Na anderhalve week viel dinsdag het doek over het assisenproces tegen Ridoan Oudaha (43). De man uit Kortrijk werd maandagavond laat schuldig bevonden aan de moord op zijn ex-vriendin Jill Himpe (36), in november 2019 in het West-Vlaamse Aalbeke. De jury was overtuigd van de voorbedachtheid nadat Oudaha zijn slachtoffer met een scalpel de keel had overgesneden. Volgens de bevindingen van de wetsdokter zou hij minstens vijf tot zes keer hebben gesneden.

Het onderzoek wees uit dat Jill Himpe nog tot twee keer toe probeerde te vluchten. Oudaha had dus de kans om te stoppen, maar besliste om het slachtoffer toch te doden. Dat heeft de jury hem maandagavond zwaar aangerekend. In het arrest merkten het hof en de jury op dat de feiten bij zijn narcistische persoonlijkheid passen. De beschuldigde kon het volgens de motivering van de gezworenen niet verkroppen dat Jill Himpe beslist had om hem definitief te verlaten.

De aanklager Chantal Lanssens eiste dinsdagochtend daarom levenslange opsluiting en tien jaar terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank (TBS). De aanklager hekelde de houding van Oudaha na de feiten en tijdens het onderzoek. “Manipulatief, dominerend, sturend. Hij wou altijd de leiding behouden. Hij zegt dat hij spijt heeft, maar ik heb niet het gevoel dat Ridoan Oudaha oprechte en doorleefde spijt heeft dat hij Jill Himpe op zo’n gruwelijke manier vermoordde. Nog minder heeft hij spijt van wat hij die familieleden heeft aangedaan. Hij heeft geen schuldinzicht getoond. En hij heeft het nagelaten om de familie de volledige waarheid te vertellen.” Lanssens waarschuwde de jury ook voor het risico bij Ridoan Oudaha op toekomstig partnergeweld. “Dat risico is heel groot.”

Finaal kwam ze tot deze conclusie: “Als u alle elementen overloopt, vind ik persoonlijk dat hij veroordeeld moet worden tot de maximumstraf, levenslang. Verzachtende omstandigheden? Ik heb er echt naar gezocht. Ik ben er niet blind voor. Maar ik heb er geen gevonden.”

“Dodelijke cocktail”

Levenslang én tien jaar TBS vond de verdediging te zwaar. Advocaten Kris Vincke en Rob Onderdonck overhandigden de procureur-generaal een nota dat in dit dossier volgens hen de redelijke termijn is overschreden. De raadslieden van Oudaha zijn van mening dat het te lang duurde vooraleer hun cliënt zijn assisenproces kreeg. Meester Onderdonck rekende uit dat zijn cliënt vandaag al 1.579 dagen zit opgesloten in de gevangenis en dat zijn proces pas anderhalve week geleden van start ging. “Het onderzoek is afgesloten in juni 2022. Maar daarna zijn er nog 680 dagen overgegaan.” De verdediging spreekt na de verwijzing van het dossier naar het assisenhof van een “onverantwoorde stilstand”.

“Men vordert wat men wilt vorderen. Ik sta hier wel vaker. Maar deze vordering ben ik in mijn leven nog niet tegengekomen. Levenslang is zelfs niet voldoende. Er moet nog eens tien jaar TBS bij. Dat die tien jaar daarbij komt, vind ik vreselijk”, zei advocaat Kris Vincke. Volgens hem zijn er namelijk wel verzachtende omstandigheden in het dossier te vinden. Zo verwees hij onder meer naar enkele getuigenissen van mensen die op het proces wel goede dingen konden zeggen over beschuldigde. Volgens Vincke speelde de “verslavingsproblematiek” bij zijn cliënt ook een rol. “Dit zou nooit gebeurd zijn zonder drank en drugs. Het was een dodelijke cocktail.”

“Ik hoop dat u hem niet in de galerij van Freddy Horion, Marc Dutroux en Ronald Janssen plaatst. Ik hoop dat u enige mildheid en perspectief kan bieden”, pleitte de advocaat nog. Rekening houdende met de ernst van de feiten, en de verzachtende omstandigheden, zag de verdediging een gevangenisstraf van 27 jaar als een gepaste straf.

Onmetelijke menselijke ravage

De finale beslissing was uiteindelijk aan de jury en het hof. Zij veroordeelden Oudaha dinsdag tot 29 jaar cel. In het arrest werd opgemerkt dat op moord in principe levenslange opsluiting staat. “De beschuldigde vermoordde zijn vroegere partner bovendien op een bijzonder gewelddadige, wreedaardige en bloederige wijze”, aldus voorzitter Bart Meganck. Ook de lange doodsstrijd van het slachtoffer werd aangehaald. Volgens het hof en de jury heeft Oudaha ook een onmetelijke menselijke ravage aangericht.

De levensloop van de beschuldigde werd als zeer geaccidenteerd bestempeld. Oudaha liep immers meerdere veroordelingen op, onder andere voor geweldplegingen. Bovendien gebruikte hij ook meermaals geweld tegen zijn partner. Volgens de gerechtspsychiater is er dan ook een groot risico op nieuwe feiten. De deskundigen stelden bij de beschuldigde heel wat kenmerken van psychopathie vast. Het hof en de juryleden hekelden ook de manier waarop Oudaha over de feiten spreekt. “Zijn woorden van berouw klinken niet erg authentiek.”

Anderzijds werden wel meerdere verzachtende omstandigheden weerhouden. Zo werd vastgesteld dat Oudaha zich na tussenkomst van zijn toenmalige advocaat spontaan aangegeven heeft. Hij werkte ook enigszins mee aan het onderzoek, al gaf hij nooit een volledige versie van de feiten. In het arrest werd daarnaast rekening gehouden met de manier waarop zijn broers en zussen in het leven staan en hem steunen. “Dat geeft aan dat hij als mens waarde heeft en dat ze hem steeds een vangnet zullen bieden.” Bovendien werd erkend dat Ridoan Oudaha met een trauma worstelt na de zelfdoding van zijn broer.

Het hof en de volksjury stelden ook vast dat de beschuldigde onmiskenbaar sociale vaardigheden heeft. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat hij in de gevangenis nog steeds bezoek krijgt van mensen, die hem bovendien positief beschrijven. Hij deed ook steeds pogingen om succesvol te zijn op professioneel vlak.

Geen terbeschikkingstelling

In principe wilden het hof en de juryleden 30 jaar opsluiting opleggen. Meester Rob Onderdonck en meester Kris Vincke pleitten echter met succes dat de redelijke termijn overschreden werd. “Er is inderdaad een te lang tijdsverloop sedert de feiten zonder dat die vertraging aan de beschuldigde of de complexiteit van de zaak te wijten is”, klonk het in het arrest. Daarbij werd verwezen naar de elf maanden tussen de verwijzing door de kamer van inbeschuldigingstelling (KI) en het neerleggen van de akte van beschuldiging. Door die niet te verantwoorden periode van stilstand werd een jaar minder uitgesproken. Dat betekent in de praktijk dat Oudaha ruim vijf jaar eerder de kans krijgt om een vervroegde vrijlating te vragen.

Ten slotte werd ook beslist om de gevorderde terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank niet op te leggen. Dat zou volgens het hof en de jury immers haaks staan op de verzachtende omstandigheden die aanvaard werden. “De deur naar herstel en re-integratie blijft nog lange tijd gesloten, maar zal ooit op een kier gezet worden.”

Zoals gebruikelijk werd de veroordeeld nog kort toegesproken door voorzitter Bart Meganck. “Ik denk dat u ondertussen wel weet dat u een enorme ravage heeft aangericht. Bij uzelf, bij uw familie, maar vooral bij de familie en vrienden van de persoon van wie u zei dat u ze graag zag.” De voorzitter vroeg Oudaha om te aanvaarden dat er voorlopig voor hem geen plaats is in de samenleving en om van een vrijlating voorlopig ook geen doel te maken. “Ik denk dat u tot op de bodem van uzelf zal moeten gaan om nog enigszins met uzelf in het reine te komen.”

Ontgoocheld

De nabestaanden van Jill Himpe reageren diep ontgoocheld na het aanhoren van het arrest. “Al onze woede was bijna weg, nu is alles terug. We begrijpen dit niet”, klinkt het.

Jef Vermassen, advocaat van de familie Himpe: “Als je dertig jaar krijgt, moet je de helft van je straf uitzitten. Bij 29 jaar niet. Dan kan je na een derde vrijkomen. Hij zit al vijf jaar vast, dus over een paar jaar kan hij een aanvraag doen om vrij te komen. Vandaar dat de familie ontgoocheld is.”