CD&V-voorzitter Sammy Mahdi wil praten over euthanasie bij dementie.
©Pieter-Jan Vanstockstraeten/photonews

CD&V-voorzitter Mahdi maakt opening voor euthanasie bij vergevorderde dementie: "Onder juiste voorwaarden moet het kunnen"

CD&V is bereid om te praten over euthanasie bij vergevorderde dementie, zo zegt Sammy Mahdi in Het Laatste Nieuws. Want vandaag kunnen mensen met dementie enkel voor euthanasie kiezen wanneer het nog relatief goed met hen gaat. En dat leidt soms tot moeilijke situaties, erkent Mahdi. Een wetswijziging kan voor hem wel enkel als die grondig en ernstig wordt aangepakt. 

Het nieuwe boek van Barbara Ceuleers, dochter van oud-VRT-topman Jan Ceuleers, lijkt opnieuw het debat over euthanasie bij dementie op gang te hebben getrokken. Ceuleers getuigt daarin hoe haar vader, bij wie de ziekte van Alzheimer was vastgesteld, in 2020 al in een vroeg stadium voor euthanasie koos, omdat de euthanasiewet dat alleen toelaat bij mensen die wilsbekwaam zijn. Ook schrijver Hugo Claus nam in 2008 diezelfde beslissing.

Binnen de Vivaldi-regering waren er al veel voorstanders voor een versoepeling van de euthanasiewet bij vergevorderde dementie. Maar CD&V stond de voorbije jaren - enkele voorzichtige openingen van onder meer Vlaams minister Hilde Crevits en Kamerlid Els Van Hoof ten spijt - op de rem. 

Dat lijkt nu te veranderen. In Het Laatste Nieuws zegt CD&V-voorzitter Sammy Mahdi dat hij het debat wil aangaan. "Maar dan wel op een grondige manier", voegt hij er in "De ochtend" op Radio 1 aan toe. "Je moet de euthanasiewet beter maken en niet zomaar versoepelen onder het mom van vrijheid blijheid. Daarmee breng je ook de artsen in de problemen."

Onder voorwaarden

Mahdi erkent dat mensen met dementie nu soms "te vroeg moeten gaan omdat ze niet op tijd kunnen gaan". "Dan kom je voor moeilijke situaties te staan. Dus ja, we vinden dat we daar als partij over moeten spreken en dat euthanasie bij dementerenden onder de juiste voorwaarden mogelijk moet zijn."

De CD&V-voorzitter vindt bijvoorbeeld dat er veel te weinig aandacht is voor dementiezorg en voor het versterken van palliatieve zorg. "Euthanasie mag in geen enkele omstandigheid een alternatief zijn voor het ontbreken van die zorg. Mensen die dement worden, moeten dat ook op een menswaardige manier kunnen."

Euthanasie mag in geen enkele omstandigheid een alternatief zijn voor het ontbreken van zorg

CD&V-voorzitter Sammy Mahdi

Ook vroegtijdige zorgplanning is volgens Mahdi momenteel een taboe. En de wilsverklaring moet geregeld worden bevraagd, zegt hij.

Niet zomaar een zinnetje

Open VLD zegt al een wetsvoorstel klaar te hebben, maar dat ketst Mahdi af. "Met alle respect: je doet dat niet door zomaar een zinnetje aan te passen in de wet. Kijk naar Nederland, waar men de wet gedurende meer dan een jaar grondig heeft geëvalueerd met experten en artsen."

"Voor mij is dat het belangrijkste: dat we het op een grondige manier aanpakken, zonder ons zo progressief mogelijk voor te doen, om dan finaal met een wet te eindigen die kaduuk is en die mensen niet vooruithelpt."

Een aanpassing is niet voor deze legislatuur dus? "De gesprekken met experten en hoorzittingen kunnen vandaag al plaatsvinden", vindt Mahdi. "Als we er zo voor kunnen zorgen dat het levenseinde van mensen menswaardiger kan worden, zijn we daar allemaal bij gebaat."

Coalitiepartners scherp: "Puur voor de galerij"

Bij Open VLD reageert voorzitter Tom Ongena tevreden op de opening van CD&V. "Iedereen heeft recht op een menswaardig levenseinde. Ook mensen met dementie. Blij dat ook CD&V dit nu inziet", schrijft hij op X. Maar Open VLD-Kamerlid Robby De Caluwé is scherper: "CD&V wil niet meer dan tijd rekken om hun kiezers, waarvan 80% voor een uitbreiding is, aan het lijntje te houden, maar ook alle andere mensen die zelf willen bepalen wat voor hen een waardig levenseinde is."

Dat vindt ook Vlaams Parlementslid Freya Van den Bossche van Vooruit. "CD&V doet gewoon alsof. Dit is puur voor de galerij. Na 20 jaar blokkering van CD&V op ethische thema's, is de partij vandaag nog steeds niet bereid om te stemmen voor het recht op euthanasie voor mensen met dementie. Zij hebben nog steeds geen recht op een zelfgekozen, zacht levenseinde. Nu een expertenrapport vragen om het dan vervolgens de prullenmand in te werpen, net als bij abortus? Niet nog een keer. De voorstellen liggen al jaren klaar."

Groen legt ook de link met abortus. "De aanpassing van de euthanasiewetgeving mag geen afleiding zijn voor het andere ethische dossier dat al lang aansleept in het parlement en dat CD&V blokkeert", zegt covoorzitter Nadia Naji. "Aan tafel gaan en beslissingen nemen over de aanpassing van de euthanasiewetgeving is goed, tegelijk willen we nu echt stappen zetten in het abortusdossier, daar zijn de debatten immers al gevoerd."

Meest gelezen