Draaimolenrel Efteling splijt actiegroepen uiteen: “Peta maakt onze strijd belachelijk”

Peta kwam donderdag in het nieuws door een wel erg opvallende oproep bij onze collega’s van ‘AD.nl’: de dierenrechtenorganisatie roept het bekende pretpark de Efteling op om te stoppen met paarden en andere dieren in de carrousels in het park. Het is volgens de organisatie “niet langer van deze tijd om dieren voor ons vermaak te exploiteren”. De Efteling zou onbedoeld dieren als vervoersmiddel “normaliseren”. “Het pretpark heeft een voorbeeldfunctie en een enorme invloed op andere pretparken. Als ze alleen al aangeeft dat ze hierover wil nadenken, brengen we een hele belangrijke discussie op gang”, zei adviseur Janneke Hogervorst.

De bijzondere (en duidelijk provocerende) campagne van Peta lijkt volgens de Nederlandse Dierenbescherming een “afleiding van de werkelijke, urgente problemen die het dierenwelzijn bedreigen”, stelt Piko Fieggen, programmamanager bij de Dierenbescherming. “Je kunt je zelfs afvragen of ze met deze actie de strijd voor beter dierenwelzijn niet belachelijk maken. Discussies over de esthetiek van draaimolens, hoe goedbedoeld ook, dreigen kostbare aandacht en middelen af te leiden van zaken die er daadwerkelijk toe doen.”

Peta, al jaren een krachtige stem in de wereld van dierenrechten, stelt dat haar oproep juist belangrijk is voor het beeld dat kinderen van dieren hebben. Kinderen die op een draaimolen zitten kunnen het idee krijgen dat “dieren er alleen maar zijn voor ons amusement, terwijl ze net als wij angst, pijn, vreugde en liefde kunnen ervaren”. Daarom stelt ze voor om de draaimolens voortaan te voorzien van autootjes, vliegtuigjes, bulldozers, ruimteschepen of regenbogen, vallende sterren en bezems.

Peta Nederland had trouwens op voorhand wel al gerekend op veel reactie. “Het is ook een beetje onze stijl om op een licht provocerende manier dit soort discussies aan te zwengelen. Dat vinden wij niet erg. Het gesprek is voor ons het belangrijkste.”

Maar in een tijd waarin miljoenen Nederlandse dieren in “de hel van de vee-industrie” leven, zijn er echt belangrijkere kwesties die aandacht verdienen, klinkt het bij Wakker Dier. “De aanpak van Peta is niet de onze”, zegt directeur Anne Hilhorst. “Wij richten ons op de grootste misstanden en de belangrijkste daders, zoals de voedingsindustrie en de overheid.”

Het brein van een kind is bovendien “niet bezig met het exploiteren van dieren voor het eigen plezier”, zegt filosoof Stine Jensen, die op mens-dier-relaties promoveerde. “Een jongen of meisje die op een dier in een kindermolen gaat zitten denkt echt niet van ‘hèhè, ik ben nu lekker de baas en het dier moet mij nu vermaken’. Nee, die geniet gewoon van het rondjes draaien en de liefde voor dieren.”

Door de focus te leggen op fictieve dierlijke wezens in draaimolens is verkeerd, zegt Mony de Roos van Animal Heroes. “Wij waren vorige week in Oekraïne en daarvoor in de Westelijke Jordaanoever om dieren in nood te helpen. We hebben daar zo ontzettend veel dierenleed gezien, dat we niet eens in woorden kunnen uitdrukken. Peta doet erg veel goed werk, maar in onze optiek slaan ze hiermee de plank mis.”

De oproep van Peta lijkt onschuldig, maar volgens De Roos is het risico wel dat “veel mensen deze discussie overtrokken vinden, wat alle organisaties die zich serieus inzetten om dierenleed te bestrijden, kan schaden”. De Dierenbescherming is het daarmee eens, en zegt dat er sprake is van extreem gedrag. “Het is teleurstellend dat de toch al complexe uitdagingen waar we voor staan in de ethiek van dierenwelzijn nu verder gecompliceerd worden door controversiële uitingen zoals deze.”

Dit soort oproepen helpen de dieren volgens de Dierenbescherming niet en zijn alleen maar voeding voor polarisatie in de discussie over dierenrechten. “Het is tijd om eens een tegengeluid te bieden aan deze extremen, met een heldere boodschap: we mogen best heel kritisch en stellig zijn, maar wees alsjeblieft voorzichtig dat je de voortgang op het vlak van dierenwelzijn niet frustreert.”