Nieuwe informateur Kim Putters moet regeringsvorming in Nederland uit het slop halen
In Nederland is Kim Putters de nieuwe informateur. Hij zal de komende 4 weken moeten proberen de verschillende partijen aan tafel te krijgen en onderzoeken welke coalities mogelijk zijn. Hij volgt Ronald Plasterk op die het eerder als informateur probeerde.
De regeringsvorming in Nederland loopt allesbehalve van een leien dakje. Ronald Plasterk, de vorige informateur, had in zijn rapport wel geschreven dat hij mogelijkheden zag, ondanks de exit van de partij NSC van Pieter Omtzigt. Van een doorbraak in de regeringsformatie is dus zeker nog geen sprake.
Wie is Kim Putters?
De 50-jarige Putters is sinds 2 jaar voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER). Daarvoor was hij 9 jaar lang directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Hij was ook 10 jaar Eerste Kamerlid voor de PvdA met een focus op milieu, zorg en binnenlandse zaken. Daarnaast gaf hij les aan de Tilburgse School voor Politiek en Bestuur.
Putters moet nu in een nieuwe onderhandelingsronde verder zoeken naar een mogelijke kabinetsvorm. Het kan dan gaan om een meerderheidskabinet, een minderheidskabinet, een extraparlementair kabinet of een zakenkabinet. Volgens PVV-leider Geert Wilders is de kabinetsvorm hét onderwerp waar Putters zich over zal moeten buigen. "Dat kan het breekijzer zijn", klinkt het.
De verschillende vormen uitgelegd:
- Meerderheidskabinet: de normale vorm, zo'n kabinet kan rekenen op de meerderheid van de Tweede Kamer.
- Minderheidskabinet: heeft dus geen meerderheid en moet rekenen op andere partijen om wetsvoorstellen goed te keuren. Er is dus gedoogsteun nodig.
- Extraparlementair kabinet: ministers zitten er niet op basis van een partij en er is geen coalitieakkoord. Zo komt er meer macht bij de Tweede Kamer. Partijen maken wel afspraken over de belangrijkste punten.
- Zakenkabinet: hierbij worden ministers van buiten de politiek aangesteld, meestal vanuit een bepaalde expertise.
Minderheidskabinet of extraparlementair kabinet
De VVD-partij van Dilan Yesilgöz zegt dat ze wel wil meedoen met een extraparlementair kabinet. Daarin kunnen volgens haar zowel mensen van politieke partijen, als mensen "zonder partij" in zetelen. Volgens Yesilgöz kan zo een betere rolverdeling worden opgesteld tussen het kabinet en de Tweede Kamer. Toch opvallend want de VVD wilde niet regeren, enkel gedogen.
NSC-leider Omtzigt zegt dan weer dat hij wil dat eerst wordt onderzocht of een minderheidskabinet van PVV, VVD en BBB mogelijk is. Daarna zouden voor hem ook een extraparlementair of zakenkabinet opties zijn.
Omtzigt blijft wel voet bij stuk houden en vindt de afstand met de PVV té groot om samen te werken. "Dat komt door de standpunten van Wilders in het verkiezingsprogramma en door de uitlatingen in het verleden die niet zijn teruggenomen."
De BBB heeft zich tijdens het debat trouwens bijzonder kwaad gemaakt over het vertrek van Omtzigt. "Niet mooi, een schoffering zou ik het willen noemen", zegt leider Caroline van der Plas. "We waren totaal verrast." Andere partijen zeggen dat de uitspraken van Van der Plas "best wel wat kapot maken".
Van der Plas staat ook open voor verschillende kabinetsvormen, maar de BBB wil toch liefst in zee gaan met een meerderheidskabinet. Dat kan volgens haar ook met NSC.
Vragen rond visie van Wilders
Tijdens het debat regende het kritiek op Wilders die te weinig leiderschap zou hebben getoond tijdens deze eerste formatieronde. Die kaatst de bal dan weer terug en zegt dat er afspraken konden gemaakt worden, had NSC zich niet teruggetrokken.