"Hoeveel tijd heeft de Kerk nodig om te leren?": commissieleden niet overtuigd van excuses bisschoppen rond seksueel misbruik

"Seksueel misbruik had nooit mogen gebeuren", zo benadrukte aartsbisschop Luc Terlinden. Samen met enkele andere bisschoppen was hij vandaag aanwezig in de parlementaire onderzoekscommissie die zich buigt over seksueel misbruik in de Kerk. "Het had nooit mogen gebeuren, zeker niet door iemand met een pastorale opdracht. Het is in strijd met alles waar wij voor staan."

De bisschoppen spraken over "het voortschrijdende inzicht" dat ze hebben opgedaan. Volgens de Limburgse bisschop Patrick Hoogmartens was contact met slachtoffers "een eyeopener". "Aanvankelijk kon ik het amper geloven, de slachtoffers hebben me veel bijgeleerd over de impact van misbruik. Als Kerk hebben we gefaald in onze aanpak."

De bisschoppen benadrukken wel dat er veel gebeurd is sinds de parlementaire commissie van 2010, die zich ook al boog over seksueel misbruik in de Kerk, na de vele verhalen die toen de media haalden. Nu werd er opnieuw een commissie opgericht, na de getuigenissen in de VRT Canvas-reeks "Godvergeten".

De uitleg van de bisschoppen maakte weinig indruk op de commissieleden. "Twaalf, dertien jaar geleden hebben we dit ook gehoord", zegt Stefaan Van Hecke (Groen), die in de periode 2010-2012 ook lid was van de onderzoekscommissie. "Toen zeiden jullie ook dat jullie elke dag bijleerden. Hoeveel tijd hebben de kerkelijke instanties nodig om te leren? Ik probeer rustig te blijven, maar dat is niet gemakkelijk."

Antwerps bisschop Johan Bonny richt zich daarop tot het parlement en vraagt zich luidop af wat de politiek heeft gedaan na 2010. "Neem het verslag van de vorige onderzoekscommissie en kijk wat daarvan niet is uitgevoerd. Dan kunnen we opnieuw rond de tafel zitten. Als er één groep in de samenleving is die werk heeft gemaakt van het rapport, dan is dat de Kerk."

"Waarom wordt het licht pas gezien als de spot vlak in jullie gezicht schijnt?", vraagt commissielid Valerie Van Peel (N-VA) zich af. "Hoeveel zaken zijn de afgelopen dertien jaar (na de vorige commissie, red.) zelf opgekuist vanuit de Kerk, zonder dat een slachtoffer naar buiten moest komen of dat het in de pers stond?"

Bonny maakt de vergelijking met andere maatschappelijke zaken in de samenleving. "Er moet eerst een ongeval gebeuren voordat instellingen, zoals wij, in beweging komen." Een uitspraak die op weinig sympathie kon rekenen bij Van Peel. 

Ook commissievoorzitter Sophie De Wit (N-VA) verwees op een bepaald moment naar de commissie van 2010. "De bisschoppen zeiden toen: ik kon er niets aan doen, het was niet mijn bisdom, het lag bij de paus, enzovoort. Ik begrijp dat de structuren diffuus zijn, maar er is ook de morele verantwoordelijkheid."

"Ons wordt gebrek aan verantwoordelijkheid verweten, maar die zullen we nu nemen", zei Johan Bonny nog. "Na 'Godvergeten' heb ik de paus mijn ontslag aangeboden om me volledig op de ondersteuning van slachtoffers te kunnen toespitsen." De paus ging daar voorlopig niet op in.