Nikki Haley verliest (eerste) voorverkiezing van Nevada, ook al stond Trump niet op het stembiljet
In de Amerikaanse staat Nevada heeft de Republikeinse presidentskandidaat Nikki Haley de primary verloren. Niet Donald Trump, maar "geen van deze kandidaten" ging met de meeste stemmen lopen. De staat Nevada houdt namelijk zowel een primary als een caucus, en alleen aan die laatste wil Trump deelnemen.
De voorverkiezingen lopen in "the Silver State" Nevada net iets anders dan in de overige staten van Amerika. Het Amerikaanse kiessysteem voorziet voor de voorverkiezingen twee mogelijkheden, een caucus of een primary. In Nevada vinden echter allebei plaats.
Wat is het verschil tussen een primary en een caucus?
Een caucus is een soort partijbijeenkomst, waarbij de kiezers in groep op hun favoriete kandidaat stemmen. De procedures kunnen verschillen per staat, maar meestal gaan de kiezers aan de tafel van hun favoriete kandidaat zitten en is er een bijkomende tafel voor onbesliste kiezers.
De tafels houden toespraken om andere te overtuigen om voor hun favoriet te kiezen. Uiteindelijk wordt er gestemd en worden de afgevaardigden verdeeld onder de kandidaten, op basis van het aantal gekregen stemmen.
Een primary kan meer beschouwd worden als een "normaal" verkiezingsproces. Kiezers brengen hun stem op een anonieme manier uit en gooien hun stembiljet in een officiële stembus. Daarna worden de stembiljetten geteld, om uit te maken wie de meeste stemmen heeft gehaald
Nevada gebruikte decennialang het systeem van de caucus, tot 2021. De caucus werd op aansturen van de Democraten vervangen door een primary, nadat er problemen waren opgedoken tijdens de Democratische voorverkiezingen van 2020.
Toen bleek dat bepaalde kandidaten ten onrechte enkele afgevaardigden hadden ontvangen. Die afgevaardigden heb je als kandidaat nodig om de nominatie van je partij te halen.
De keuze voor een primary kwam in het staatswetboek terecht, maar dat was niet naar de zin van de Republikeinen. Die wilden de vrijheid om op hun eigen manier voorverkiezingen te houden. De primary van 6 februari afschaffen bleek niet mogelijk, dus besloot de partij om op 8 februari ook een caucus te houden en alleen naar dat resultaat te kijken.
"Geen van deze kandidaten"
De laatste twee Republikeinse presidentskandidaten kwamen door die ongewone situatie niet tegenover elkaar te staan in Nevada. De kandidaten moesten namelijk kiezen aan welke voorverkiezing ze wilden deelnemen. Nikki Haley besloot deel te nemen aan de primary, terwijl Donald Trump zich voor de caucus opwierp.
Ondanks dat Trump tijdens de primary dus niet op het stembiljet stond, haalde Haley in geen enkel kiesdistrict van Nevada een meerderheid. Ze verloor en daar heeft Donald Trump veel mee te maken, vertelt Amerika-correspondent Björn Soenens.
"Kiezers konden bij de primary ook de optie 'geen van deze kandidaten' invullen. Daarom had Trump zijn aanhangers opgeroepen om niet alleen naar de caucus te komen, maar ook naar de primary te gaan en te stemmen voor 'geen van deze kandidaten'."
"Zo heeft zij in Nevada dus een politieke vernedering opgelopen", legt Soenens uit. "Het is eigenlijk een vuile truc van Trump. Hij benadrukt hiermee dat Haley wel een aantal stemmen haalt, maar dat de meerderheid haar liever kwijt wil."
Onbreekbare MAGA-muur
Morgen vindt dus de caucus plaats waarbij de afgevaardigden te winnen vallen. Waarom koos Haley er dan voor om toch aan de primary deel te nemen? "Haley weet wel dat ze niet van Trump kan winnen", stelt Soenens. "Ze wist dat Trump de afgevaardigden van Nevada zou winnen. Ze hoopte dat ze het als een morele overwinning kon uitspelen als ze meer stemmen kon halen bij de primary."
"Opnieuw blijkt echter dat ze de MAGA-muur niet kan doorbreken. Bij de voorverkiezingen komt ook maar een vierde of vijfde van de Republikeinen stemmen. Dat zijn de mensen die verandering willen." De mensen die verlangen naar een comeback van Trump.
Toch gelooft Soenens niet dat de nederlaag in Nevada Haley zal overtuigen om vroegtijdig te stoppen. "Ze haalt wel een goede 30 procent van de stemmen", stelt hij. "Ze knabbelt aan de percentages van Trump en speelt op die manier zijn kwelduivel. Als ze nu stopt, kan Trump de voorverkiezingen negeren en voluit voor de echte verkiezingen van 5 november gaan. Zij verhindert dat en vertegenwoordigt op die manier het deel van de partij dat hem de nominatie niet zomaar op een presenteerblaadje wil aanbieden."
