▶ Ongekend fel kiest Biden de aanval op Trump: ‘Hij gebruikt dezelfde taal als nazi-Duitsland’

“De democratie staat op het stembiljet”, zei de Amerikaanse president Joe Biden tijdens de toespraak in de Amerikaanse staat Pennsylvania. Onkarakteristiek noemde hij zijn waarschijnlijke uitdager veelvuldig bij de naam. “De campagne van Trump gaat niet over Amerika, en niet over u”, zei Biden. “Zijn campagne kent een obsessie met het verleden, niet met de toekomst.”

Eigenlijk had Biden de toespraak zaterdag willen geven, op de verjaardag van de Capitoolbestorming van 6 januari 2021. Vanwege slechte weersvoorspellingen koos hij het zekere voor het onzekere.

Biden vroeg Democraten, onafhankelijke kiezers en “normale Republikeinen” die de democratie koesteren om hun steun. Hij benadrukte dat de bestorming van het Capitool geen vreedzaam protest was maar “een gewelddadige aanval”. Trump, die in de peilingen een paar procentpunten voorloopt op Biden, noemt de bestormers juist patriotten en belooft hen gratie te verlenen als hij weer president wordt. “Trump is niet bereid om politiek geweld af te wijzen”, zei Biden vrijdag. “Hij gebruikt dezelfde taal als nazi-Duitsland.”

George Washington

Biden koost voor zijn eerste grote toespraak van het jaar een symbolische plek nabij Valley Forge, Pennsylvania. Tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog stond hier een tentenkamp waar George Washington verbleef. In 1789 werd Washington de eerste president van de onafhankelijke Verenigde Staten.

Op vrijdag wilde de 81-jarige Biden, die ook door veel Democraten te oud wordt geacht voor een tweede termijn, kiezers eraan herinneren dat het alternatief erger is. “Voor mij zal de veiligheid en het voortzetten van de democratie een speerpunt blijven gedurende mijn presidentschap.”

Voorafgaand aan zijn toespraak bracht de Trump-campagne een advertentie uit waarin Biden ervan werd beschuldigd “de ware vernietiger van de democratie”, te zijn verwijzend naar het onderzoek van speciaal aanklager Jack Smith naar de acties van Trump op 6 januari.

Aanval op de democratie

Het is nog maar de vraag hoeveel impact Bidens toespraak heeft, tien maanden voor verkiezingsdag, in een gepolariseerd land waar kiezers hun informatie van verschillende plekken halen. De Capitoolbestorming is de grootste aanval op de democratie die er in de moderne geschiedenis van het land heeft plaatsgevonden. Maar daarover verschillen de meningen nog altijd.

Vergeleken met twee jaar geleden is de groep die gelooft dat de bestormers “voornamelijk gewelddadig” waren, kleiner geworden. Minder Amerikanen vinden dat Trump verantwoordelijkheid draagt voor wat er die dag gebeurde. Steeds meer Amerikanen denken zelfs dat de FBI de aanzet gaf tot de Capitoolbestorming – een complot dat afgelopen tijd veel is verspreid door Trump en andere radicaal-rechtse figuren.

Bovendien zei 69 procent van de Amerikanen twee jaar geleden dat Joe Biden de wetmatige president van de VS is. Dat cijfer is nu gedaald naar 62 procent, aldus een recente peiling van Washington Post/University of Maryland. Meer dan een derde van de Amerikanen vindt Bidens verkiezingswinst van 2020 niet legitiem. “Vanuit historisch perspectief zijn deze resultaten voor analisten huiveringwekkend”, zei Michael J. Hanmer, directeur van het Center for Democracy and Civic Engagement aan de Universiteit van Maryland, deze week tegen The Washington Post.