Apple krijgt 1,84 miljard euro boete van Europese Commissie: aandeel zakt ruim 2,5 procent op de beurs

“Het gedrag van Apple, dat tien jaar duurde, heeft ervoor gezorgd dat veel iOS-gebruikers significant hogere prijzen moesten betalen voor muziekabonnementen”, staat te lezen in het persbericht van de Europese Commissie. “Dat moesten ze doen omdat Apple hoge bijdragen vroeg aan ontwikkelaars en die dat doorrekenden aan hun klanten.”

De boete van de Europese Commissie is een peulenschil voor Apple. Het gaat namelijk om twee procent van de winst die de techgigant in het vorige boekjaar maakte. Toen had Apple omgerekend zo’n 353 miljard euro omzet. De winst bedroeg 89 miljard euro. Europees Commissaris Vestager maakt zich wel sterk dat het bedrag groot genoeg is om Apple te ontmoedigen om nogmaals de EU-regels te overtreden.

De beurskoers van Apple liep maandag dan ook een flinke knauw op. Een uur na de bekendmaking van de boete (circa 17 uur Belgische tijd) stond het aandeel bijna drie procent lager dan bij opening van de Amerikaanse beurs Nasdaq. Daarna volgde een zeer licht herstel: bij sluiting, om 22 uur in België, stond het aandeel nog altijd 2,54 procent lager dan bij opening. Een aandeel van het techbedrijf is nu 175,10 dollar waard. Dat is 161,29 euro.

In een persbericht laat Apple weten niet akkoord te gaan met de beslissing van de Commissie. Het bedrijf gaat in beroep en die rechtszaak kan jaren aanslepen. Spotify heeft nog niet gereageerd op de miljardenboete.

Apple wijst erop dat Spotify een succes is, mede dankzij de App Store op de iPhone. “Alles samen is de app 119 miljard keer gedownload op Apple-toestellen. Het is beschikbaar in 160 verschillende landen”, schrijft het bedrijf. “Vandaag heeft Spotify 56 procent van het marktaandeel in Europa, meer dan het dubbele van de dichtstbijzijnde concurrent, en dat terwijl het Apple geen cent betaalt.”

Spotify reageert in een persbericht tevreden, maar afwachtend. “Deze beslissing stuurt een belangrijk signaal. Geen bedrijf, zelfs geen monopolie zoals Apple, kan macht misbruiken om te beslissen hoe andere bedrijven omgaan met hun klanten”, staat er te lezen.

Het Zweedse bedrijf waarschuwt ook: “Hoewel we appreciëren dat de Europese Commissie deze belangrijke zaak heeft aangepakt, weten we ook dat de details belangrijk zijn. Apple heeft routineus wetten en beslissingen van rechtbanken omzeild in andere markten.”

Wie een app op de App Store voor iPhones of iPads wil publiceren, moet Apple tot 30 procent betalen van alle transacties. Dat gaat van de aankoopprijs van de app, tot digitale aankopen die je erin doet of abonnementen die je ermee afsluit. Dat is de reden waarom je bijvoorbeeld via de Netflix-app geen abonnement kan afsluiten, maar dat op de website van de streamingdienst moet doen.

Muziekstreamingdiensten zoals Spotify willen al jaren een eigen betaaldienst gebruiken in hun iOS-apps. Zo zouden ze de zogenaamde ‘Apple-belastingen’ kunnen omzeilen. Maar dat mag niet van Apple. Ontwikkelaars mogen in hun app zelfs niet laten weten aan gebruikers dat ze goedkoper een abonnement kunnen afsluiten op hun website.

De Europese Commissie vindt dat oneerlijke concurrentie, want de iPhone-fabrikant baat ook streamingdienst Apple Music uit. Apple moet uiteraard geen 30 procent van de abonnementsgelden afstaan.

Apple moet niet alleen de hoge boete betalen. Het bedrijf mag ook niet meer verbieden aan ontwikkelaars dat ze gebruikers laten weten dat ze elders kunnen betalen voor abonnementen. Vanaf maart kunnen trouwens ontwikkelaars die ‘Apple-belasting’ ontwijken door een eigen appwinkel te lanceren, maar er is forse kritiek van verschillende bedrijven.

Het duurt vaak jaren voor de techbedrijven hun boetes daadwerkelijk betalen. Over het algemeen gaan ze namelijk in beroep tegen de beslissing van de Commissie. Die rechtszaken slepen lang aan.

Het uiteindelijke bedrag dat de bedrijven als straf moeten betalen, komt terecht in de algemene begroting van de Europese Unie. Het geld wordt dus niet ingezet om een specifieke kost van de EU te dekken. “De boetes helpen de EU te financieren en verminderen daardoor de bijdrage van belastingbetalers”, schrijft de Commissie op haar website.

Het is niet de enige zaak waarover de Commissie en Apple in de clinch liggen met elkaar. Zo wordt het op de iPhone vanaf maart mogelijk om met mobiel te betalen met andere apps dan Apple Pay.

Dat zou kunnen betekenen dat banken het mogelijk maken om contactloos te betalen met de iPhone zonder dat er een bankkaart moet gekoppeld worden aan Apple Pay. Dat heeft vooral voordelen voor de banken zelf, want dan moeten ze geen transactiekosten betalen aan Apple.

Een boete van 1,84 miljard euro is veel geld, maar deze is verre van de grootste die de Europese Commissie aan een techbedrijf opgelegd heeft.

Zo eiste de mededingingswaakhond van de EU in 2017 van Google 2,4 miljard euro. Die zaak draaide rond het oneerlijk voortrekken van Google Shopping.

Via die dienst kun je zoeken naar producten om online te kopen. Resultaten van Google Shopping worden prominenter getoond op de dominante zoekmachine dan resultaten van concurrenten.

Google is het oneens met de boete en is in beroep gegaan. Er wordt verwacht dat het Hof van Justitie van de Europese Unie dit jaar beslist of de techgigant de miljarden daadwerkelijk moet betalen. Waarschijnlijk zal die rechtbank in het nadeel van Google oordelen.