Een Oekraïense soldaat tijdens zijn opleiding
AFP or licensors

Oekraïense leger heeft dringend nood aan rekruten: "Grote mobilisatie is enige mogelijkheid, maar voor Zelenski ligt dat gevoelig"

Het Oekraïense leger heeft dringend nood aan nieuwe manschappen om de militairen af te lossen die al sinds het begin van de Russische invasie aan het vechten zijn. "Mobiliseren in de samenleving is de enige mogelijkheid", zegt VRT NWS-journalist Jan Balliauw. "Maar dat is een gevoelig debat voor president Volodimir Zelenski."

Nee, het gaat niet al te best voor het Oekraïense leger. Aan het front zijn ze al een tijdje in het defensief gedwongen. Niet dat Rusland grote terreinwinst geboekt heeft, maar de Oekraïners staan wel onder druk. En het lijkt erop dat de strategische stad Avdiivka, in het oosten van het land, binnenkort in Russische handen gaat vallen. "Het kan dan een uitvalsbasis worden voor de verdere verovering van de Donbas", zegt Balliauw.

Daarnaast is het onrustig aan de top. Enkele dagen geleden ontsloeg Zelenski de populaire opperbevelhebber van het leger, Valeri Zaloezjny. Beiden waren het niet eens over hoe de oorlog verder gevoerd moet worden. Een van hun grootste twistpunten: een grote mobilisering om nieuwe rekruten te vinden.

Zaloezjny stelde voor om 450.000 tot 500.000 mensen te mobiliseren, gedwongen oproepen voor het leger dus. Een dergelijke grootschalige mobilisering is er sinds het begin van de oorlog nog niet geweest.

BEKIJK - "De Oekraïense soldaten zijn moe. Ze zijn al 2 jaar bezig zonder aflossing in zicht":

Videospeler inladen...

"In Oekraïne is het zo dat alle mannen van 18 tot 60 jaar oud het land niet mogen verlaten", legt Jan Balliauw uit. "Maar er is nog geen grote mobilisatie geweest, omdat na de invasie zich ontzettend veel vrijwilligers hebben aangediend. Daardoor had het Oekraïense leger meer dan voldoende soldaten om weerstand te bieden."

"Maar intussen zijn we 2 jaar verder. Er zijn af en toe wel mensen gerekruteerd. Ze worden opgeroepen en moeten daar ook gevolg aan geven. Maar dat gebeurt niet massaal. Waar Oekraïne nu voor staat, is dat de mensen van het eerste uur moeten worden afgelost. Dat gaat over heel veel soldaten. De enige mogelijkheid om dat te doen, is door te mobiliseren in de samenleving."

Mensen zullen eerst moeten worden opgeleid en ze zullen minder gemotiveerd zijn
VRT NWS-journalist Jan Balliauw

Volgens Balliauw is de discussie volop gaande binnen de Oekraïense leiding. Maar het blijft een gevoelige kwestie, want honderdduizenden mensen gedwongen oproepen naar het leger is geen populaire maatregel. "Bovendien is het duur. Het zou 12 tot 13 miljard kosten, want die soldaten moeten ook betaald worden natuurlijk. Vandaar dat president Zelenski op de rem stond."

De buitenlandjournalist wijst er ook op dat de nieuwe rekruten wellicht weinig of geen ervaring zullen hebben, en dus niet meteen inzetbaar zijn. En aangezien ze ertoe verplicht zijn, zullen ze minder gemotiveerd zijn dan de soldaten van het eerste uur.

BEKIJK - Niet alle Oekraïense mannen voelen zich geroepen om bij het leger te gaan:

Videospeler inladen...

Blijft Westen hulp bieden?

Naast een tekort aan manschappen is er ook een tekort aan munitie. Er wordt geschat dat de Russen nu over 5 keer meer munitie beschikken dan de Oekraïners. Die rekenen op het Westen voor hulp. "Maar bij ons duurt het enorm lang om nieuwe productielijnen op te starten. In Rusland gaat dat veel sneller."

NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg roept de Europese landen vandaag nogmaals op om hun wapenproductie op te schalen, zodat de leveringen aan Oekraïne verhoogd kunnen worden. "Van een trage productie in vredestijd moeten we evolueren naar een snelle productie in tijden van conflict."

Zelenski weet dat er geen sprake meer zal zijn van hulp als Donald Trump de verkiezingen wint
VRT NWS-journalist Jan Balliauw

Voor Oekraïne is de westerse hulp van enorm groot belang. En dus houden ze hun adem in voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen dit najaar. "Dat hangt als een zwaard van Damocles boven hun hoofd. Zelenski weet dat er geen sprake meer zal zijn van hulp als Donald Trump wint", zegt Balliauw.

Intussen verder weg dan ooit: onderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland. "Poetin spreekt daarover, maar dan moeten al zijn voorwaarden gevolgd worden, wat erop neerkomt dat Oekraïne zich overgeeft. Nee, op dit moment is dat absoluut niet mogelijk."

Meest gelezen