Gemeenten blijven bouwvergunningen afleveren in overstromingsgebieden: "Negatief advies is er niet om mensen te pesten"

Voor een stad of gemeente een bouwvergunning aflevert, wordt er bij verschillende instanties advies gevraagd over de kavel in kwestie. Onder meer de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) geeft advies, omdat ze als beheerder van waterlopen kunnen inschatten of er in de buurt van het water gebouwd kan worden. Het advies van de VMM aan lokale besturen kan positief of negatief zijn, maar is niet bindend.

"Het blijft een advies, dus het is aan de gemeenten om ons daarin al dan niet te volgen. Er zijn zeer veel gemeenten die het goed opvolgen, maar er zijn nog altijd lokale besturen die ons advies in de wind slaan en daar zien we de gevolgen van", zegt Katrien Smet van de VMM.

Eén van die gemeenten is Affligem, waar burgemeester Walter De Donder (CD&V) naar aanleiding van de wateroverlast kritiek had geuit op het vergunningenbeleid.

Volgens hem zou er bij het uitreiken van vergunningen door de hogere overheden te weinig rekening zijn gehouden met gekende overstromingsgevoelige gebieden. Volgens cijfers van de provincie Vlaams-Brabant staat naar schatting 14 procent van de huizen in Affligem in overstromingsgevoelig gebied. 

Kritiek waarover De Smet namens de Vlaamse Milieumaatschappij "geschokt" is. "Sinds 2021 heeft minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) de instructie gegeven om in beroep te gaan, als een negatief advies van ons niet gevolgd is door lokale besturen. Dat hebben we onder meer in Affligem gedaan", zegt Smet.

"Er was een vergunning verleend voor een verdere verkaveling in overstromingsgebied langs de Kleinendries, ondanks ons ongunstig advies", zegt ze voort. "We zijn in beroep gegaan om nieuwe bebouwing te vermijden, anders waren de problemen daar nog groter geweest. We hopen dat Affligem nu inziet dat het standpunt van VMM wel degelijk het correcte was."

"We waarschuwen als VMM al meer dan 20 jaar om niet te bouwen in overstromingsgevoelig gebied, maar Vlaanderen is een kleine regio, dus er is in het verleden op verschillende plaatsen gekozen om te bouwen tot dicht tegen de waterlopen. Veel huizen staan in overstromingsgebied en die klok kunnen we niet meer terugdraaien, maar we kunnen er wel voor kiezen om het in de toekomst beter te doen."

"We hebben goede overstromingskaarten sinds 2006. Die worden continu bijgewerkt en ze zijn voor iedereen online beschikbaar. Als we een negatief advies geven, dan vragen we uitdrukkelijk om op die plek niet te bouwen. Er zijn zeker nog mogelijkheden om te bouwen in ons land, maar laat ons de stukken in overstromingsgebieden vrijwaren en niet verder verharden."