Wordt Julian Assange uitgeleverd aan de VS? "Hij riskeert 175 jaar cel en we vrezen voor zijn leven"
Vandaag en morgen wordt in een hoorzitting in Londen bekeken of Julian Assange wordt uitgeleverd aan de VS. Twee rechters beslissen of hij beroep kan aantekenen. De oprichter van WikiLeaks en klokkenluider zit al 5 jaar vast in een gevangenis in Londen. Assange vreest dat hij in de VS geen eerlijk proces zal krijgen. Zijn advocaat vreest dan weer dat hij een isoleercel niet zal overleven.
Waarover gaat dit?
Julian Assange (52) werd in 2019 door de Britse politie gearresteerd, nadat hij zich zeven jaar had verschanst in de Ecuadoraanse ambassade in Londen.
De VS beticht Assange ervan dat hij geheime informatie over militaire acties in Irak en Afghanistan heeft gestolen en gepubliceerd, en dat hij het leven van informanten in gevaar heeft gebracht.
Het gaat om het grootste defensielek in de Amerikaanse geschiedenis. De VS beschuldigt Assange dan ook van 18 misdaden, waaronder spionage en samenzwering. In 2020 verwierp een Britse rechter nog zijn uitlevering omdat de man met psychische problemen kampte.
Aanhangers zien in Assange een moedige journalist die oorlogsmisdaden aan het licht bracht. Als hij wordt uitgeleverd aan de VS kan hij tot 175 jaar cel krijgen.
"Als het beroep wordt toegelaten, zal de procedure voortgezet worden in het Verenigd Koninkrijk", zegt het Comité Free Assange Belgium. "Als het verworpen wordt, dan zal de uitlevering aan de VS bevestigd worden en dan kan ze alleen nog tegengehouden worden door een interventie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens."
Vanochtend is de hoorzitting begonnen. Assange had de toestemming gevraagd én gekregen om naar de rechtszaal te komen, maar was op het laatste nippertje niet aanwezig. "Hij voelt zich niet goed", verklaarde een van zijn advocaten.
Over (pers)vrijheid
Christophe Marchand, de enige Belgische advocaat die deel uitmaakt van een team van internationale strafpleiters achter Assange, schat de kansen van zijn cliënt in.
"Het juridische systeem in het Verenigd Koninkrijk is complex. Op de universiteit leren we dat het Verenigd Koninkrijk net het schoolvoorbeeld is van een rechtsstaat, maar helaas zit Assange na vijftig procedures nog in detentie. Het Britse systeem heeft niet bewezen onafhankelijk te werken", zegt Marchand in "Matin première" (RTBF).
Hij heeft een psychische aandoening en zal isolatie niet aankunnen
De advocaat bezoekt Assange om de twee weken. "Ik zie een man die kapot is", aldus Marchand. Hij vreest dat in de VS de levensomstandigheden te zwaar zullen zijn.
"Hij zal in een bunker belanden en hij heeft donkere gedachten. Assange heeft een aandoening waardoor hij isolatie niet zal verdragen." De VS belooft dat Assange niet in isolatie zal belanden, maar daar gelooft Marchand niet in.
Buiten die zelfmoordgedachten, wijst de advocaat ook op de boodschap die de Londense rechtbank zou uitsturen als Assange geen beroep kan aantekenen.
Marchand hamert op het aspect van de persvrijheid. "Eender welke journalist die oorlogsmisdaden van de VS naar buiten brengt, kan dan in de VS in de gevangenis zitten", vindt hij.
Ook in Brussel wordt vanochtend een betoging gehouden aan de Amerikaanse ambassade. De secretaris van de internationale journalistenfederatie, Anthony Bellanger, zal het woord nemen.