Ook in de Wetstraat hebben ze wel oren naar de ‘defensiebon’: “Prikkelend”

Met een steeds agressiever Rusland, de oorlog in Oekraïne en waarschijnlijk presidentskandidaat Donald Trump die flirt met het verlaten van de NAVO, is het hoogstnoodzakelijk dat België investeert in herbewapening en modernisering van de strijdkrachten, schrijft econoom Peter De Keyzer in een opiniestuk in ‘De Tijd’.

Het probleem is dat België momenteel aankijkt tegen een begrotingstekort van bijna 28 miljard euro. De komende jaren moet ons land van Europa ruim 27 miljard euro moet bezuinigen. Met andere woorden: veel geld gaat er waarschijnlijk niet overschieten om te investeren in Defensie, zeker niet omdat de kost van de vergrijzing en de sociale zekerheid alleen maar dreigt toe te nemen.

De Keyzer stelt voor om daarom een ‘defensiebon’ te introduceren. Dat zou hetzelfde principe zijn als de staatsbon, maar dat geld wordt gebruikt om de schuldenberg van ons land af te betalen en is dus niet bedoeld voor één specifiek doel. Bij een ‘defensiebon’ - zoals dat al na de Tweede Wereldoorlog in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk heeft bestaan - vloeit het dus wel integraal naar de nationale veiligheid.

Premier Alexander De Croo (Open Vld) opperde dinsdag zelf al het idee van Europese defensieobligaties. Ook andere Europese leiders, zoals Frans president Emmanuel Macron, had daar wel oren naar. Dat geld zou dan bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden om Europese wapensystemen te ontwikkelen. Momenteel is ons continent nog heel afhankelijk van Amerikaans materiaal. “Als Europa dat zelf kan ontwikkelen, dan krijgen de Europeanen ook nog een rendement op hun investering, want het is positief voor het bedrijfsleven en industrie hier”, is op zijn kabinet te horen. Daarnaast moet de overheid blijven investeren in defensie, benadrukt De Croo. In 2020 vloeide maar 1,01 procent van het BBP naar de landverdediging, in 2024 zou dat 1,25% moeten zijn. Een verbetering, maar wel nog ruim onder de NAVO-norm van 2 procent.

Ook minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) noemt het idee het onderzoeken waard. “Op Europees niveau zijn we al een tijdje aan het nadenken hoe we het geld van investeerders en privéspaarders kunnen inzetten om de uitdagingen van onze samenleving mee te ondersteunen. Defensie is daar zeker één van”, zegt hij. “Het belangrijkste is wel dat de burgers ook een rendement krijgen op hun investering. Dat is bij de staatsbon zo: daar is weinig risico aan verbonden, met een zeker rendement. Bij een ‘defensiebon’ is dat rendement mogelijk niet zo duidelijk te zeggen.”

In de Wetstraat loopt men dus wel al warm van het idee. Maar de praktische uitwerking is een ander paar mouwen. Het zou de allereerste keer zijn dat België zo’n obligatie zou maken, die specifiek voor één doel gebruikt wordt. Ook op Europees niveau zou het een primeur zijn. Technisch en wettelijk kan het dus nog een huzarenwerkje worden. Voorlopig blijft het dus nog even op de tekentafel liggen.