Peiling De Stemming: Vlaams Belang afgetekend grootste partij, N-VA zakt onder de 20 procent

Vlaams Belang is al van kort na de verkiezingen van 2019 de grootste partij in De Stemming en dit jaar is de score nog overtuigender. Liefst 27,8 procent van de bevraagde kiezers zegt nu voor Vlaams Belang te willen stemmen. Eerder deze week bleek nog dat migratie door 22 procent van de Vlamingen het belangrijkste probleem van het moment wordt genoemd: Vlaams Belang profileert zich volop op dat thema.

De N-VA blijft de tweede grootste partij, al lijkt de kloof met Vlaams Belang in De Stemming van dit jaar nog groter te zijn geworden. De N-VA zakt met 18,9 procent voor het eerst sinds de Vlaamse verkiezingen van 2019 onder de 20 procent. 

Vooruit is net zoals de vorige keer de nummer drie. Maar van "de lachende derde" is vooralsnog geen sprake meer: de opmars die de socialisten de vorige edities konden voorleggen, is gestuit. De heisa rond voormalig voorzitter Conner Rousseau, gevolgd door zijn vertrek, zal daar niet vreemd aan zijn. Tegenover de vorige peiling zakt Vooruit van 16,9 procent naar 13,7 procent. Dat is wel nog altijd meer dan de 10,1 procent bij de vorige Vlaamse verkiezingen. 

Vooruit doet daarmee niet veel beter dan het peloton van partijen die rond de 10 procent hangen. CD&V haalt in deze peiling 11,3 procent, een voorzichtige vooruitgang in vergelijking met de voorbije jaren. En bij PVDA klokken ze in deze editie van De Stemming al af op 10,7 procent, zowaar een verdubbeling ten opzichte van de 5,3 procent bij de Vlaamse verkiezingen van 2019. 

Open VLD en Groen sluiten in deze peiling het pak. Bij Open VLD moeten ze het rooien met een score van 9 procent, alweer een trapje lager dan de vorige peiling en veel lager dan de 13,1 procent van de vorige Vlaamse verkiezingen. Groen haalt nu 8,2 procent, een score waarover je niet veel meer kunt zeggen dan dat ze al jaren stabiel laag ligt.

Peilingen zijn schattingen op basis van een steekproef, dus daarin zit altijd een onzekerheidsmarge. Als je die marges goed bekijkt, kan er in de uiteindelijke resultaten best wel wat verschuiven.

Vlaams Belang is momenteel vrij ongenaakbaar: de score kan schommelen tussen minimaal 25,5 procent en maximaal 30,1 procent. Zelfs met de laagste score komt de partij nog boven de N-VA uit. De partij van Bart De Wever haalt in het beste geval 20,9 procent, maar kan in het slechtste geval wegzakken tot 16,9 procent.

Ook bij Vooruit is de onzekerheidsmarge van belang. In het meest optimistische scenario van de peiling haalt de partij nu 15,5 procent, maar in het slechtste geval amper 11,9 procent. Mocht dat laatste scenario uitkomen, dan kunnen de socialisten nog voorbijgestoken worden door CD&V (maximaal 13 procent) en PVDA (maximaal 12,3 procent). 

En even goed kan er nog veel schuiven in de onderste regionen van deze peiling: Groen en Open VLD kunnen in hun meest rooskleurige scenario CD&V nog achter zich laten. Open VLD kan het zelfs nog altijd beter doen dan PVDA.

Heel wat zal afhangen van de ruim 10 procent kiezers die nog niet weten op welke partij ze zullen stemmen. Bovendien heeft 7 procent van alle bevraagde kiezers die zich in deze peiling wel voor een partij hebben uitgesproken, laten weten dat ze nog helemaal niet zeker zijn van hun keuze. Bij de Vlaams Belang, N-VA en CD&V zijn kiezers het meest zeker van hun stem, bij Open VLD, Groen en Vooruit het minst.

Een Vlaamse regering vormen met de uitslag van deze peiling wordt geen lachertje. Inzake stemmen is de huidige Vlaamse regering haar meerderheid wellicht kwijt N-VA, CD&V en Open VLD hebben nu samen 39,2 procent, in 2019 was dat nog 53,3 procent.

Maar ook de Vlaams-nationalistische coalitie waarvan Vlaams Belang droomt, samen met N-VA dus, haalt volgens deze peiling maar 46,7 procent. 

De huidige Vlaamse partijen in de federale regering vertegenwoordigen trouwens nog altijd geen meerderheid in Vlaanderen: ze hebben samen 42,2 procent. Bij de verkiezingen in 2019 was dat 48,7 procent.

"Door welke politicus voelt u zich op dit moment het best vertegenwoordigd?", was de vraag die De Stemming aan de respondenten voorlegde. Ze moesten daarbij zelf één naam opschrijven en konden dus niet kiezen uit een lijst. Ruim 1 op de 3 bevraagden (34 procent) antwoordde daarop "geen enkele", dat is nog meer dan bij de vorige De Stemming. 

N-VA-voorzitter Bart De Wever wordt nog altijd veruit het vaakst genoemd. Hij kan 11,3 procent van de bevraagde kiezers bekoren. Geen enkele van zijn partijgenoten komt nog maar aan zijn enkels. Enkel Vlaams minister Zuhal Demir haalt met 1,7 procent nipt de top 10.

Premier Alexander De Croo (Open VLD) staat met 7,8 procent op de tweede plek, net voor Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken. Geen enkele andere Open VLD-politicus haalt trouwens de top 20.

Achter hen moet een heel peloton aan politici een kloof laten vallen. PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw en, jawel, Conner Rousseau vervolledigen de top 5. Rousseau zakt van 10,4 procent vorig jaar naar 2,6 procent vandaag. Anderzijds: strikt genomen was Rousseau op het moment van de bevraging al geen actief politicus meer, dus in dat opzicht is zijn vijfde plek toch nog opvallend.

Met federaal minister Frank Vandenbroucke heeft Vooruit trouwens nog een tweede kopstuk in de top 10. Maar dat geldt ook voor CD&V: Vlaams minister Hilde Crevits en federaal minister Vincent Van Peteghem staan respectievelijk op plaats 6 en op plaats 8. En ook Groen is aanwezig in de top 10, met dank aan federaal minister Petra De Sutter. Haar populariteit is aanzienlijk gegroeid ten opzichte van De Stemming van vorig jaar.

De populairste politici zijn over het algemeen de voorzitters en de ministers, zo leert een blik op de top 20. Daarin zijn alleen Jos D’Haese (PVDA), Theo Francken (N-VA), Filip Dewinter (Vlaams Belang) en Jean-Marie Dedecker (onafhankelijke, maar op N-VA-lijst) geen van beide.