Podcastmakers "De volksjury" vertellen over onopgeloste moordzaken in theatershow: "Leven van onze podcast is onhaalbaar"

Na 8 shows en een try-out vorig jaar staan er nu 23 shows van "De volksjury" gepland. Zoals in hun gelijknamige podcast brengen Laura Scheerlinck en Silke Vandenbroeck in elke stad een andere moordzaak, in het midden van een "crime scene" op het podium. Ze schetsen de tijdgeest, overlopen het politieonderzoek met beeldmateriaal en stellen verschillende pistes en mogelijke daders voor. Bij de eerste shows in Mechelen speelde "Gangnam Style" van Psy daarin een verrassende rol.

"We brengen ons vertrouwde concept met nog meer entertainment en daar reageren mensen bijzonder enthousiast op", vertelt Silke Vandenbroeck. "Als onze intro start, dan horen we in de coulissen al geroep en applaus. Fantastisch, want het is veel spannender om op een podium te staan dan een podcast op te nemen met ons twee", aldus Laura Scheerlinck.

Cruciaal in de show is de interactie met het publiek: iedereen kan via kaartjes mee beslissen over de slotconclusie en er doet een microfoon de ronde in de zaal. "We hebben vorig jaar gemerkt hoe hard mensen mee willen speculeren over de zaak", zegt Vandenbroeck. 

"Voor de liveshows kiezen we specifiek voor onopgeloste zaken, zodat het publiek samen met ons een mysterie kan ophelderen. Mensen reiken soms pistes aan waar we zelf niet aan gedacht hadden", vult Scheerlinck aan. "De ene zaal is sneller mee dan de andere, want mensen zijn zo veel interactie niet gewend. Het is een meerwaarde als iemand in het publiek iets kan toevoegen aan het verhaal. Zo kwam er vorig jaar een chemicus aan het woord, in een zaak over medicatiegebruik."

Vandenbroeck en Scheerlinck zijn geen voltijdse podcastmakers. Ze combineren "De volksjury" al zes jaar met een job in de mediasector. Leven van hun populaire podcast is onmogelijk. "We bieden onze afleveringen gratis aan via streamingplatformen en we worden daar als makers niet voor betaald. Vandaar de noodzaak om met sponsors samen te werken", verduidelijkt Scheerlinck.

"Een kleine vergoeding per stream, zoals artiesten krijgen voor muziek, zou een vooruitgang zijn. Maar het is duidelijk dat we van onze podcast alleen nooit zullen kunnen leven, omdat er geen goed verdienmodel bestaat. Het is een "en-en-verhaal": naast sponsoring moeten we onze activiteiten uitbreiden. Voor de tijd die we investeren in onze boeken en theatershow worden we wel betaald, omdat we daar inkomsten uit halen."

Tijdens deze tournee nemen ze voor drie maanden een pauze op hun werk, om uit te zoeken hoe ze "De volksjury" kunnen uitbreiden. Naast de theatershows bestaan er al boeken en merchandising. "Onze luisteraars zijn altijd heel begripvol geweest: ze weten dat we merchandising maken om ons project financieel levensvatbaar te maken", zegt Scheerlinck.

"We hebben er nu bewust voor gekozen om ons voltijds toe te leggen op de shows. De voorbije 6 jaar zijn we enorm gegroeid, zonder dat we daarbij hebben stilgestaan. We willen onszelf de ruimte geven om na te denken wat we in de toekomst nog meer willen doen met "De volksjury"."

"We hebben al ideeën voor nieuwe boeken of om gasten uit te nodigen in de podcast. En als we groots dromen: misschien kunnen we ooit wel eens een show doen in een grote zaal als de Lotto Arena? Al is groter niet per se beter. We spelen nu voor enkele honderden mensen en we voelen dat mensen mee zijn."

"We willen absoluut onze podcast gratis blijven aanbieden, omdat we heel jonge luisteraars hebben. In Nederland bestaan er betalende podcastapps als Podimo, zoals we streamingdiensten als Netflix kennen. Maar als we kiezen voor een betaalmuur, dan verliezen we een deel van onze online gemeenschap rond "De volksjury"", zegt Vandenbroeck.

"Vooral tijdens de coronajaren is ons publiek enorm gegroeid, ook via online discussiegroepen. Wij zijn afleveringen blijven maken, elk vanuit ons kot. Er was toen weinig te beleven en veel mensen hebben podcasts ontdekt tijdens hun coronawandelingen. Tegelijk is het "true crime"-aanbod toen uit de guilty pleasure-hoek geraakt, door het groeiende aanbod van kwaliteitsvolle Netflixdocumentaires."

Tegenover hun groeiende publiek voelen de makers van "De volksjury" een verantwoordelijkheid. "Ter voorbereiding van onze eerste aflevering hadden we 1 Wikipediapagina gelezen, nu pakken we het veel grondiger aan want we maken de podcast niet meer alleen voor ons eigen plezier", zegt Vandenbroeck. 

"We hebben een netwerk uitgebouwd van mensen die dingen uitleggen, of ons op een lieve manier corrigeren als we een fout maken. Dan doen we een rechtzetting in de volgende aflevering. Onze podcast is minder vrijblijvend. We horen van advocaten dat we met onze aanpak de justitiewereld toegankelijker maken."

"Ons publiek bestaat vooral uit vrouwen, tussen 18 en 35 jaar oud, vaak hoogopgeleid en geïnteresseerd in crimiverhalen, soms door hun studies", vertelt Scheerlinck. "Maar moordverhalen spreken een breed publiek aan. We hebben al een meisje van 12 ontmoet, die naar de show kwam met haar mama. En vorig jaar was er een jongeman in Aalst, die schrok dat er vooral vrouwen in de zaal zaten."

"Als groot platform willen we de kans grijpen om zaken te brengen die mensen aan het denken zetten. We hebben het verhaal verteld van Semira Adamu, de Nigeriaanse asielzoekster die in 1998 tijdens haar gedwongen uitzetting is overleden. Tieners en twintigers kennen die zaak niet. Ook onze special rond Marc Dutroux heeft veel losgemaakt bij jonge luisteraars. Ze krijgen dat verhaal niet mee op school."

"Op deze manier willen we met de podcast iets betekenen, ook al zijn we geen justitie-experten. We krijgen ook lieve reacties van nabestaanden van slachtoffers, zoals de familie van de vermoorde kapster Julie Quintens of de vermiste Nathalie Geijsbregts. Zij zijn blij dat die zaak nog eens onder de aandacht komt. Voor hen is het belangrijk dat hun geliefde niet vergeten wordt, hoe gruwelijk hun zaak ook is", besluit Scheerlinck.