Dit is waarom de bomen in Leuven stinken: "Ze trekken dieren aan die de geur wel lekker vinden"
Waarom stinken de bomen in Leuven? Het is een vraag die veel Leuvenaars zich stellen, sinds de stad eerder deze week besliste om enkele vrouwelijke Japanse notenbomen in de winkelwandelstraat te verwijderen wegens een geur van "braaksel, uitwerpselen of rotte eieren". "Sommige dieren komen wel op de geur af, eten de zaden en zorgen zo mee voor de verspreiding van de boom", legt Koen Es van de Plantentuin in Meise uit.Â
Opvallend nieuws uit Leuven afgelopen week: de groendienst heeft enkele vrouwelijke exemplaren van de ginkgo biloba verwijderd omdat ze een vreselijke stank verspreiden. Volgens een handelaar in de Diestsestraat, waar de bomen groeien, keken klanten bij het binnenkomen zelfs naar de onderkant van hun schoenen omdat ze dachten dat ze in een hondendrol gestapt waren. De bomen worden vervangen door mannelijke exemplaren, die geen vruchten en zaden dragen en dus ook niet stinken.
De vraag die bij veel mensen opborrelde: waarom stinken die bomen? "Het heeft wel degelijk nut", legt Koen Es, plantkundige in de Plantentuin in Meise uit in "De wereld vandaag". "Op die manier willen de bomen verbreiders of verspreiders aantrekken die die geur wel lekker vinden, die de zaden opeten en zo mee zorgen voor de verspreiding van de boom."
En er zijn wel degelijk dieren die door de geur worden aangetrokken, zo blijkt. De zaden van de ginkgo biloba's, die ook wel "levende fossielen" worden genoemd omdat ze al 270 miljoen jaar meegaan, werden eerst verspreid door dinosaurussen, nu zijn er eekhoorns, wilde katten en dassen die de zaden lusten. "Zij zijn nu de natuurlijke verspreiders van de boom", weet Es.
Mensen vinden de geur vreselijk, al worden er volgens Koen Es toch heel wat extracten verkocht van de ginkgo biloba: "Sommige mensen drinken thee van de bladeren, omdat dat geheugenversterkend zou werken, maar bewezen is dat niet."
Hoe komt het dat enkele bomen in Leuven "stinken naar braaksel of rotte eieren"?
Hoe weet je of een boom mannelijk of vrouwelijk is?
Feit is: mannelijke exemplaren verspreiden de geur niet. In Leuven dacht men dat alle geplante bomen "mannetjes" waren, maar toen enkele bomen vruchten begonnen te dragen, wist men hoe laat het was.Â
"Af en toe glipt er eens eentje door de mazen van het net", zegt Koen Es. "En als het zaailingen zijn, weet je het pas als ze geslachtsrijp zijn en de puberteit voorbij zijn." Ook dat is geen zekerheid, want er zijn verschillende gevallen bekend waarbij een mannelijk exemplaar in de loop der jaren van geslacht verandert.Â
De bomen verwijderen en vervangen door mannelijke exemplaren, zoals in Leuven gebeurt, is één optie. "Maar als je er vroeg bij bent en telkens de vruchten verwijdert, kan je de stank voorkomen", legt Es uit. "Want het is pas als ze een tijd op de grond liggen en het nat weer is, dat ze de geur gaan verspreiden."
Dat ze gebruikt worden als bomen in lanen en in steden, vindt Es logisch: "Het is een zeer klimaatrobuuste boom, die ook goed tegen een verstedelijkte omgeving kan."
