‘Als je niet oplet, charmeert hij je broek eraf’: Tom Meeuws was fixer en onderhandelaar, maar liep finaal tegen een muur

“In een bestuur met flink wat ideologische verschillen was het wekelijks strijden voor dossiers. Ik heb dat steeds met vuur gedaan. (… ) Maar de laatste weken voelde ik mijn energie afnemen. Ik wil en kan mijn werkkracht en levenslust niet langer meer offeren aan de politiek zoals die vandaag bedreven wordt. Daarom heb ik mijn ontslag aangeboden”, schrijft Tom Meeuws (Vooruit) in een persbericht. Zondagavond was hij niet bereikbaar voor commentaar.

Meeuws was jaren de kopman van de Antwerpse socialisten. De voormalige directeur van De Lijn Antwerpen werd in 2016 voorgesteld als kandidaat-voorzitter van de afdeling. Twee jaar later was hij diegene die de socialisten rond de onderhandelingstafel bracht met vijand nummer één: Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA). Kort daarna werd hij in een coalitie van Vooruit, N-VA en Open Vld schepen voor Sociale Zaken, Armoedebestrijding, Sociale Economie, Leefmilieu en Samenlevingsopbouw.

Meeuws stond te boek als een keikop. Als een dealmaker ook. Iemand die de kneepjes van het politieke vak beheerste. Dat uitgerekend hij de socialisten en de Vlaams-nationalisten samenbracht, was typerend. Sinds 2016 was er geen maand voorbijgegaan of het kwam wel tot een akkefietje tussen Meeuws en de N-VA. Bekritiseerde Meeuws de manier waarop het Antwerpse stadsbestuur omging met vastgoedpromotoren, dan kreeg hij bijvoorbeeld zelf het verwijt nauwe banden te onderhouden met de sector.

Charmeur

De rivaliteit kwam tot een hoogtepunt toen zijn ontslag bij De Lijn werd uitgesmeerd als een onverkwikkelijke affaire, waarbij hij onterecht facturen zou hebben opgesplitst om de goedkeuring van de raad van bestuur te omzeilen. De schandaalsfeer leidde tot een breuk in de samenwerking tussen de groenen en de socialisten voor de verkiezingen, maar erna knokte Meeuws zich dus terug. “Als je niet oplet, charmeert hij je broek eraf”, zei een N-VA’er toen.

Vandaag trekt de socialist de deur van de politiek achter zich toe, naar eigen zeggen moe van het knokken. “Tom gaf al een aantal weken aan dat hij op was”, zegt Antwerps Vooruit-voorzitter Sascha Luyckx. “Onder andere de plannen om de Scheldekaaien te ondertunnelen hebben zwaar op hem gewogen. We hebben die gelukkig kunnen tegenhouden. Maar ook in andere dossiers heeft hij boven zijn gewicht gebokst. Op het vlak van leefbaarheid willen wij het graag anders in Antwerpen. Wij willen dat het verkeersinfarct wordt aangepakt, dat er meer open ruimte en ruimte voor ontmoeting komt.”

Op een fractievergadering zondagavond werd de beslissing van Meeuws aan de rest van de fractie meegedeeld. Zelf was hij niet aanwezig. Niet iedereen was naar verluidt verrast om zijn beslissing, want in de wandelgangen hing zijn vertrek al langer in de lucht. Maandag volgt een bestuursvergadering. Tatjana Scheck, die in 2018 de Antwerpse gemeenteraad in kwam, zal Meeuws opvolgen als schepen.

Eenzame strijd

“Helemaal verrassend is dit niet”, zegt politicoloog Dave Sinardet (VUB). Hij wijst erop dat Meeuws al langere tijd geïsoleerd zat in de Antwerpse stadscoalitie. Zeker omdat zijn partijgenoot Jinnih Beels vaker de lijn van de Antwerpse stadscoalitie verdedigt. Zo stemde Meeus als enige Vooruit-schepen tegen de ondertunneling van de Scheldekaaien. Ook over de verkoop van OCMW-gebouwen in de Lange Gasthuisstraat voerde hij naar eigen zeggen een “eenzame strijd”.

“Hij moest ook vaststellen dat het nationale leiderschap van Vooruit meer de kaart van Beels trok. Mogelijk voelde hij dat de kaarten hem niet meer gegund waren, en leek het hem beter om Scheck te lanceren voor de verkiezingen.”

Met Meeus verdwijnt een ervaren rot in het Antwerpse bestuur, een verlies dat Vooruit niet meteen kan opvangen. “Als Beels op nationaal niveau uitgespeeld wordt, dan is de spoeling voor Vooruit in Antwerpen toch dunnetjes”, zegt Sinardet.