Lichaam van Navalny ligt in ziekenhuis in Siberië, honderden mensen opgepakt tijdens herdenkingen
Het lichaam van de politieke dissident Aleksej Navalny ligt in het mortuarium van het ziekenhuis van Salechard, een stad in het noordwesten van Siberië. Dat schrijft de Russische krant Novaya Gazeta. Er zou nog geen autopsie zijn uitgevoerd. Ondertussen staan mensen op verschillende plaatsen stil bij de dood van Navalny, wat in Rusland al tot honderden arrestaties leidde.
De Russische krant Novaya Gazeta publiceerde een artikel met meer informatie over de locatie van Navalny's lichaam. Zijn stoffelijk overschot zou zich nu in Salechard bevinden, een stad in het noordwesten van Siberië.
"Meestal gaan lichamen van mensen die in de gevangenis overlijden direct naar een medisch forensisch bureau", zegt een ambulancemedewerker uit Salechard. "Om een of andere reden werd Navalny's lichaam naar het ziekenhuis gebracht." De krant meldt ook dat er functionarissen uit Moskou in het gebied zijn aangekomen.
Wie is Aleksej Navalny?
Aleksej Navalny, van Russisch-Oekraïense afkomst, is advocaat en activist. De voorbije decennia ontpopte hij zich tot de belangrijkste criticus van de Russische president Vladimir Poetin.
Hij mag zonder overdrijven als Poetins belangrijkste binnenlandse vijand worden beschouwd. Navalny werd drie jaar geleden gearresteerd en zat sindsdien in de cel voor "het oprichten van een extremistische beweging". Hij zou daar nog meerdere jaren vastzitten, tot hij vorige vrijdag plots overleed.
Volgens de ambulancemedewerker houden politieagenten de wacht buiten het mortuarium. "Ze hadden net zo goed een bord kunnen ophangen met de tekst 'hier gebeurt iets mysterieus'."
Volgens de bron die Novaya Gazeta sprak, gaan er verhalen rond over wat er met Navalny is gebeurd. Zo zouden artsen die zijn lichaam hebben gezien hebben gezegd dat hij onder de blauwe plekken zat die mogelijk waren ontstaan door "stuiptrekkingen".
Ze hadden net zo goed een bord kunnen ophangen met de tekst 'hier gebeurt iets mysterieus'
Ook zou Navalny een blauwe plek op zijn borst hebben gehad, wat zou wijzen op een reanimatiepoging na een hartstilstand. De bron wijst erop dat er nog niets bekend is over een eventuele autopsie en de doodsoorzaak nog steeds niet is vastgesteld.
De verhalen kunnen dus niet onafhankelijk worden bevestigd. De versie van de Russische autoriteiten luidt alvast dat Navalny onwel werd tijdens een wandeling. Zijn moeder kreeg te horen dat haar zoon overleden was aan het "sudden death syndrome", een term die gebruikt wordt voor problemen met het hart.
360 arrestaties bij herdenkingen
Ondertussen rouwen mensen op verschillende plaatsen om de dood van de Poetin-criticus. Ook in Rusland komen mensen samen om kaarsjes aan te steken en stil te staan bij zijn overlijden. In Sint-Petersburg hebben aanhangers bloemen gelegd aan een monument dat slachtoffers van onderdrukking herdenkt.
Dat is niet naar de zin van het regime. In totaal werden volgens de mensenrechtenorganisatie OVD-info al zo'n 360 Russen in 39 verschillende steden opgepakt, al kunnen dat er veel meer zijn. Het overgrote aantal werd in Sint-Petersburg en Moskou gearresteerd.
Het Russische gerecht heeft al zeker 150 straffen uitgesproken, gaande van een of twee weken celstraf tot boetes. In de officiële Russische media worden de kleine acties doodgezwegen.
De herdenkingen beperken zich echter niet tot Rusland. In verschillende Europese steden kwamen mensen samen om de Russische activist te eren. Onder meer in Berlijn, Parijs en Barcelona kwamen mensen in stilte op straat.
Scherpe kritiek, maar ook een afwachtende noot
Ook vanuit politieke hoek kwam er heel wat reactie. Het gaat voornamelijk over kritiek richting president Poetin.
Zo gaf de Amerikaanse president Joe Biden aan dat hij de schuld voor Navalny's dood volledig bij de Russische president legt. "De Russische autoriteiten zullen hun eigen verhaal vertellen, maar vergis je niet: Poetin is verantwoordelijk voor de dood van Navalny." Ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski en de Britse minister van Buitenlandse Zaken David Cameron waren scherp voor de Russische president.
Anderen zijn dan weer meer afwachtend. Zo liet de Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva weten dat er een grondig onderzoek moet komen naar de dood van Navalny, voor er beschuldigingen worden geuit.
"Ik hou van je"
De vrouw van Navalny, Joelja Navalnaja, had de wereld na de dood van haar man meteen opgeroepen om "Poetin en zijn vriendjes" rechtstreeks verantwoordelijk te houden voor de dood van haar man.
Vandaag liet zij opnieuw van zich horen, met een bericht op Instagram. Daar is een foto te zien van Joelja met haar man Aleksej. "Ik hou van je", staat in het Russisch als onderschrift te lezen.
Navalnaja wordt morgen (maandag) in Brussel ontvangen door de Europese ministers van Buitenlandse Zaken. Ze zal de zitting van de Raad Buitenlandse Zaken bijwonen, aldus de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid Josep Borrell. Op die manier willen de Europese ministers "een krachtige boodschap van steun sturen naar de vrijheidsstrijders in Rusland en de nagedachtenis aan Aleksej Navalny eren".