De voltallige Vlaamse regering ontvangt vrijdagochtend vertegenwoordigers van verschillende landbouworganisaties. Het is het zoveelste politieke signaal om aan te geven dat het boerenprotest is aangekomen. Federaal waren er de voorbije dagen al vier verschillende overlegmomenten, donderdag ontvingen premier Alexander De Croo (Open VLD), Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Nederlandse minister-president Mark Rutte een delegatie van Europese landbouworganisaties.

LIVE. Volg alles over de aanhoudende boerenprotesten in onze livefeed

Dat leidt vooralsnog niet tot grote beslissingen. Het protest drijft dan ook niet op concrete actiepunten, eerder op vage frustraties, die de Boerenbond tracht te vatten in drie “vragen aan overheden”: stop met te veel regelgeving, nood aan rechtszekerheid, en een eerlijke prijs. Dat zijn grote werven.

“Bureaucratisch antwoord”

De concreetste aanpassing die ­Europees in de pijplijn zit, is de tijdelijke opschorting van de eis dat landbouwers 4 procent van hun areaal braak moeten laten liggen. Maar op Vlaams en federaal niveau beweegt er amper wat. Federaal minister van Landbouw David Clarinval (MR) stelt een werkgroep in het verschiet die werk moet maken van minder administratieve procedures, net als een taskforce die zich moet buigen over eerlijke verloning. Maar over het sterker ­reguleren van de landbouwprijzen – nochtans een lijntje in het regeerakkoord, zweeg Clarinval.

Zelfs binnen de meerderheid is er kritiek op dat “bureaucratische antwoord”, zoals Christophe ­Lacroix (PS) het tijdens het debat in de Kamer over de boerenprotesten verwoordde. Groen-Kamerlid Kim Buyst had het over “een beetje ­gemorrel in de marge”.

LEES OOK. De financiële realiteit van de landbouwer: “Elke maand moeten we geld van ons spaarboekje halen”

Het debat maakte nogmaals duidelijk hoezeer de meerderheid, vijf maanden voor de verkiezingen, als los zand aan elkaar hangt over dit thema. Er is veeleer sprake van een clash tussen links en rechts, waarbij beide groepen hun gelijk bevestigd zien in de grieven van de boeren. Zo trekt de MR alle registers open tegen Ecolo en de “diarree van milieuregels”. Ook Vlaams Belang en de N-VA viseren bovenal de groene en Europese “regulitis”. Daartegenover stellen alle linkse partijen, van Groen tot de PVDA, scherp op het (nog niet gestarte) vrijhandelsakkoord met Mercosur. “Ik heb geen enkel concreet voorstel gehoord”, overschouwde N-VA-fractieleider Peter De Roover het debat.

Maar ook de N-VA krijgt moeilijk greep op de zaak, de Vlaamse regering is dan ook even verdeeld. Over de bron van veel onvrede, het Vlaamse stikstofakkoord, is de discussie gesloten, gaf Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) vorig weekend al aan, terwijl ­minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) dat akkoord tijdens ontmoetingen met boze boeren afdoet als een “overgangswerkstuk” en wijst op de verantwoordelijkheid van minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). Verder dan beloftes over administratieve vereenvoudiging en soepelere vergunningsprocedures lijkt ook de Vlaamse regering niet te kunnen gaan.

Brandende stropoppen

Jambons gesprek met de boeren wordt hoe dan ook lastig, nadat zijn eigen voorzitter, Bart De Wever, donderdag vanuit Zuid-Amerika de partijlijn nog eens strak heeft ­getrokken op Radio 1. Begrip voor de boeren, dat wel, maar ze uiten hun frustratie verkeerd, aldus De Wever: “Levensgevaarlijke toestanden organiseren en de economie lamslaan, daar heb ik nooit sympathie voor.” En ook de Boerenbond is kop van Jut omdat hij de boeren “jarenlang op het verkeerde pad heeft gezet naar schaalvergroting”. Het zit de N-VA hoog dat de organisatie mee protesten aanvuurt die bijwijlen erg antipolitiek worden, inclusief het in brand steken van stropoppen die politici symboliseren.

LEES OOK. Boerenkrijg is nu écht gestart, de boeren blijven doorgaan: “Alleen luisterbereidheid is niet genoeg”

De manier waarop de boeren donderdag Brussel lamlegden en Zeebrugge blijven blokkeren, maakt ook andere partijen zenuwachtig. Er viel donderdag zelfs een dode bij een aanrijding in een file die volgens de federale politie vermoedelijk gelinkt was aan een protestactie op de Brusselse Ring. De Croo waarschuwde de boeren daarop om “de brede steun die vandaag bij de bevolking bestaat niet te verliezen”.

Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) is alvast niet van plan de protestacties te stoppen zonder resultaat. Als er vrijdag niets uit het overleg met de Vlaamse regering komt, gaan de acties volgende week door, zei ABS-voorzitter Hendrik Vandamme tijdens de boerenblokkade in Gent.