“Dagelijks worden we gedwongen gedetineerden op te nemen op een mensonwaardige manier, en bovendien op een manier die ingaat tegen het vooropgestelde aantal dat per vierkante meter voorzien is in de wet”, vertelt Mario Heylen, vakbondsafgevaardigde voor het ACOD voor de provincie Antwerpen. “Wij worden verplicht de wet te overtreden.”

De vakbonden hebben dinsdag na een personeelsvergadering in de gevangenis van Antwerpen besloten om geen nieuwe gedetineerden meer op te vangen wegens overbevolking. In Antwerpen zitten momenteel 678 mannelijke en 61 vrouwelijke gedetineerden, op een capaciteit van 365 plaatsen voor mannen en 48 voor vrouwen. 68 mannen en drie vrouwen moeten daardoor met hun matras op de grond slapen.

Het is niet de eerste keer dat de Antwerpse gevangenis de deuren sluit voor meer gedetineerden. In maart 2023 ondernam het gevangenispersoneel al eens een gelijkaardige actie. In samenspraak met de overheid werd vervolgens afgesproken het aantal mannelijke gedetineerden op 650 te houden.

“Het doel was toen om geen grondslapers meer te hebben. Vandaag tellen we weer bijna zeventig grondslapers. Het personeel heeft er meer dan genoeg van”, zegt Heylen.

Foltering

“Het personeel werkt dag in dag uit de benen onder het lijf om maar net te kunnen voldoen aan de minimale basisbehoefte van de gedetineerden, werken rond re-integratie is zelfs niet meer aan de orde met dit aantal gedetineerden. Op de manier waarop gedetineerden worden opgesloten, met drie op een kleine cel, zorgt voor veel frustraties en agressie onderling, maar ook naar het personeel. Het leunt zelfs dicht tegen foltering aan.”

LEES OOK. Gevangenispersoneel is agressie door overbevolking meer dan beu: “Voor ons is agressie dagelijkse kost geworden”

Het gevangenispersoneel wil weer op een degelijke manier zijn werk kunnen doen. “We willen weer kunnen luisteren naar gedetineerden en helpen waar nodig met oog op re-integratie. Op die manier komen mensen die fouten hebben gemaakt weer beter in de maatschappij. Zoals het vandaag de dag is, zorgt ervoor dat deze omgeving eerder een hogeschool is voor criminaliteit.”

Staking

Het Antwerpse parket is op de hoogte gebracht van de vakbondsactie. “De onderzoeksrechter zal dan een ander arresthuis moeten aanduiden wanneer iemand wordt aangehouden”, verduidelijkt het Gevangeniswezen. De nieuwe gedetineerden zullen bijvoorbeeld naar Mechelen of Turnhout moeten. Dat heeft echter niet alleen praktische gevolgen, zoals op het vlak van logistiek, maar ook daar is al sprake van overbevolking.

LEES OOK. Vakbond dreigt met nieuwe acties na geweld tegen cipiers in Antwerpen, Merksplas en Turnhout: “Nultolerantie tegen agressie”

Het gevangenispersoneel voelt zich door de overheid nogmaals in de steek gelaten en heeft daarom beslist geen nieuwe gedetineerden meer aan te nemen tot ze onder de 600 mannen zakken in de Antwerpse inrichting. Vorige week kondigden de vakbonden ook al een nieuwe 24-urenstaking aan na meerdere gevallen van geweld tegenover cipiers.