Waarom politiek in Eritrea op straat in Den Haag wordt uitgevochten
In Den Haag hebben tegenstanders van het regime in Eritrea, in Oost-Afrika, een feest verstoord van aanhangers van president Afewerki. Op het eerste gezicht ging het om straatrellen onder Afrikaanse migranten en vluchtelingen, met veel schade tot gevolg. Maar er is iets anders aan de hand.
De rellen onder Eritreeërs in Den Haag waren meer dan een opflakkering van woede. Het was een politieke confrontatie tussen voor- en tegenstanders van het regime in Eritrea.
Het buurland van Ethiopië, Djibouti en Soedan, aan de Rode Zee, wordt sinds 1993 geleid door president Isaias Afewerki en zijn partij PFDJ (Volksfront voor Democratie en Gerechtigheid).
Afewerki begon als marxistische verzetsleider en kreeg de Ethiopische keizer Haile Selassie mee op de knieën. Na een referendum werd Eritrea in 1993 onafhankelijk. Afewerki's democratische beloftes bleken snel een lege doos, zeggen verschillende mensenrechtenorganisaties.
Het regime, met banden met Rusland en China, wordt als een dictatuur beschouwd, met verplichte dienstplicht en nauwelijks vrijheid van meningsuiting.
Dat is de reden waarom honderdduizenden Eritreeërs op de vlucht zijn geslagen naar Europa, de VS, Canada en Australië. Als ze al zo ver geraken, want de meesten moeten door de Sahara en over de Middellandse Zee.
In België hebben vorig jaar 1.770 Eritreeërs de status van vluchteling gekregen, daarmee zijn ze na Syriërs en Afghanen de grootste groep en vaak zijn het jongeren onder de 18.
Politiek als exportproduct
De interne politieke strubbelingen worden al een tijdlang uitgevoerd naar de rest van de wereld, met gisteren dus nieuwe spanningen in Den Haag. Daar stonden aanhangers van de president en opposanten tegenover elkaar. De gevolgen: geweld, schade, roepende jongeren, brandende voertuigen, de politie die tussenbeide kwam en 4 agenten die verwondingen opliepen.
Op sociale media werden ook beelden van binnen in de feestzaal verspreid: traditionele gerechten, Eritrese vlaggen, veel patriottisme. Er zijn ook beelden van andere feesten verspreid, waar mensen in gevechtstenues parades houden.
De organisatie zou in handen zijn van de culturele groep "Walda" of "schild". Die kwam enkele jaren geleden naar de Eritrese diaspora in Europa en andere Westerse landen, met de bedoeling om middelen en steun los te weken voor het regime, dat door de vele sancties in de problemen zit. Volgens expert Mirjam van Reisen van de universiteit van Tilburg zijn er op die feesten ook knokploegen, die incidenten uitlokken met tegenbetogers.
Brigade Nhamedu
Die tegenbetogers zijn jonge Eritreeërs uit de oppositie, die gevlucht zijn voor het regime van Afewerki en zich sinds 2022 de Brigade Nhamedu noemen. Gisteren leidde hun interventie tot rellen in Den Haag. Eerder gingen ze ook al meetings verstoren op andere plaatsen.
In augustus vorig jaar werden op een festival in de buurt van de Zweedse hoofdstad Stockholm auto's in brand gestoken en werd met stenen gegooid. In de weken daarvoor waren er al incidenten in de Duitse stad Stuttgart. Daar werden 200 relschoppers opgepakt. In Giessen raakten 22 politiemannen gewond. Er waren ook al rellen in Canada, de VS en Israël.
De brigade Nhamedu wil dat de regeringen in die landen festivals en bijeenkomsten van Eritrese regime-aanhangers verbieden en een veel strenger standpunt innemen. Ze zeggen ook dat ze geprovoceerd worden en dat de vernielingen niet hun werk zijn maar van knokploegen van het regime zelf.
Semhar Gebreslassie, een activist van de Eritrese oppositiegroep Yiakl, zegt in The Guardian: "Die festivals promoten de brutale dictatuur, om de oorlog op te hemelen en de naam van de dictator te zuiveren."
Tigray
De Brigade Nhamedu zou nu ook recent neergestreken zijn in het noorden van Ethiopië, in Tigray, op de grens met Eritrea. Op een vergadering daar zei de leider van de groep, Kibreab Kiros, aan de krant Addis Standard, dat het zijn ultieme doel is om "het onderdrukkende Eritrese regime te verwijderen en de veiligheid van zijn volk en het land te verzekeren. "
Dat de activisten in Tigray hebben verzameld is niet verwonderlijk. In 2020 liep daar een machtsconflict tussen de nieuwe Ethiopische premier Abiy Ahmed en het Volksfront TPLF, dat twee decennia aan de macht was, uit op een bloedig conflict.
Volgens de EU-vertegenwoordiger Borell vielen daarbij tot 800.000 doden. Eritrea, de vroegere aartsvijand onder de vorige, overleden Ethiopische president Meles Zenawi, vocht tijdens dat conflict mee aan de kant van het Ethiopische leger. Dat maakt dat vandaag, nu een broze vrede heerst in Tigray, de regio een ideale uitvalsbasis is geworden voor het verzet tegen het regime in Eritrea.
