TERUGLEZEN Oekraïne. Kiev valt aan op Russisch grondgebied: benzinedepot vat vuur, ook treinstation doelwit

Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag heeft arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen twee hoge Russische officieren: luitenant-generaal Sergej Ivanovitsj Kobilasj en admiraal Viktor Nikolajevitsj Sokolov. Die worden ervan verdacht verantwoordelijk te zijn voor aanvallen op burgerdoelwitten in de oorlog tegen Oekraïne in de periode oktober 2022 tot op zijn minst 9 maart 2023. 

Zij zouden met hun bevel over aanvallen verantwoordelijk zijn voor de verwoesting van niet-militaire objecten en zouden daarbij veel burgers hebben getroffen. Ze zouden schuldig zijn aan misdaden tegen de menselijkheid: Kobilasj in zijn rol als bevelhebber van luchtmachteenheden en Sokolov als toenmalig commandant van de Zwarte Zeevloot.

De twee bevelhebbers zouden onder meer betrokken zijn geweest bij een georganiseerde reeks aanvallen op het energienetwerk van Oekraïne. Ook bij aanvallen op doelwitten die als militair object zouden kunnen worden gezien, zou excessief veel schade aan niet-militaire doelen zijn aangericht. 

Het ICC heeft volgens een verklaring van het hof de twee arrestatiebevelen in deze zaak op 5 maart uitgevaardigd, maar de precieze inhoud ervan wordt uit veiligheidsoverwegingen geheim gehouden.

Hongarije kan volgens de minister van Buitenlandse Zaken Péter Szijjártó de kandidatuur van Mark Rutte voor de post van NAVO-secretaris-generaal niet steunen. "We kunnen zeker geen man steunen als hoofd van de NAVO die eerder Hongarije op de knieën probeerde te krijgen." Dit zei Szijjártó op een persconferentie waarover onder meer de Britse krant 'The Guardian' en Hongaarse media berichten.

Emmanuel Macron heeft dinsdag de bondgenoten van Oekraïne opgeroepen om niet laf te zijn tegenover machten die onstuitbaar zijn geworden. "De oorlog is naar ons grondgebied teruggekeerd. Machten die niet meer te stoppen zijn, breiden de dreiging elke dag uit", zei de Franse president dinsdag in de Tsjechische hoofdstad Praag.

Macron, die dinsdag op bezoek was bij de Franse gemeenschap in Praag, riep alle bondgenoten van Oekraïne, dat nog altijd strijd levert tegen Rusland, op om "geen lafaards" te zijn. "We zullen moeten leven naar de geschiedenis en de moed die dat met zich meebrengt", benadrukte de Franse president.

Macron veroorzaakte vorige week ophef toen hij zei dat het niet uitgesloten is dat er in de toekomst westerse grondtroepen naar Oekraïne gestuurd moeten worden. "We zullen er alles aan doen dat nodig is om ervoor te zorgen dat Rusland deze oorlog niet wint", zei Macron vorige week maandag na afloop van een internationale conferentie over Oekraïne in Parijs. Een Russische nederlaag is volgens de president namelijk "essentieel" om de veiligheid van Europeanen, ook buiten Oekraïne te garanderen.

De recente lekken in het Duitse leger over wapenleveringen aan Kiev zijn te wijten aan een ernstige individuele fout, waarbij een van de officieren via een "ongeautoriseerde verbinding" deelnam aan een vergadering. Dat zegt de Duitse minister van Defensie Boris Pistorius dinsdag. 

"Het communicatiesysteem van de Bundeswehr is over het algemeen betrouwbaar", zei de minister op een persconferentie, waarbij hij ook verzekerde dat het vertrouwen van de geallieerden in Duitsland intact blijft.

Vrijdag werd vanuit Russische sociaalnetwerksites een opname verspreid van een overleg tussen een aantal hoge officieren over de mogelijke levering van Taurus-langeafstandsraketten aan Oekraïne, en de mogelijke impact ervan. Berlijn bevestigde zaterdag dat de opname authentiek is. 

De inhoud is vervelend voor Duitsland, in het bijzonder omdat de officieren details onthullen over de wijze waarop bondgenoten als het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk het Oekraïense leger aan het helpen zijn met het gebruik van de Scalp-raketten die de twee landen leveren.

In de West-Russische regio Belgorod is een benzinedepot in brand gevlogen na een Oekraïense aanval met een drone. Er zijn geen doden of gewonden gevallen, zo laat de gouverneur van de regio, Vjatsjeslav Gladkov, dinsdag op zijn Telegram-kanaal.

De nieuwszender Mash publiceerde een video waarop brandende oliereservoirs te zien zijn. Volgens de video staan er nu drie reservoirs in brand. Er is echter geen gevaar voor omwonenden.

Ook een treinstation in de Russische regio Koersk, die grenst aan Oekraïne, was dinsdag het doelwit van aanvallen. Er vielen geen gewonden, zegt gouverneur Roman Starovoït.

"Het Glusjkovo-treinstation was het doelwit van aanvallen aan Oekraïense zijde", schreef Starovoït op Telegram.

Vandaag zal de Europese Commissie bespreken hoe de Europese Unie haar wapenindustrie kan versterken en kan overschakelen naar een "oorlogseconomie". 

De Europese Commissaris voor Interne Markt, de Fransman Thierry Breton, wil de EU-landen aanmoedigen meer wapens te kopen bij Europese bedrijven, om zo die bedrijven te helpen hun productiecapaciteit te verhogen. Dat zeggen verschillende EU-functionarissen. 

Volgens Breton moet Europa meer doen om zichzelf te beschermen, nu dat Donald Trump misschien opnieuw president van de VS zal worden. Die dreigde eerder al de NAVO te verlaten en maakte verschillende uitspraken die de internationale organisatie ondermijnde. 

De EU-commissaris zal naar verluidt een pakket voorstellen van 1,5 miljard euro tot eind 2027. Verder zou hij een speciaal EU-fonds in het leven willen roepen van 100 miljard euro voor defensieprojecten.

Groot-Brittannië heeft Duitsland gevraagd om toch de Taurus-raketten te leveren aan het Oekraïense leger. Zondag raakte bekend dat Rusland een gesprek had kunnen afluisteren waarin Duitsland sprak over de levering van zulke wapens aan Oekraïne.

Maar Londen vindt dat, ondanks het lekken van deze informatie, de langeafstandsraketten alsnog bezorgd moeten worden aan Oekraïne. Ze hebben een bereik van meer dan 480 kilometer, dat is twee keer zover als het Brits-Franse wapensysteem Storm Shadow/Scalp dat Kiev al in ontvangst heeft genomen. 

Een personeelslid van de Amerikaanse luchtmacht is opgepakt omdat hij via een datingwebsite geheime militaire informatie lekte over de oorlog in Oekraïne. Dat meldt het Amerikaanse ministerie van Justitie maandagavond.

De 63-jarige man, een gepensioneerde luitenant-kolonel, was als civiel staflid van de luchtmachtbasis Offutt in zijn thuisstaat Nebraska tussen augustus 2021 en april 2022 aanwezig bij topgeheime briefings over de Russische oorlog tegen Oekraïne. Later deelde hij geheime informatie uit die briefings via de berichtenapp van een buitenlandse datingwebsite naar iemand die een vrouw uit Oekraïne beweerde te zijn.

Zijn zogenaamde Oekraïense contactpersoon vroeg de Amerikaan herhaaldelijk om geheime inlichtingen en noemde hem in hun uitwisselingen haar "geheime informantenliefje" en haar "geheim agent". De militair bezorgde haar uiteindelijk informatie over militaire doelen en Russische militaire capaciteit in Oekraïne.

De man is zaterdag gearresteerd en riskeert een gevangenisstraf van tien jaar en tot 250.000 dollar boete.

De Oekraïense premier Denys Sjmyhal heeft maandag bevestigd dat de westerse wapenleveringen niet beïnvloed zijn door de wekenlange grensblokkades van Poolse boeren. Die protesteerden tegen de versoepeling van de Europese douaneregels ten gevolge van de Russische invasie, die volgens hen in het voordeel speelt voor de Oekraïense boeren.

"Ondanks de protesten van Poolse vrachtwagenchauffeurs en boeren, zijn er geen leveringen geblokkeerd van wapens, militaire uitrusting, humanitaire hulp of brandstof aan Oekraïne", zei Sjmyhal op een persconferentie. De westerse leveringen, die essentieel zijn voor de Oekraïense troepen in de oorlog met Rusland, worden "ongehinderd naar Oekraïne verzonden", stelde hij.

Sjmyhal benadrukte nogmaals dat de Oekraïense boeren hun leven riskeren om hun gewassen te oogsten en betreurde dat Rusland zijn landbouwproducten naar de Europese Unie blijft exporteren. "Hoe kan het dat midden in een grootschalige invasie de import stijgt, gezien de context van sancties en dreigementen van Rusland aan Europees adres", vulde hij aan.

De Poolse premier Donald Tusk riep maandag ook op tot "uitgebreide sancties" tegen Russische en Wit-Russische landbouw- en voedselproducten.

De Oekraïense premier Denys Sjmyhal heeft maandag gezegd dat zijn land 16 miljard euro aan hulp die werd verzameld tijdens twee donorconferenties in Warschau in 2022 niet heeft ontvangen.

"Deze fondsen zijn verzameld. Volgens onze informatie, meer dan 10 miljard op de eerste conferentie en meer dan 6 miljard op de tweede", zei Sjmyhal op een persconferentie in Kiev, nu zijn land zich zorgen maakt over de verminderde steun van het westen.

Volgens hem werden de fondsen bijeengebracht door Polen, met de Europese Commissie. "We weten niet wat er met de fondsen is gebeurd. Hoe zijn ze besteed, wat hebben ze ondersteund? Oekraïne heeft niets ontvangen", aldus de regeringsleider.

In de nasleep van de Russische invasie van Oekraïne in februari 2022 kondigde het westen aan tientallen miljarden euro's vrij te maken ter ondersteuning van Kiev. Begin april 2022 kondigde de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, in Warschau aan dat een internationale inzamelingsactie inderdaad 10,1 miljard euro had opgebracht. De Poolse regering kondigde vervolgens aan dat een donorconferentie in Warschau meer dan 6,3 miljard euro had opgebracht voor humanitaire hulp aan Oekraïne.

Het hoofd van de Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA), Rafael Grossi, is van plan om deze week gesprekken te voeren met de Russische president Vladimir Poetin over de zorgwekkende veiligheidssituatie in de door Rusland bezette Oekraïense kerncentrale in Zaporizja.

Europa's grootste kerncentrale heeft momenteel slechts één stroomleiding voor het koelen van nucleair materiaal, zei Grossi tijdens een persconferentie in Wenen in de marge van een vergadering van de raad van gouverneurs van de IAEA. "Dit alles zorgt voor een zeer precaire situatie", zei Grossi. De IAEA-chef is van plan dinsdag naar Rusland te vertrekken.

Russische troepen bezetten begin maart 2022 de kerncentrale in Zaporizja. Sindsdien zijn negen van de oorspronkelijke tien lijnen die de centrale van elektriciteit voorzagen uitgevallen als gevolg van de oorlog. Een IAEA-team is voortdurend ter plaatse om de situatie in de grotendeels ontmantelde centrale, die zeer dicht bij de frontlinie ligt, in de gaten te houden. De experts meldden in het weekend militaire activiteiten in de buurt van de centrale. "De fysieke integriteit van de centrale blijft in gevaar," zei Grossi.

De IAEA-chef ontmoette Poetin in oktober 2022 om te onderhandelen over de instelling van een veiligheidszone rond de centrale. Grossi's plan werd nooit uitgevoerd, deels door verzet van Oekraïne. In plaats daarvan heeft Grossi sindsdien bij de VN-Veiligheidsraad principes afgekondigd voor het voorkomen van een nucleair ongeluk in Zaporizja. Volgens die principes mag de faciliteit niet worden beschoten en ook niet worden gebruikt als basis voor aanvallen.

In een recent rapport voor de raad van gouverneurs van het IAEA klaagde Grossi dat zijn team ter plaatse niet vrij rond de faciliteit mocht bewegen om te controleren of er geen wapensystemen waren gestationeerd. Hij wees ook op de aanzienlijke daling van het personeelsbestand, de vertraagde onderhoudswerkzaamheden en het gebrek aan reserveonderdelen onder het Russische beheer.

De Russische oud-president Dmitri Medvedev heeft tijdens een toespraak duidelijk gemaakt hoe hij het Oekraïne van de toekomst ziet. Veel blijft er niet van over: alleen een gebied van ongeveer 100 vierkante kilometer rond de hoofdstad Kiev. “Oekraïne is absoluut Rusland”, verklaarde hij. “Onze geostrategische ruimte is ondeelbaar sinds de tijd van de oude Russische staat.” Lees hier meer.