Heb jij onlangs wakker gelegen door een zoomende mug. “Er zijn niet meer muggen dan anders, maar ze zijn wél vroeger actief dan in andere jaren”, legt insectenexpert Peter Berx uit in De ochtend op Radio 1. “In België leven ongeveer 30 soorten steekmuggen. Enkele soorten zijn nog tijdens de winter actief, andere houden een winterslaap.”

Winterslaap

Die nog actieve soorten muggen zal je niet vaak tegenkomen. “Die houden zich wat rustiger en zitten meestal ergens binnen.” Het is de andere soort, die normaal nu in winterslaap zit op een tochtvrije plek, die onze nachtrust komt verstoren. “Als het warmer begint te worden, worden ze wakker. En dan gaan ze op zoek naar eten.”

Door de uitzonderlijk zachte temperaturen van de voorbije week ontwaken de muggen dus al vroeger dan normaal. “Als het een of twee dagen wat warmer is, maakt dat niet zoveel uit. Maar als die hogere temperaturen meerdere dagen aanhouden, dan gaan ze wel wakker worden.”

Het zijn overigens niet alleen muggen die zich vroeger vertonen dan anders, zegt Peter Berx. “Er zijn ook al vlinders gespot, zoals het citroenvlindertje en de dagpauwoog. Die houden als volwassen insecten ook een winterslaap. Het is nu wel heel vroeg dat we die al tegenkomen.”

Liever strenge winter

“De inheemse soorten in ons land zijn aangepast aan de winter. Die hebben een soort antivriesmiddel in hun bloed, wat betekent dat ze koude temperaturen kunnen doorstaan”, legt Berx uit.

Volgens de insectenexpert is het dan ook geen goed nieuws dat de muggen nu al ontwaken. “Als de muggen wakker worden en die warmte houdt lang aan, dan verdwijnt dat antivriesmiddel uit hun bloed.” Mocht er dan een koudeprik volgen, zijn ze dood. Een strenge winter is dus beter voor de insecten dan een warme winter.

Veel mensen zijn muggen liever kwijt dan rijk. Maar ze spelen wel degelijk een rol. “Muggen leven niet van bloed, zoals veel mensen denken”, vertelt Berx. “Alleen de vrouwtjes hebben bloed nodig om zich voort te planten. Maar muggen leven van nectar. Die halen ze uit bloemen. Muggen zijn dus ook bestuivers.”