Het begon allemaal in een poging om een van de meest afgelegen eilandjes te verbinden met de rest van de wereld. De Amerikaanse zakenman William “Bill” Semich beloofde het eilandje Niue een internetconnectie zolang hij de rechten zou krijgen over de domeinnaam ‘.nu’, wat in de jaren 90 toegewezen werd aan het eiland.

Lokale autoriteiten van het eilandje, dat nog geen 2.000 inwoners telt, zagen er niet meteen grote problemen mee en gingen in op het voorstel. Maar enkele jaren later voelden ze zich bedrogen. De domeinnaam .nu bleek lucratiever dan gedacht. Voor Engelstaligen wil ‘nu’ niets zeggen, maar in het Nederlands, Deens en het Zweeds heeft het woord wel betekenis. En dus begonnen heel wat mensen websites te registeren met de domeinnaam. Vooral in Zweden is .nu erg populair en dus verdiende Semich er goed zijn boterham mee.

Geld dat het eilandje best wel kon gebruiken. Het zou namelijk betekenen dat ze minder afhankelijk zouden worden van toerisme en buitenlandse hulp, maar ook zouden ze kunnen stoppen met enkele onconventionele manieren om inkomsten te genereren. Zo verhuurden ze bijvoorbeeld een tijdlang hun internationale belcode uit, waardoor inwoners van het eiland in het midden van de nacht vreemde seksueel getinte telefoontjes uit Japan kregen.

“Digitaal kolonialisme”

Niue annuleerde hun overeenkomst met Semich in 2000 en proberen nu al meer dan twintig jaar hun domeinnaam terug te krijgen. Die is ondertussen in handen van de non-profit Swedish Internet Foundation. Het dispuut eindigde onlangs bij het Zweedse hooggerechtshof en voor de inwoners van Niue is het te vergelijken met een zaak om hun bestaansrecht. Het eiland is niet helemaal onafhankelijk en heeft een bestuursrelatie met Nieuw-Zeeland. Het eiland werd ook pas in 2023 door de Verenigde Staten erkend als een soevereine staat.

“We zijn het slachtoffer van digitaal kolonialisme”, zei premier Dalton Tagelagi van Niue aan The New York Times. “Dit domein, de .nu, erkent Niue als een soeverein land. Dit is hoe belangrijk het is voor onze identiteit.” Het eiland eist ongeveer 30 miljoen dollar als schadevergoeding van de non-profit en verwacht dat de domeinnaam hen elk jaar ongeveer 2 miljoen dollar aan inkomsten zal opbrengen. Met de winst zou het eiland bijvoorbeeld willen proberen lid te worden van de Verenigde Naties. (Lees verder onder de foto)

Over het hoofd gezien

Maar de Swedish Internet Foundation is niet zomaar van plan om .nu op te geven. “Het domein is zeer relevant voor Zweedse gebruikers, niet in het minst voor veel kritische maatschappelijke instellingen”, zegt Jannike Tilla, vicevoorzitter van de stichting. Zo gebruiken verschillende Zweedse kranten de domeinnaam in hun webadres. Moest Niue de zaak winnen zouden zij wel niet meteen van webadres moeten veranderen.

LEES OOK. ‘Vervloekt’ privé-eiland was ooit het paradijs voor de rijken der aarden, maar is nu verlaten na onverklaarbare sterfgevallen

De zaak startte afgelopen week bij het Zweedse hooggerechtshof en er wordt binnen enkele dagen een verdict verwacht. Al is het moeilijk te voorspellen wat de uitkomst precies zal zijn. “Het is de moraal. Elk land, ongeacht de grootte, moet eerlijk en gelijk behandeld worden”, zegt premier Tagelagi. “We worden soms over het hoofd gezien omdat we een klein eiland zijn in het grote blauw. Maar je kunt niet eeuwig geduld hebben.”