“Ik verbind mezelf ertoe om in alle omstandigheden eerlijk en integer en ook vakbekwaam en professioneel te handelen, waarbij ik rekening houd met de belangen van de cliënten en de cliënten billijk behandel.”

Dat zal de eed zijn die bankiers binnenkort zullen moeten zweren, nu de wet daarrond eindelijk gepubliceerd is geraakt in het Staatsblad. Er is al jarenlang sprake van een “bankierseed” in België, maar die was er tot nu toe nog niet gekomen. Nu dus wel, hoewel er nog wat hordes moeten worden genomen. Er moet nog een Koninklijk Besluit komen over wanneer de nieuwe regeling echt van start gaat. Zodra die er is, zullen naar schatting 40.000 mensen uit het bankwezen elk apart de formele belofte moeten afleggen. Dat ze te goeder trouw zullen handelen, en je eerlijke en volledige informatie zullen geven over hun producten, zoals beleggingen.

Formele verklaring

Waarom is zo’n eed nodig? Zijn bankiers dan niet eerlijk zonder formele verklaring? “De deontologische regels volgen maakt vandaag ook al inherent deel uit van het beroep van bankier”, zegt Isabelle Marchand van Febelfin, de federatie van de financiële sector. “Nu worden die regels wettelijk vastgelegd en wordt er een tuchtregeling aan verbonden.”

Want de eed is geen betekenisloos tekstje waar niemand naar zal omkijken, zegt de FSMA, de waakhond van de financiële sector in ons land. Het is die FSMA die klachten zal moeten behandelen en straffen uitspreken.

LEES OOK.Zo laat je je spaargeld het best renderen in 2024

Sancties

“Iedereen zal een klacht kunnen indienen”, laat de FSMA weten. “De tuchtprocedure wordt opgestart als er ernstige aanwijzingen zijn van inbreuken op de individuele gedragsregels.”

De sancties zijn niet min: wie de eed overtreedt, kan een waarschuwing krijgen, een berisping of een beroepsverbod van maximaal drie jaar. Alle sancties zullen ook worden bijgehouden in een centraal register.

Uniek in de wereld

Volgens de FSMA zal de inwerkingtreding iets zijn voor 2025 voor leidinggevenden en voor 2026 voor andere personeelsleden.

België is behoorlijk uniek in de wereld met deze regeling, zegt Febelfin. Toch heeft de invoering enorm lang geduurd. Na de bankencrisis van 2008 al gingen de eerste stemmen op om zo’n eed in te voeren. Dat idee kwam opnieuw bovendrijven in 2016, toen de Optima-bank failliet ging. In 2019 was er zelfs een wet in de maak, maar die is nooit toegepast omdat de uitvoeringsbesluiten er nooit kwamen. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) voerde daarna de forcing, waardoor er nu uiteindelijk toch één is. “Het belang van de klanten staat voorop”, zegt hij. “Het is uiteraard van groot belang dat banken eerbaar en correct handelen in hun relaties met de klant.”

Febelfin voelt zich niet geviseerd. “We zijn ervan overtuigd dat dit systeem de fierheid over het beroep als bankier nog meer zal doen toenemen”, zegt Karel Baert, de CEO van Febelfin. “Het vertrouwen in de sector kan hiermee nog verder worden versterkt.”

LEES OOK.De familie die een fortuin verloor aan faillissement Optima-bank: “Mijn moeder was arts en toch moet ze nu van mijn geld rondkomen”