Leuven geteisterd door hoge huurprijzen: ‘De kapitaalkrachtige groepen zijn als een tsunami over de stad gespoeld’

“In het appartement is er een probleem met de ramen, waardoor de kou naar binnen komt”, zegt Eddy Hurlaert (56). “De eigenaar gaat het appartement renoveren om dat probleem te verhelpen. Daardoor moeten wij eruit.” Hij moet samen met zijn vrouw op zoek moet naar een nieuwe woonst, maar de kansen om een betaalbaar appartementje te vinden schat hij laag in. “Ik denk dat wij binnen zes maanden op straat gaan leven.”

Voor zijn huidige appartement in het centrum van de stad betaalt hij nu 640 euro - exclusief water, elektriciteit en gas. Hij probeert iets te vinden dat alles inbegrepen rond de 900 euro per maand zou kosten. Toen hij in Leuven een appartement ging bezichtigen, kreeg hij een harde boodschap. “Ik ben al vier jaar op zoek naar een baan”, zegt Hurlaert. “Omdat ik geen werk heb, wilde de eigenaar niet aan ons verhuren.”

Hij heeft ook al in Heverlee, Herent en Kessel-Lo gezocht. Maar telkens als er daar een woning vrijkomt, springen er heel wat kandidaten op. “Ik ben zelfs in Tienen gaan kijken, maar daar wou de eigenaar dat we meteen de waarborg zouden betalen”, zegt Hurlaert. “Dat konden wij niet.”

Buiten proportie

In Leuven zitten er volgens armoedeorganisaties heel wat mensen in hetzelfde schuitje. Uit de huurbarometer van de makelaarsfederatie CIB blijkt dat Leuven nu de duurste centrumstad is geworden - ze heeft Antwerpen net voorbijgestoken. In Leuven bedroeg de gemiddelde huurprijs voor een appartement vorig jaar 1.013 euro per maand. In vergelijking met 2022 was die prijs zelfs met 15 procent gestegen.

Volgens Stijn Baumers van de sociale organisatie Ruimtevaart betalen kwetsbare personen het gelag. Zij moeten vaak genoeg nemen met een weinig kwaliteitsvolle woning, waar ze ook nog eens te veel voor betalen. “Het deel van hun inkomen dat ze daardoor moeten besteden aan wonen, is buiten proportie”, zegt Baumers.

Jan Doucet van de Huurdersbond Vlaams Brabant ziet deze evolutie al tien jaar met lede ogen aan. De almaar toegenomen vraag naar woningen stuwt de prijzen in de stad omhoog. Er zijn de expats, die voor IMEC komen werken, er zijn de pas afgestudeerden die in de stad blijven plakken en er zijn de studenten, die ook een deel van de woningmarkt opslokken. “De kapitaalkrachtige groepen zijn als een tsunami over de stad gespoeld”, zegt Doucet. “De golf bereikt nu ook de omliggende steden zoals Tienen.”

Centrumlinkse coalitie

Dat wonen voor velen onbetaalbaar wordt, steekt voor de centrumlinkse coalitie. Het stadsbestuur met Vooruit, Groen en cd&v kwam met verschillende maatregelen om de huurders te helpen. Leuven probeert het aanbod te vergroten door meer in te zetten op sociale woningen. De stad stelt als voorwaarde aan ontwikkelaars dat ze bij nieuwe project steeds een deel sociale en betaalbare woningen moeten voorzien. Daarnaast bouwt of koopt de stad zelf panden die ze onder de marktprijs verhuurt.

“We hebben ook een eigen huurpremie in het leven geroepen", zegt schepen van Wonen Lies Corneillie (Groen). “Er bestaat ook een huurpremie vanuit Vlaanderen. Maar wie daarvoor in aanmerking komt, moet eerst vier jaar op een wachtlijst staan. Bij ons zijn de voorwaarden minder streng en hoeven mensen maar één jaar te wachten.” De Vlaamse huurpremie hangt vast aan maximumprijzen, die in Leuven voor veel huurders niet toereikend zouden zijn. Leuven heeft daarom een eigen premie die beter past bij de eigen realiteit.

Doucet, van de Huurdersbond, erkent dat het bestuur heel wat onderneemt. Maar in het strijdtoneel van de vrije markt zijn de wapens van de stad volgens hem beperkt. Hij ziet dat jonge starters zelf naar oplossingen zoeken en dan bijvoorbeeld gaan cohousen om de kosten te delen. Eddy Hurlaert vindt voorlopig helemaal geen oplossing. “Ik heb er drie jaar over gedaan om dit appartement te vinden”, zegt hij. “Nu begint alles weer opnieuw. Ik zie het eigenlijk echt niet meer zitten.”