Was Iowa dan niet eerst?

Ja en neen. In Iowa, waar Donald Trump met veel overwicht won, ging het om een (uitsluitend Republikeinse) ‘caucus’, waarbij de kiezers eerst naar speeches van vertegenwoordigers luisterden en nadien hun stem uitbrachten. In New Hampshire staat de eerste echte ‘primary’ op het programma, waarbij zowel Republikeinen, Democraten als onafhankelijken of onbeslisten hun stem mogen uitbrengen.

LEES OOK. De Amerikaanse verkiezingen zijn al beslecht, volgens expert: “Biden gaat winnen. Tenzij hij nog twee keer van een trap rolt” 

Hoe belangrijk is deze voorverkiezing?

Voor de Democraten: niet zo. Huidig president Joe Biden heeft in de strijd om de Democratische nominatie amper tegenstand en staat in New Hampshire zelfs niet eens op het stemformulier. Hij boycot de primary omdat hij de eerste Democratische voorverkiezing liever had laten plaatsvinden in South Carolina, een staat die volgens hem veel beter de diversiteit weerspiegelt waar de partij voor staat. Toch lijkt de kans reëel dat Biden ook in New Hampshire zal winnen als ‘write-in candidate’, doordat genoeg kiezers zijn naam zelf op het stembiljet zullen invullen.

Een heel ander verhaal is het bij de Republikeinen. Na de caucus in Iowa haakte ook Ron DeSantis af, waardoor de strijd om de Republikeinse nominatie nu een tweestrijd is tussen voormalig VN-ambassadrice Nikki Haley en topfavoriet Donald Trump. Als Trump na Iowa ook New Hampshire wint, ligt het momentum (nog veel meer) in zijn kamp.

LEES OOK. STANDPUNT. We moeten ons voorzichtig beginnen voorbereiden op een scenario waarin Trump opnieuw president wordt

Kan Haley het Trump wel moeilijk maken?

In de meest recente peiling kwam Trump uit op 50 procent van de stemmen, Haley op 36 procent. DeSantis, die zich op het moment dat de peiling werd afgenomen nog niet had teruggetrokken, haalde nog 6 procent. Hij riep de kiezers zondag op om voor Trump te stemmen, al betekent dat nog niet dat de ex-president sowieso gewonnen spel heeft. In New Hampshire wordt doorgaans “centristischer” gekozen dan in Iowa en ook onafhankelijke kiezers (die veeleer naar Haley neigen) mogen hun stem uitbrengen.

Toch lijkt zelfs een mogelijke overwinning van Haley in New Hampshire slechts een voetnoot te worden in de opmars van Trump. Ze zou er maar 22 van de 1.215 stemmen van afgevaardigden mee halen nodig om de Republikeinse nominatie in de wacht te slepen, terwijl Trump in het merendeel van de andere staten een meer dan riante voorsprong lijkt te hebben. Als Haley ook in New Hampshire (duidelijk) verliest, lijkt de strijd eigenlijk al gestreden.

LEES OOK. Ze heeft het één-op-ééngevecht waar ze op hoopte, maar Nikki Haley lijkt net iets te laat hét alternatief voor Trump

Wanneer mogen we de eerste resultaten verwachten?

Die zijn er al. En ze zijn meteen een (kleine) opsteker voor Haley. In de kleine gemeenschap Dixville Notch brachten de zes kiesgerechtigden hun stemmen al uit om middernacht (dinsdagochtend 6 uur Belgische tijd) en die gingen allemaal naar de voormalige VN-ambassadrice. Voorlopig is de stand Haley-Trump dus 6-0.

De meeste andere stembureaus sluiten om 19 of 20 uur (woensdagochtend 1 of 2 uur Belgische tijd). Verwacht wordt dat er vanaf dan geleidelijk aan meer en meer resultaten bekendgemaakt zullen worden.

Wat komt er nog na New Hampshire?

Als Haley niet vroeger afhaakt, wordt 5 maart de belangrijkste dag in aanloop naar de uiteindelijke presidentsverkiezingen van 5 november. Dan is het ‘Super Tuesday’, de dag waarop veertien staten hun Republikeinse kandidaat kiezen. Op 15 juli wordt op de Republikeinse conventie officieel een kandidaat genomineerd.