Sinds 1 maart 2019 kunnen bedrijven werknemers die recht hebben op een salariswagen als alternatief een mobiliteitsbudget aanbieden. Zo’n mobiliteitsbudget (sinds januari geïndexeerd) varieert tussen de 3.055 en 16.293 euro per jaar. Werknemers kunnen dit budget gebruiken voor een of een combinatie van drie pijlers aan voordelen.

“Een werknemer kan kiezen voor een milieuvriendelijke wagen, dat is de eerste pijler”, zegt Audrey Stampaert van het HR-platform Mbrella. “Een tweede pijler betreft deelmobiliteit (deelwagens en -fietsen), een (huur)fiets, een abonnement op het openbaar vervoer of huisvestingskosten, dus voor het aflossen van de huur of de hypotheeklening. Als wordt gekozen voor huisvestingskosten moet de werknemer in een straal van tien kilometer van het werk wonen of minstens de helft van de tijd thuiswerken. Dit bedrag wordt niet belast. Dat geldt wel voor de derde pijler: geld. Hierop moet de werknemer een bijzondere werknemersbijdrage van 38,07 procent betalen.”

Leasecontracten

Mbrella berekende dat in 2023 77 procent van de werknemers zijn mobiliteitsbudget gebruikte voor huisvestingskosten. “We zien het aantal werknemers dat zijn mobiliteitsbudget voor huishuur of lening gebruikt spectaculair stijgen”, zegt Audrey Stampaert. “In 2021 ging het om 45 procent van de werknemers, in 2022 om 52 procent. Na huisvestingskosten wordt het meeste geld uitgegeven aan fietsen, zowel aan fietsaankopen en abonnementen zoals Vélo, als aan fietsdelen.”

Die spectaculaire stijging komt niet onverwacht. “Onbekend is onbemind”, zegt Audrey Stampaert. “Nog maar weinig werknemers waren de afgelopen jaren op de hoogte van de mogelijkheden van het mobiliteitsbudget en de meesten menen nog altijd dat een bedrijfswagen de meest voordelige keuze is. We zien dat hierin nu verandering komt.”

De toename heeft ook te maken met de leasecontracten van salariswagens die doorgaans op vier jaar lopen. “Veel werknemers hebben het einde van hun leasecontract moeten afwachten om in het systeem te stappen”, zegt Veerle Michiels van SD Worx. “Exacte cijfers zijn er nog niet, maar voortgaand op de voorlopige cijfers zien we in een jaar tijd het aantal werknemers dat kiest voor een mobiliteitsbudget verdubbelen: van 1 op 500 in 2022 naar 1 op 250 in 2023.”

Milieu

Zoë Declercq (29) woont in het centrum van Antwerpen, niet ver van haar werkgever Pau, een consultancy bureau dat digitale producten aanlevert. Bij haar aanwerving heeft ze meteen gekozen voor het mobiliteitsbudget.

“Een heel bewuste keuze”, zegt ze. “Mijn vriend heeft een bedrijfswagen en gezien we in het centrum van de stad wonen, hebben we zeker geen twee wagens nodig. Ik gebruik het volledige budget voor het aflossen van onze hypotheeklening, wat een mooi voordeel is. Voor mij persoonlijk, maar het is ook een betere oplossing voor de mobiliteit in het algemeen en voor het milieu. Hoe je als werknemer het mobiliteitsbudget invult, is natuurlijk afhankelijk van je persoonlijke noden, maar het resultaat is altijd minder wagens op de weg. Alleen jammer dat nog niet zo heel veel bedrijven het concept aanbieden. Ik wil via deze weg bedrijfsleiders graag aansporen om mee op die trein te stappen.”

Maar wat heeft huur en lening te maken met mobiliteit, zou u kunnen denken. “De overheid beloont hiermee mensen die thuiswerken en vermijdt woon-werk-verplaatsingen”, zegt Veerle Michiels van SD Worx nog. “Er wordt sterk op ingezet, door hierover promotie te voeren en bijvoorbeeld ook door werkgevers sinds dit jaar formules aan te bieden om de omvang van het bedrag van het mobiliteitsbudget te berekenen. Op basis van het aantal vragen merken we dat het mobiliteitsbudget top of mind is bij werkgevers.”