Overaanbod uit China en omschakeling naar nieuwe technologie doet prijs zonnepanelen kelderen

‘In de piekperiode moesten klanten ongeveer 28 weken wachten op hun zonnepanelen. Nu is dat teruggevallen naar zo’n zes weken, omdat de vraag is gedaald”, zegt Dieter Verscheure van zonnepanelenbedrijf MR Solar. “Voor de klant is dit natuurlijk comfortabeler, maar ik kan niet ontkennen dat de omzetten zijn gedaald. Wij kunnen daar tegen omdat we groot zijn en maar voor de helft werken voor particulieren. Tegelijkertijd liepen er op Batibouw heel wat bestellingen binnen. Het klopt dus niet dat de markt ineenzakt. Al overleven nieuwere bedrijven die niet sterk staan dit mogelijk niet.”

Ook collega’s van Verscheure beschrijven de laatste tijd de afkoeling van de zonnepanelenmarkt, die oververhit was. De energiecrisis duwde heel wat consumenten over de streep. In Vlaanderen wakkerde ook de premie voor zonnepanelen de vraag aan. Die kon vorig jaar nog oplopen tot 750 euro, naargelang de omvang van je installatie. En omdat de premie sinds dit jaar niet meer bestaat, hebben sommigen zich gehaast om nog snel zonnepanelen op hun dak te leggen.

Energie-expert Alex Polfliet noemt de nu teruggelopen vraag na die rush “niets dramatisch”. Volgens Wim Eelen van Eco Technics in Brecht is er nu opnieuw sprake van een “eerder normale vraag, vergelijkbaar met het niveau van voor 2022”. Ook zijn bedrijf heeft er weinig last van, want het werkt vooral voor de industrie, waar extra werk is. Grootverbruikers worden namelijk verplicht om zonnepanelen te leggen.

Vincent Vancaeyzeele van sectororganisatie Techlink hoort bij installateurs dat het werkvolume inderdaad lager ligt dan vorig jaar, maar dat er “te veel werk was vorig jaar”. Nu is dat eerder genormaliseerd.

Prijsdaling

Maar wat momenteel niet ‘normaal’ is, is de prijs van de zonnepanelen zelf. Die is in een jaar tijd gehalveerd, met hier en daar zelfs panelen die nu 65 procent goedkoper zijn. “Voor ons betekent de prijsdaling ook een daling in onze omzet omdat de marges dan lager zijn”, zegt Verscheure.

Intussen doen consumenten er hun voordeel mee. Al wil de halvering van de prijs voor zonnepanelen niet zeggen dat je dak vol leggen nu ook de helft goedkoper is. “De panelen zelf maken maar een vijfde van de factuur uit”, zegt Vancaeyzeele. “De prijs van de andere materialen en werkuren zijn niet goedkoper geworden.”

Polfliet schat dat de installatie bij particulieren momenteel een kleine 20 procent goedkoper is “door de spectaculaire prijsdaling. Die maakt ook het verlies van de premie ongedaan.”

Wie bijvoorbeeld vorig jaar 5.000 euro betaalde voor een installatie, zou nu kunnen rekenen op een factuur die zo’n duizend euro lichter is. Dat is meer dan het maximale bedrag van de afgeschafte premie. “De terugverdientijd blijft alles in acht genomen even kort als hij al was”, zegt Polfliet. “Voor een gemiddelde installatie bij een particulier is dat ongeveer 5 à 6 jaar en dat zie ik niet meteen veranderen.”

Ook Wannes Demarcke, van ODE Vlaanderen, de sectororganisatie voor duurzame energie, zegt: “Door de fors gedaalde kostprijs van zonnepanelen blijft het ook zonder premie zeer interessant om te investeren in zonnepanelen. Je kijkt best of je je dak vol(ler) kan leggen, zeker als je plant om de komende jaren een elektrische auto of een warmtepomp te kopen.”

Hoelang het consumentenvoordeel aanhoudt, is lastig te voorspellen. “Op zich is en blijft zonnepanelen leggen altijd voordelig”, benadrukt Polfliet. “En ik vermoed dat deze bodemprijzen nog een tijd aanhouden.” Maar Eelen en Verscheure wijzen erop dat leveranciers nu al weer hogere prijzen opgeven voor het tweede en derde kwartaal. Ook Vancaeyzeele ziet de gekelderde paneelprijzen als een tijdelijk fenomeen.

De voorspellingen daarover lopen wat uiteen omdat er meerdere redenen voor zijn. De belangrijkste is een overaanbod van goedkope zonnepanelen uit China. “Een aantal jaar geleden is daar de productiecapaciteit opgedreven, maar door een nieuwe opstoot van corona en de vertraging van de economie zitten ze met enorme overschotten die naar het Westen zijn verscheept”, zegt Polfliet. “Er ligt nu voor zo’n 100 gigawatt aan Chinese zonnepanelen in Europese magazijnen en dit drukt de prijzen enorm.”

Europese fabrieken

Vier Europese fabrieken zijn hierdoor al gesloten of kondigden plannen daartoe aan, meldt zakenkrant Financial Times. “De producenten kunnen hun producten niet verkopen zonder grote verliezen te lijden. We moeten iets doen tegen die Chinese bedreiging”, zegt Johan Lindahl, secretaris-generaal van de Europese sectorfederatie European Solar Manufacturing Council.

Wat de prijs van de zonnepanelen nu ook drukt, is een omschakeling naar nieuwe types. “De markt evolueert naar een nog beter type technologie”, zegt Vancaeyzeele. “De nieuwe panelen zijn efficiënter en hebben een levensduur van minimaal 30 in plaats van 25 jaar. Ze presteren ook beter op bewolkte en zeer warme dagen.”

Omdat er iets meer zilver nodig is, zijn ze wel iets duurder. Eelen heeft het over zo’n 20 procent. “Maar het lijkt erop dat het kantelpunt bereikt is en dat de fabrikanten aan het overschakelen zijn. Zo’n switch houdt ook in dat de huidige technologie goedkoper wordt aangeboden”, zegt Vancaeyzeele.

De huidige bodemprijzen gaan dus opnieuw stijgen wanneer de overstock uit China op is en wanneer de beschikbaarheid van de huidige technologie opdroogt. Alleen weet niemand precies wanneer dat zal zijn.