Wereldprimeur biedt redding van noordelijke witte neushoorn: voor het eerst succesvolle embryotransplantatie uitgevoerd

Op 24 september 2023 vond er een speciale gebeurtenis plaats in het Ol Pejeta Conservancy, een natuurreservaat in Kenia. Voor het eerst implanteerden wetenschappers van BioRescue twee embryo’s in Curra, een zuidelijke witte neushoorn die was uitgekozen als draagmoeder.

Ook aanwezig waren Catherine Vancsok, wetenschappelijk directeur van de Pairi Daiza Foundation, en Alicia Quiévy, Chief Veterinary Officer van Pairi Daiza. Dit was niet alleen om steun te verlenen aan deze cruciale fase in het onderzoek. De eicellen die werden gebruikt om de embryo’s te produceren, waren namelijk een paar maanden eerder afgenomen van Ellie, een van de zuidelijke witte neushoorns die in Pairi Daiza leeft. “Het direct helpen overleven van de noordelijke witte neushoorn in Kenia toont de cruciale rol die dierentuinen spelen bij het behoud van diersoorten”, vertelt Vancsok. “De Pairi Daiza Foundation voert een aantal projecten uit waarin financiële middelen, menselijke inspanningen en wetenschappelijk onderzoek samenkomen om te helpen bij het bereiken van resultaten op het gebied van natuurbehoud.”

_{Lees verder onder de afbeelding}

Wetenschappers van het BioRescue Project verzamelen al enkele jaren eicellen van de zuidelijke witte neushoorns van Pairi Daiza. Het doel is om een embryo van de zuidelijke witte neushoorn te kunnen vormen en het protocol te valideren voordat het getest wordt met het resterende genetische materiaal van de noordelijke witte neushoorn. Van die ondersoort lopen er nog maar twee levende exemplaren rond op aarde.

Twee maanden later werd Curra echter dood aangetroffen in het natuurreservaat, ze werd het slachtoffer van een dodelijke bacterie uit dezelfde groep die tetanus of botulisme veroorzaakt. Het was de hevige regen die ervoor zorgde dat het verblijf van de surrogaatmoeder overstroomde, waardoor sporen van deze bacterie van het geslacht Clostridium vrijkwamen. De autopsie van Curra toonde ernstige vergiftiging aan, maar ook dat ze in verwachting was van een 70 dagen oude mannelijke foetus van 6,4 cm lang. In januari 2024 bevestigde DNA-analyse van deze foetus dat de dracht inderdaad het resultaat was van de embryotransplantatie die in september was uitgevoerd. De bevruchting met ivf was dus succesvol.

“Helaas maakt deze tegenslag ter plaatse deel uit van een lange weg die alle betrokken teams moeten afleggen om revolutionaire resultaten te boeken op het gebied van natuurbehoud”, aldus Catherine Vancsok. “Maar we vertrouwen helemaal op de kracht van menselijke samenwerking en het wetenschappelijke proces om de noordelijke witte neushoorn weer op de been te krijgen”.

Volgens Thomas Hildebrandt, projectleider BioRescue, was dit helemaal niet zo simpel. “De techniek van embryotransplantatie is goed ingeburgerd voor mensen en huisdieren zoals paarden en koeien. Maar voor neushoorns is het volledig onbekend terrein en alles, van de aanpak tot de procedureprotocollen en de benodigde apparatuur, moest worden uitgevonden, ontwikkeld, getest en bewezen om het veilig te kunnen gebruiken. Samen met het team en vele professionele partners heb ik de apparaten ontwikkeld om de locatie te vinden en te bereiken die nodig is om het piepkleine embryo in een dier van twee ton in te brengen.”

Het heeft de wetenschappers vele jaren geduurd om dit voor elkaar te krijgen. We zijn dan ook blij dat we vandaag het bewijs hebben dat de techniek perfect werkt. Het is bitter dat deze stap is bevestigd onder zulke tragische omstandigheden, met de dood van surrogaatmoeder Curra en haar ongeboren kalf, maar ik ben er zeker van dat deze validatie van het protocol een keerpunt is voor het voortbestaan van de noordelijke witte neushoorn en de gezondheid van de ecosystemen van Centraal-Afrika”.

_{Lees verder onder de afbeelding}

Het succes van de embryotransfer betekent dat we nu veilig door kunnen gaan naar de volgende fase: de transfer van embryo’s van de noordelijke witte neushoorn. Een droom die in de komende twee tot drie jaar werkelijkheid zou kunnen worden. Sinds 2019 heeft het wetenschappelijke conserveringsprogramma BioRescue al 29 embryo’s van de noordelijke witte neushoorn geproduceerd en gecryopreserveerd. Deze embryo’s worden momenteel opgeslagen in vloeibare stikstof bij min 196 graden Celsius in Berlijn, Duitsland, en Cremona, Italië, in afwachting van overdracht aan draagmoeders van de Zuidelijke Witte Neushoorn.

LEES OOK:

“Dit zien we slechts 1 keer om de 221 jaar”: miljarden cicaden kruipen dit jaar tegelijkertijd uit Amerikaanse grond

Doorbraak voor ivf-behandeling. Belgische experts: “Dit kan kans op zwangerschap versnellen” (+)

Tijgermug op dubbel zoveel plaatsen gesignaleerd in België afgelopen jaar: “Ook eerste positieve meldingen in Brussel en Wallonië”