Ziekenhuizen trekken aan de alarmbel: “Ga niet met eender welke klacht naar spoed”

“Op piekmomenten lopen de wachttijden hier al snel op tot zes uur”, zegt Geert Berden, hoofdverpleegkundige van de spoeddienst van het Sint-Trudo Ziekenhuis. Sint-Truiden is geen uitzondering, op heel wat spoedafdelingen van Vlaamse ziekenhuizen is het tegenwoordig pompen of verzuipen door de toename van het aantal patiënten.

De oorzaak is niet ver te zoeken: het is tegenwoordig voor veel mensen niet gemakkelijk om snel bij een huisarts terecht te kunnen. Dat is in Limburg niet anders. “Al sinds de coronacrisis merken we hier de gevolgen van het huisartsentekort in de regio”, vertelt Berden. “Het is niet meer zo vanzelfsprekend om snel een afspraak te krijgen, en mensen willen alsmaar sneller geholpen worden. Dus gaan ze op eigen initiatief naar de spoed, want die is niet selectief open en bovendien toegankelijker.”

Tandpijn

Dat is allemaal goed en wel als gezondheidsproblemen ook echt dringende zorg vereisen. Maar in Sint-Trudo merken ze toch dat het lang niet voor iedereen even duidelijk is welke medische klachten nu precies spoedgevallen zijn, of wanneer je toch best je afspraak met de huisarts afwacht. “We merken dat mensen nog veel te vaak niet weten waar ze naartoe moeten voor (dringende) medische hulp”, zegt Berden. “Waardoor er veel mensen onnodig naar de spoed gaan. Dat zorgt voor een stijging van het aantal spoedgevallen en ook een toename van het aantal ambulanceritten in de voorbije jaren.”

Daarom zet Sint-Trudo samen met de Huisartsenwachtpost Sint-Truiden een campagne op om mensen te informeren waar ze terechtkunnen voor de juiste zorg. “We hopen dat mensen door deze campagne beter geïnformeerd zijn en zo ook de juiste keuze kunnen maken. Daarnaast moeten we met alle zorgverleners, artsen, verpleegkundigen en zorginstanties op zoek naar betere en voor iedereen haalbare werkvormen”, zegt Geert Berden.

Mensen gaan soms voor banale zaken naar de spoed, vertelt de hoofdverpleegkundige. “Tandpijn is een reden waarvoor mensen al eens naar hier komen, terwijl er vaak geen tandartsen aanwezig zijn op een spoeddienst. We zijn zelfs eens moeten uitrijden met de ziekenwagen voor iemand met tandpijn. De wachtdiensten bij tandartsen zijn beperkt toegankelijk, maar dat kunnen spoedgevallendiensten niet oplossen. Daarnaast zien we ook veel mensen met klachten waar ze al veel langer mee lopen om dan toch te beslissen naar de spoed te gaan. Het komt ook vaak voor dat mensen zich verwonden en niet goed weten of de wonde gehecht moet worden.”

Handige tool

Maar wanneer moet je dan wel naar spoed? Eerst en vooral: als je wordt doorverwezen door de huisarts. Of als je met de ziekenwagen wordt binnengebracht na een oproep naar het noodnummer 112. Op eigen initiatief kan dit enkel bij levensbedreigende situaties, ernstige letsels zoals brandwonden of botbreuken, of als je plots zwaar ziek bent zoals bij een vermoeden van een hartaanval of een beroerte.

“De website www.moetiknaardedokter.be kan een handig hulpmiddel zijn bij het maken van de keuze om al dan niet naar spoed te gaan”, zegt dokter Marleen Colson, bestuurder van de Huisartsenwachtpost Sint-Truiden. “Door deze tool komen mensen niet onnodig bij de huisartsenwachtpost of op de spoed terecht. En dat verkort de wachttijden voor wie wél dringende zorg nodig heeft.” Op de website vind je ook meer uitleg over wat je moet doen als je kind ziek is. Zo moet je bijvoorbeeld meteen je huisarts bellen als je kind koorts heeft en jonger is dan drie maanden, of als de buikpijn van je kind steeds erger wordt.

Wachttijden

Bovendien betekent een rit naar de spoed ook niet altijd dat je snel van je klachten verlost bent. “Mensen verwachten vaak dat een behandeling op de spoed snel is, maar dat is niet altijd zo. In Vlaanderen was de gemiddelde wachttijd op de spoeddienst in 2022 voor ambulante gevallen drie uur. Voor patiënten die opgenomen moeten worden was dat vier uur. Op piekmomenten kunnen de wachttijden al snel oplopen naar zes uur”, aldus Berden.

“In het Sint-Trudo Ziekenhuis hebben we ongeveer 65 spoedgevallen per dag, wat veel is. Een bezoek aan de spoeddienst duurt soms lang omdat er bijvoorbeeld foto’s gemaakt moeten worden, bloedonderzoek gedaan moet worden of omdat er een specialist bij gehaald moet worden.”