Politicoloog Dave Sinardet over rel rond Tom Meeuws: “Mensen zullen patronen zien en dat brengt Vooruit in lastige positie”

“Mocro-schepen”, “onnozele zwarte”, “die Marokkaan” en verwijzingen naar Hitler en de nazi’s: volgens twee bronnen kregen naast Ait Daoud ook andere politici met een migratieafkomst verwijten van Meeuws naar het hoofd gesmeten.

Sinardet benadrukt dat het vooralsnog om beschuldigingen gaat, maar verbaasd is hij niet. “Meeuws kan zeer onbehouwen en soms ook platvloers uit de hoek komen. Hij is daar overigens niet de enige in: in politieke kringen wordt achter de schermen wel vaker taalgebruik gehanteerd dat politici liever niet op papier zien verschijnen.” Waarmee hij zulke praktijken niet wil relativeren. “Zoiets doe je niet.”

Misschien niet, maar het is wel de tweede keer dat de socialistische partij Vooruit in opspraak komt wegens racistische uitlatingen. “Al is deze zaak minder schadelijk dan de affaire-Rousseau. Dat ging over de voorzitter, dit over een Antwerpse schepen – al was Meeuws wel een belangrijke schepen in een belangrijke stad.”

Het voorval brengt dan ook vooral in Antwerpen de partij in een lastige positie. “Een schepen die kort voor de verkiezingen ontslag neemt, met daarbovenop het nieuws dat de relaties met andere schepenen binnen de partij zeer slecht waren: het is geen boodschap waarmee je naar een verkiezingscampagne wil trekken.”

Sowieso moet de partij nadenken over haar aanpak voor de stad, zegt Sinardet. “Ondanks zijn niet altijd fijnzinnige stijl was Meeuws de inhoudelijke sterkhouder voor Vooruit. Het was vooral hij die vanuit een socialistische lijn tegengewicht kon bieden tegen N-VA. Hij loopt al drie decennia in Antwerpen rond, heeft in de politiek en de administratie gewerkt, kent alle ins en outs. Dat is toch wel een verlies.”

Het lijkt erop dat N-VA het rijk voor zich alleen heeft. “Open VLD stelde al niets meer voor sinds het ontslag van schepen Marinower. En nu verdwijnt ook de dossiervreter van Vooruit. Al liggen er aan het einde van de bestuursperiode geen belangrijke dossiers meer op tafel.”

“Het klinkt bovendien misschien goed om de dominante factor te zijn, maar je moet wel nog steeds een coalitie bij elkaar zien te krijgen. Als Vooruit verzwakt is, CD&V en Open VLD amper tot niet meer bestaan, is De Wever mogelijk aangewezen op Groen. Dat is niet meteen een gezellig vooruitzicht, zeker niet als hij tegelijk Vlaams Belang aan de kant laat staan.”

Geen al te best nieuws dus voor Vooruit op lokaal niveau. Op den duur kan het incident zelfs voor de volledige partij negatief uitpakken, denkt Sinardet. “Het mag dan om slechts twee personen gaan, ik kan me inbeelden dat mensen patronen zien en een verband leggen tussen Vooruit en racistisch taalgebruik. Er was al één geval, en een ander geval lijkt dat nu te bevestigen.”

En dat is vervelend voor een deel van het socialistisch electoraat. “Je hebt nog steeds een aanzienlijk deel linkse kiezers dat antiracisme belangrijk vindt. Vooruit moet voor die kiezers sowieso de strijd aangaan met andere linkse partijen. Het lijkt me vooral goed nieuws voor Groen, de partij die rond diversiteit het meest antiracistische discours voert.”

Rousseau mikte voor zijn vertrek deels op een centrumrechts publiek. “Hij was daarmee weggeraakt. Wat hij aan linkerzijde zou verliezen aan Groen, had hij kunnen bijwinnen aan de andere kant. Of vervangster Melissa Depraetere diezelfde verbreding kan waarmaken, is nu de vraag. Als dat niet zo is, en de partij daarbovenop haar linkse achterban verliest door gebeurtenissen als die met Rousseau en Meeuws, ziet het er niet goed uit.”