Nikki Haley toont dat haar ‘stiletto’s scherpe punten hebben’. Donoren pompen ondertussen massaal geld in haar campagne

Is er een mirakel op komst in de Verenigde Staten? Van Dale definieert een mirakel als “een wonderlijk feit door de bijzondere tussenkomst van God tot stand gebracht”. Republikeinse tegenstanders van Donald Trump hopen op zo’n tussenkomst ten gunste van Nikki Haley. Volgende week gaan namelijk de Amerikaanse voorverkiezingen van start en peilingen geven aan dat Trump met gemak de Republikeinse nominatie in de wacht zal slepen.

Voorverkiezingen gaan over de vraag wie de officiële kandidaat van de partij wordt bij de eigenlijke Amerikaanse presidentsverkiezingen van 5 november dit jaar. Ze starten volgende week in Iowa. Daarna volgen, gespreid over verschillende maanden, de andere staten. De uitslag van elk van deze verkiezingen bepaalt hoeveel gedelegeerden elke kandidaat toegewezen krijgt voor de nationale partijconventie in juli. Die beslist dan formeel over de partijnominatie. Degene die de absolute meerderheid van die gedelegeerden verwerft, wordt de partijkandidaat. Het zal zeer waarschijnlijk Trump zijn. Toch zijn er tegenkandidaten, vooral dan Ron DeSantis en Nikki Haley.

DeSantis probeert Trump langs populistisch rechts voorbij te steken met het imago van ‘Donald zonder chaos’. Maar een kopie overtuigt minder dan het origineel.

Rijzende ster

En dan is er Nikki Haley. Vanuit een relatief zwakke positie in het vroege voorjaar begon haar ster te rijzen in het zicht van de naderende herfst. Met elk gekleurd blad dat van een boom viel, werd haar positie in de peilingen sterker, althans toch voor de tweede plaats. Trump blijft immers onbedreigd op de eerste stek staan.

Haleys doorbraak heeft veel te maken met haar sterkte in de presidentsdebatten van de afgelopen maanden, met Trump als opvallende afwezige. Gevat bracht ze haar concurrenten één voor één uit evenwicht. Het past in haar stelling dat haar stiletto’s scherpe punten hebben. Donoren pompen ondertussen massaal geld in haar campagne om Trump van de nominatie weg te houden. Ondertussen probeert Haley van twee walletjes te eten door aan de ene kant op traditionele conservatieve Republikeinen te mikken en aan de andere kant op meer gematigde kiezers.

Haleys tactiek bestaat er nu in maximaal voordeel te halen uit de regels die bij de Republikeinse voorverkiezingen gelden. In Iowa dingt ze naar de tweede plaats (na Trump, voor DeSantis). Als DeSantis dan aan het wankelen is gebracht, mikt ze op een tweede of zelfs eerste plaats in New Hampshire. Hier hoopt ze voordeel te halen uit de mogelijkheid die niet-geaffilieerde kiezers er hebben om aan de voorverkiezing van hun keuze deel te nemen.

In de meeste staten kunnen kiezers bij hun kiesregistratie immers een affiliatie met een partij aangeven. Die kiezers hebben dan sowieso toegang tot de voorverkiezingen van die partij. Kiezers die geen affiliatie laten registreren, hebben in sommige staten toch de mogelijkheid om deel te nemen aan de voorverkiezingen. Dat is onder meer het geval in New Hampshire zo. Deze kiezers zijn doorgaans meer gematigd en het is die groep die Nikki Haley onder meer heeft proberen aan te trekken.

De Trump Partij

Na New Hampshire komen Nevada en South Carolina aan de beurt. In die laatste staat hoopt Haley haar beslissende slag te slaan (zoals Biden in 2020 bij de Democraten deed). Ze is er oud-gouverneur en nog steeds erg populair. Ze moet Trump daar dan wel verslaan. In dat geval wordt de kans groot dat zij nog als enige Republikeinse kandidaat tegenover hem zal staan. Het is een scenario dat Donald liefst vermijdt, ook al heeft hij ook in dat geval nog steeds de beste kaarten. De Republikeinse Partij is immers de Trump Partij geworden.

En het mirakel ten voordele van Haley dan? Gods hand misschien? Weinig waarschijnlijk. Het Hooggerechtshof dan? Dat kan. In februari beslist het of Trump – vanwege de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 – nog wel president màg worden.

Als hij gediskwalificeerd wordt, ligt de weg naar een Haley-nominatie misschien wel open, tenminste als DeSantis geen roet in het eten gooit. En president Biden maar hopen dat het toch Trump wordt. Tegen Haley heeft hij minder kans.