Op 6 februari oordeelde een federaal hof unaniem dat Donald Trump niet geniet van immuniteit voor misdrijven tijdens zijn presidentschap. En dat de vier strafprocessen, met in totaal 91 klachten tegen hem dus van start kunnen gaan.

Maar Trump wil – dat geeft hij zelf toe – tot elke prijs vermijden dat die processen gevoerd worden vóór de verkiezingen van 5 november. En dus vroegen zijn advocaten meteen of het Supreme Court zich over de kwestie wil buigen. Dat heeft het hoogste rechtscollege van de VS nu toegezegd. In de week van 22 april zal het naar de argumenten van beide partijen luisteren.

De kans dat Trump gelijk krijgt, is uiterst gering. Het hof zou daarmee zijn geloofwaardigheid te grabbel gooien. Hijzelf voert aan dat als een president niet volledig onschendbaar is voor zijn daden, ook na zijn presidentschap, hij geen beleid kan voeren uit angst om iets verkeerds te doen.

Maar de rechters van het federale hof veegden dat idee al van tafel. Het principe van strafrechtelijke verantwoordelijkheid is te essentieel voor ons recht, zeiden ze. Anders zou een president ongestraft opdracht kunnen geven een politieke concurrent te vermoorden. Dat zou een rechtsstaat onwaardig zijn. Dat zeggen ook een hele rist vooraanstaande Republikeinen met regeringservaring, in een officiële steunbrief aan procureur Jack Smith.

Dat het Supreme Court de zaak wil behandelen, is geen voorafname op de uitspraak, geeft het zelf uitdrukkelijk aan. Maar de beslissing helpt Trump wel heel concreet in zijn belangrijkste doel: uitstel van de belangrijkste strafzaak – misschien zaken – tegen hem. Zelfs gevangenisstraf belet een kandidaat niet om verkiesbaar te zijn. Maar veel Republikeinse kiezers geven aan dat ze op een strafrechtelijk veroordeelde Trump niet zouden stemmen.

Schildpadden

Hij zoekt dus uitstel, vooral voor het dossier waarover het hier gaat: de grote federale zaak over hoe Trump in een samenzwering tegen de VS heeft getracht de machtsoverdracht aan Joe Biden te saboteren. Die hele zaak wordt bevroren tot het Supreme Court zich uitgesproken heeft, en er staan niet voor niets stenen schildpadden voor het gebouw van die hoge instelling: de negen hoogste rechters laten zich niet opjagen. Een arrest kán vrij snel vallen, maar het kan ook wachten zijn tot het einde van het gerechtelijk jaar – einde juni, begin juli.

In juli wordt de Republikeinse Conventie gehouden, waarin Trump normaal gezien officieel wordt uitgeroepen tot kandidaat voor het presidentschap. Dat alles maakt het zo goed als onmogelijk dat het proces nog begint voor augustus of september, en dan zal Trump ongetwijfeld aanvoeren dat een verder uitstel nodig is omdat hij dan in volle presidentscampagne zit.

Een zware klap dus voor speciaal aanklager Jack Smith, die vindt dat de kiezers absoluut van deze zaak moeten weten voor ze hun oordeel vellen.

LEES OOK. Is Donald Trump wel verkiesbaar? Amerikaans Hooggerechtshof buigt zich over zaak die einde van kandidatuur kan betekenen

Trump heeft aangevoerd dat de immuniteitsvraag ook betrekking heeft op twee andere processen: dat in Georgia over zijn inmenging daar in de verkiezingsresultaten, en dat in Florida over de geheime documenten die hij illegaal meenam na zijn presidentschap.

De zaak in Florida staat op de rol voor 20 mei, maar deze rechter is doorgaans op Trumps hand. Zij beslist vrijdag of ze vindt dat ook haar dossier moet wachten tot na de immuniteitsbeslissing van het Supreme Court. De kans lijkt groot dat ze dat doet. En de zaak in Georgia stond sowieso al pas voor augustus gepland.

Dat betekent dat Trump zich voorlopig slechts over één strafproces zorgen hoeft te maken: het dossier over het misbruik van campagnefondsen om zwijggeld te betalen aan pornoster Stephanie Clifford (artiestennaam Stormy Daniels) en Playboymodel Karen McDougal. Dat begint op 25 maart in New York, ongehinderd door het Supreme Court. Het wordt de eerste keer in de geschiedenis dat iemand voor de strafrechter verschijnt voor daden die hij stelde als president.

Maar dat proces baart Trump minder zorgen dan de andere, omdat het de lichtst wegende zaak van de vier is. Hij kan veroordeeld worden, maar de kans is kleiner dan in de andere dossiers dat hij er veel kiezers mee verliest.

Kieslijsten

De juridische verwikkelingen rond Trump volgen elkaar snel op. Gisteravond oordeelde ook de staat Illinois dat Trump vanwege zijn rebellie niet op de kieslijsten mag staan in die staat. Eerder beslisten Colorado en Maine hetzelfde. Dat gebeurt op basis van het veertiende amendement bij de Grondwet, dat zegt dat wie zich schuldig maakt aan rebellie, nooit meer een hoger ambt mag bekleden.

Maar met die princiepskwestie wás het Supreme Court al bezig, en tijdens de behandeling van de zaak leek het Hof geneigd de twee – nu dus drie – staten ongelijk te geven. Dat arrest wordt één dezer dagen verwacht.

Schadevergoeding

En ook nog woensdag probeerden Trumps advocaten vergeefs een rechter in New York te overtuigen dat hij onmogelijk meteen de 454 miljoen dollar schadevergoeding kan betalen, waartoe hij werd veroordeeld wegens frauduleus zaken doen in New York. Trump stelde voor voorlopig 100 miljoen te betalen. Het grootste deel van zijn fortuin zit in vastgoed en hij heeft onvoldoende liquide middelen om dat bedrag op te hoesten. Maar de rechter wees zijn verzoek af.

The New York Times denkt dat procureur Letitia James hem nu dertig dagen uitstel gunt om te betalen. Daarna zou ze Trumps bankrekeningen in beslag kunnen nemen, en zijn onroerend goed in New York. Trump kan geen geld lenen van banken in New York. Dat is hem in hetzelfde vonnis voor drie jaar verboden.