Met de Taurus-kruisraket komt hét symbool van de Russische bezetting in het vizier: waarom Duitsland aarzelt met de levering aan Oekraïne

“Het voorbije anderhalf jaar heeft duidelijk gemaakt dat elke dag telt.” Dat antwoord gaf de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annelena Baerbock al op 21 augustus vorig jaar op de vraag of ze de levering van Taurus-kruisraketten aan Oekraïne ondersteunde. Maar maanden later weigert bondskanselier Olaf Scholz nog altijd.

Baerbocks groene partij en de liberalen van derde coalitiepartner FDP willen graag sneller leveren, maar stemden in januari toch een resolutie van oppositiepartij CDU in het Duitse parlement in die zin weg, samen met Scholz’ sociaaldemocratische SPD. Volgens de drie wilde de CDU enkel goedkoop scoren op de kap van Oekraïne. “Het is ronduit ongepast om een verslag van de parlementaire commissaris voor de strijdkrachten, dat uitsluitend te maken heeft met de Bundeswehr, te vermengen met de discussie over de toekomstige steun aan Oekraïne”, zei Marie-Agnes Strack-Zimmermann van de FDP.

Tegelijkertijd gaf ze Scholz een veeg uit de pan en stelde ze hem een ultimatum. “Ik bestrijd met alle kracht de ongelooflijke starheid in het kabinet van de bondskanselier en aan de top van de SPD. Het is gedaan met nadenken. Ten laatste in februari moet en zal er een aanvraag van de coalitiepartijen komen over de levering van de Taurus aan Oekraïne. Zonder ‘als’ en ‘maar’.”

Dat ultimatum is intussen verlopen, maar een gelekte geluidsopname bracht Scholz en zijn regering afgelopen vrijdag nog meer in verlegenheid. 38 minuten lang bespreken vier hoge Duitse officieren, onder wie de nummer twee van de luchtmacht luitenant-generaal Ingo Gerhartz, onder meer de inzet van de Taurus in Oekraïne. Daardoor gaan ze lijnrecht in tegen hun bondskanselier. Het fragment werd op Telegram gezet door het hoofd van het Poetin-gezinde Russia Today, Scholz zelf spreekt van een “bijzonder ernstige zaak”.

Bunkerbusters

Al in mei vorig jaar vroeg Oekraïne de eerste keer om de krachtige bunkerbusters van bijna 1,5 ton van Duits-Zweedse makelij. Met hun krachtige wapenkop van 480 kilo zouden die ook de best beveiligde Russische bunkers en commandocentra in Oekraïne moeten kunnen uitschakelen.

De raketten vliegen met meer dan 1.000 km/u slechts 50 meter boven de grond om vijandelijke radarsystemen te kunnen verschalken. Helemaal op het einde klimmen ze omhoog om dan in een duikvlucht in te slaan op hun doelwit. Via hun ‘tandem-wapenkop’ kunnen ze eerst door meerdere lagen versterkt beton heen breken, om op een voorgeprogrammeerde verdieping van de bunker te ontploffen. Geschat wordt dat Duitsland over 150 inzetbare Taurus-raketten beschikt, 450 andere zouden eerst een onderhoud moeten ondergaan.

Maar al net zolang als Oekraïne om de raketten vraagt, wil Scholz er niet van weten. Duitsland moet te allen prijze een escalatie met het Russische leger vermijden, en er zeker niet aan bijdragen, zei hij in oktober. Scholz zou met name vrezen dat Oekraïne de raketten met een reikwijdte van meer dan 500 kilometer ook tegen doelwitten op Russisch grondgebied wil inzetten.

‘Zwaktebod’

Critici wijzen dat argument af. In tegenstelling tot Duitsland leverden Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk wel al langeafstandsraketten, zij het met een bereik van ‘slechts’ 250 kilometer. Ook met die raketten kunnen doelwitten in Rusland in het vizier genomen worden. Toch deed Oekraïne dat nog niet, en houdt het zich aan de afspraak enkel in eigen land toe te slaan. “Er wordt zelfs gezegd dat Oekraïne vooraf de Fransen en de Britten inlicht over de doelwitten van hun raketten. Die afspraak zou dus ook perfect met Duitsland gemaakt kunnen worden”, zegt luitenant-kolonel Tom Simoens (KMS Brussel), die het heeft over een “zwaktebod” van Scholz.

Een belangrijker argument dan de reikwijdte op zichzelf is voor Scholz dan ook allicht de vrees dat Oekraïne de Duitse raket zal inzetten tegen hét symbool van de Russische bezetting van het land: de Krimbrug. Die 18 kilometer lange verbinding tussen het schiereiland de Krim en het Russische vasteland werd in 2018 feestelijk door Vladimir Poetin geopend. Oekraïne probeerde de brug al meerdere keren uit te schakelen, zowel via een vrachtwagenbom als met een zeedrone, maar de Russen konden ze telkens herstellen.

Taurus kruisraket

Lengte 5,1 m

Gewicht 1.360 kg

Snelheid >1.100 km/u

Bereik >500 km

Kostprijs 950.000 euro/stuk

Zo wordt de raket ingezet

Klimt voor

impact naar

omhoog

Duikt steil

naar beneden

2

3

Penetreert

wegdek

4

1

Krimbrug

Vliegt op lage hoogte om onder radar te blijven

Ontploffing

tegen pijler

5

Taurus

kruisraket

Lengte 5,1 m

Gewicht 1.360 kg

Snelheid >1.100 km/u

Bereik >500 km

Kostprijs 950.000 euro/stuk

Zo wordt de raket ingezet

Duikt steil

naar beneden

3

2

Klimt voor

impact naar

omhoog

Penetreert

wegdek

4

Krimbrug

Vliegt op lage hoogte om onder radar te blijven

1

5

Ontploffing

tegen pijler

De Krimbrug vernietigen zou vooral symbolisch en psychologisch een klap voor Rusland zijn, denkt Simoens. “Rusland doet er alles aan om ze op verschillende manieren te beschermen tegen aanvallen. Maar dat is vooral om prestigeredenen. Vandaag wordt ze al niet meer gebruikt voor zware militaire transporten. De landbrug in het zuiden van Oekraïne is daarvoor veel belangrijker. Het is niet dat wanneer de brug uitgeschakeld zou worden, de Krim twee weken later als een rijpe vrucht in de schoot van Oekraïne valt.”

Simoens hoedt zich er ook voor de Taurus als wonderwapen voor te stellen. “Maar ze zouden zeker goed van pas komen. De voorraad Franse en Britse raketten is niet eindeloos. Elke raket extra is dan welkom. De Taurus zou bovendien veel verder van het front en dus met minder risico afgeschoten kunnen worden door een Oekraïens gevechtsvliegtuig.”

Trump

Dat Oekraïne zo fel aandringt op de Duitse raketten ligt ook aan de aanslepende Amerikaanse onderhandelingen over militaire hulp voor het land, en een mogelijke verkiezingsoverwinning van Donald Trump in november. Gevreesd wordt dat de Amerikaanse hulp dan definitief opdroogt.

Tekenend is dat de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, die zonder akkoord met het Witte Huis de hulp voor Oekraïne blokkeert, woensdag zei nu al regelmatig met Trump te overleggen over het thema. Volgens Mike Johnson spoort Trump hem daarbij actief aan om geen compromis te sluiten met de Democraten zolang de grens met Mexico niet veel beter wordt beveiligd, zei hij op Fox News.