Donald Trump (77) wordt door speciaal aanklager Jack Smith aangeklaagd voor samenzwering om de verkiezingsoverwinning van Joe Biden in 2020 teniet te doen en om fraude te plegen om toch president te kunnen blijven, en dus ook de bestorming van het Capitool in Washington op 6 januari 2021. De aanvang van dat proces is uitgesteld omdat eerst nog uitspraak gedaan moest worden over een belangrijke kwestie: geniet Trump geen immuniteit omdat hij op het moment van die feiten president was, zoals hijzelf en zijn juridisch team beweerden?

Drie beroepsrechters in Washington hebben dat laatste nu afgedaan als onzin. “In deze strafzaak is ex-president Trump burger Trump geworden, met de verdedigingsmechanismen van elke andere criminele beklaagde”, klinkt het in het vonnis van de rechtbank. “Maar de immuniteit van de uitvoerende macht die hem mogelijk heeft beschermd terwijl hij president was, beschermt hem niet langer tegen deze vervolging.”

Zware klap

De uitspraak van de rechtbank is een zware klap voor Trump en zijn team. Het feit dat hij president was toen het allemaal gebeurde, werd door hen gebruikt als een belangrijk verweer tegen vervolging. Hij zou beschermd zijn tegen strafrechtelijke aansprakelijkheid, zo meenden zij, omdat zijn daden toen deel uitmaakten van zijn officiële taken als president.

Trump is dit jaar opnieuw presidentskandidaat. Mogelijk - of wellicht, na deze uitspraak - wordt hij de eerste kandidaat van een grote partij die terecht zal moeten staan voor criminele activiteiten terwijl hij campagne aan het voeren is. Trump heeft wel aangekondigd in beroep te zullen gaan. Daardoor dreigen alle strafzaken tegen de oud-president vertraging op te lopen, en zullen uitspraken mogelijk pas na de presidentsverkiezingen van later dit jaar komen. Al hoopt aanklager Jack Smith dat de zaak nog voor de verkiezingen kan voorkomen.

Primeur

Het gaat om een zwaarwichtige uitspraak, want voor het eerst in de Amerikaanse geschiedenis heeft een rechter zich moeten uitspreken over de vraag of een gewezen president vervolgd kan worden voor zaken die gebeurd zijn toen hij nog staatshoofd was. Bij geen enkele voorganger van Trump stelde die vraag zich immers.