Minister Demir stelt volledige uitrol van digitale meters in vraag: "Is het sop de kool nog waard?"

De digitale meters voor gas en elektriciteit zijn in Vlaanderen dubbel zo duur als elders in Europa. Dat schrijven de kranten van Het Mediahuis vanmorgen op basis van een advies van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV), het overlegorgaan van werkgevers- en werknemersorganisaties in Vlaanderen. 

In dat advies (pdf) vraagt de SERV om te bekijken of het wel nodig is dat er bij iedereen digitale meters voor elektriciteit en gas moeten worden geplaatst. Tegen eind dit jaar zou 80 procent van de Vlaamse huishoudens digitale meters moeten hebben en tegen juli 2029 zou iedereen ze in huis moeten hebben.

Terwijl er intussen bij krap de helft van de huishoudens digitale meters geplaatst zijn, zet de SERV vraagtekens bij de streefdoelen voor de komende jaren en vraagt een nieuwe kosten-batenanalyse van de digitale meters. De plaatsing van de nieuwe meter is immers een gigantische operatie, zegt de SERV, die heel duur dreigt uit te vallen.

Vlaams minister van Energie Zuhal Demir schaart zich achter dat advies. “Het nut zelf stelt niemand in vraag, maar het tempo en de prioriteit wel”, verduidelijkt Demir in een reactie aan VRT NWS.

"Het decreet dat de uitrol tot 100 procent regelt, werd in april 2019 door het Vlaams Parlement goedgekeurd in de periode voor ik minister was, maar het advies van de SERV getuigt vooral van gezond verstand. De SERV merkt terecht op dat we na 5 jaar veel meer weten over wat kan en niet kan, en wat het kost en opbrengt.” 

Net als de SERV vraagt Demir om een nieuwe kosten-batenanalyse te maken voor de volledige uitrol van de digitale meter. Ze wil weten “of het sop de kolen waard is” om de komende vijf jaren bij iedereen digitale meters te plaatsen. Als die nieuwe analyse anders uitwijst, kan samen met het parlement bekeken worden of een decreetswijziging nodig is, stelt Demir.

Waarom zijn de SERV en minister Demir nu gaan twijfelen? “We hebben indicaties dat de kosten voor uitrol van de digitale meters hoger zijn dan aanvankelijk gedacht werd en dat de voordelen van de digitale meters lager zijn dan verwacht”, legde Annemie Bollen van de SERV vanmorgen uit in het Radio 1-programma “De ochtend”. 

Hoe het komt dat de digitale meters bij ons dubbel zo duur zijn als in de rest van Europa, weet de SERV niet. Dat moet een nieuwe kosten-batenanalyse duidelijk maken.

“Er zijn alleen ruwe kostenindicaties, die zeggen dat de kosten voor de uitrol van de digitale meter in Vlaanderen oplopen tot 2,5 à 3 miljard euro en dat daarvan nog 1,7 miljard uitgegeven moet worden", klinkt het.

De SERV zet zowel vraagtekens bij de digitale elektriciteitsmeters als gasmeters. Bij de elektriciteitsmeters ziet de SERV dat nog maar een beperkt percentage van de klanten ze volledig benutten. 

Wat de digitale gasmeter betreft, merkt de SERV dan weer op dat erop was gerekend dat zij tot een aanzienlijke daling van het gasgebruik zouden leiden. “Maar door de energiecrisis en de bewustwording die daarmee gepaard gaat, is dat vanzelf al fel gedaald”, stelt Annemie Bollen vast. 

“Ook de elektrificatie van de huishoudelijke verwarming, met de warmtepompen, kent een enorme groei. We stellen ons vragen of het nog zinvol is om bij zulke klanten nog een digitale gasmeter te plaatsen.” 

”Europa heeft de uitrol van digitale gasmeters niet verplicht”, zo besluit Bollen haar pleidooi, “maar Vlaanderen heeft ervoor gekozen om dat wel te doen”.

“Eén van de redenen was dat de kosten van de meteropnames dan uitgespaard kunnen worden en dat een uitrol samen met de digitale elektriciteitsmeters zinvol was. Maar de omstandigheden zijn veranderd. Daarom lijkt het zinvol om een nieuwe kosten-batenanalyse te maken, om te bekijken of het nog altijd verantwoord is.”