Minister Diependaele: "Sociale woning dient om leven op orde te krijgen, daarna moet je doorstromen"

Er staan momenteel 176.026 mensen op de wachtlijst voor een sociale woning. Officieel is de gemiddelde wachttijd 4 jaar, maar uit een rondvraag blijkt dat die kan oplopen tot wel 15 jaar.

Björn Mallants, algemeen directeur van woonmaatschappij Woontrots, ziet daarvoor verschillende redenen. “Vlaanderen kent nog steeds een bevolkingsgroei, dus dat zorgt logischerwijs voor meer kandidaten”, duidt hij in De Ochtend op Radio 1. Daarnaast was er de voorbije decennia een grote gezinsverdunning. “Een koppel met twee kinderen dat met moeite de eindjes aan elkaar kon knopen, komt in een acuut armoederisico terecht als ze uit elkaar gaan.”

Ook kwam er de afgelopen 10 jaar een grote renovatieoperatie van de sociale woningen op gang. “Mensen wiens woningen gerenoveerd moeten worden, krijgen een andere woonplaats aangeboden. Daardoor wordt de wachtlijst nog langer.”

Mallants wijst daarbovenop op de steeds duurder wordende bouwgrond, en een financiering van de woonmaatschappijen die volgens hem ondermaats is. Dat financieringsmodel moet worden aangepast, vindt hij, en de zogenoemde -1 procentlening kan eveneens beter.

Daar is Diependaele het niet mee eens. “Die rente van -1 procent is uitgerekend over een duurtijd van 20 jaar een bijzonder grote ondersteuning. Wie de laatste tijd naar de bank is geweest voor een hypothecaire lening, zal dat kunnen bevestigen. We hebben er overigens voor gezorgd dat de situatie is aangepast aan het prijspeil vandaag."

Bovendien vloeit er volgens hem voldoende geld naar de huisvestingsmaatschappijen. “Men heeft mij jarenlang om de oren geslagen met een dreigende onderbenutting. Uiteindelijk zijn er geen euro’s verloren gegaan, maar er werd dus wel veel geld aangeboden dat men niet omgezet kreeg in steen. Vorig jaar is dat wel gelukt, en ook weer dit jaar ligt er een miljard te wachten.”

Diependaele erkent dat er te weinig sociale woningen zijn, en dat de wachtlijsten moeten worden ingekort, maar hij benadrukt dat het geen doelstelling moet worden om zoveel mogelijk mensen in een sociale woning te krijgen.

“Zo’n woning is een tijdelijke ondersteuning om je zaken weer op orde te krijgen, om werk te vinden, om een opleiding te volgen, zodat je vervolgens weer kan uitstromen. Daardoor kunnen we de woningen weer gebruiken voor mensen die er effectief nood aan hebben.”

De N-VA-minister verdedigt daarbij de nieuwe verplichtingen waaraan sociale huurders sinds vorig jaar aan moeten voldoen. Zo moeten mensen tussen de 18 en 65 jaar die geen job uitoefenen en werkbekwaam zijn zich verplicht inschrijven bij de VDAB. Ook moeten ze binnen de 2 jaar een mondelinge taalkennis niveau A2 halen. 

“Dat lijkt me maar logisch. Afgelopen december ontvingen we een studie die aantoont dat sociale huurders 25 procent meer kans hebben om in de werkloosheid te zitten. Sociaal huren moedigt met andere woorden inactiviteit aan, en daar willen we van af.”

Diependaele bevestigt tot slot dat volgende week het centraal inschrijvingsregister eindelijk in werking treedt. Dat had er al maanden geleden moeten komen, maar door technische mankementen schoof de invoering op.

“Volgende week beginnen de woonmaatschappijen er achter de schermen mee te werken, enkele weken later kunnen de sociale huurders en kandidaten digitaal kunnen opvolgen wat hun positie op de wachtlijst is.”