)

Psychologische terreur

Dat ze zoveel plaatsen in het land viseren, is ook opvallend. Onder meer de steden Kiev, Lviv, Odessa, Dnipro, Charkov en Zaporizja werden getroffen. Over het hele land was het luchtalarm actief. “Kiev, bijvoorbeeld, werd in het verleden wat minder geviseerd. Daar hebben ze een heel performante luchtverdediging. Maar die vele luchtalarmen werken natuurlijk in op de bevolking. Iedere keer dat alarm, dat weegt op mensen. Rusland blijft die psychologische terreur onderhouden. In heel het land. Mogelijk wil Rusland elke Oekraïner opnieuw doen beseffen dat ze in een oorlog zitten. Kiev ligt niet zo heel ver van de frontlijn, daar zal er geen vals gevoel van veiligheid zijn. Maar in Lviv, in het westen, bijvoorbeeld wel. Daar zou je al eens kunnen vergeten dat er een oorlog is.”

(lees verder onder de foto)

Maar de aanval van de Russen heeft volgens Simoens ook negatieve effecten voor Poetin. “Er is opnieuw meer aandacht voor de oorlog in Oekraïne. En er duiken opnieuw negatieve beelden op van burgerdoelwitten. Zo krijgt (de Oekraïense president, red.) Zelenski misschien opnieuw meer steun uit het westen”, zegt de militair historicus. “Ook binnen Oekraïne is er daardoor mogelijkerwijs opnieuw wat meer animo. Misschien dat enkelen zich daardoor gemotiveerd voelen om de wapens op te nemen.”

Want na bijna twee jaar oorlog heeft Oekraïne nood aan nieuwe soldaten. Al zijn daar weinig vrijwilligers voor te vinden. “Ik denk niet dat de aanval groot genoeg was en het effect zal waarschijnlijk wel wegebben. De meeste van die steden zijn in het verleden ook al veelvuldig een target geweest van zulke aanvallen. Er is jammer genoeg ook een soort van gewenning ontstaan bij de Oekraïners. In Lviv zijn ze misschien wel wakkergeschud, maar dat zal toch maar bij een minderheid van de targets zijn.”

Simoens denkt dat Rusland de afweging gemaakt heeft tussen de voor- en de nadelen van zo’n aanval. “En de voordelen zullen groot genoeg geweest zijn. Misschien dat de Oekraïners nu gaan twijfelen. Is het de moeite waard om zo’n schip te doen zinken?”, zegt hij. “Maar je weet nooit wat er zich precies afspeelt in de hoofden van de Russen. Misschien is het wel het startschot van een grotere campagne? Dat valt nog af te wachten.”