De wetenschappers van het New England Aquarium bevonden zich in een helikopter zo’n 50 kilometer ten zuiden van het eiland Nantucket, toen ze een walvis meermaals zagen duiken en weer naar het oppervlak komen. Vermoedelijk was het dier aan het voeden.

Ze bleven ongeveer 45 minuten lang boven het dier cirkelen, om te bevestigen dat het om een grijze walvis ging. “Ik wilde het eerst niet zeggen, omdat het zo gek leek”, zegt wetenschapper Orla O’Brien. Grijze walvissen zijn makkelijk te onderscheiden van andere soorten: ze hebben geen rugvin, en hebben bepaalde karakteristieke eigenschappen in hun huid en bult.

Uitgestorven

Er bestaan twee gekende populaties van de grijze walvis in de Stille Oceaan: een kleine, sterk bedreigde die tussen de Ochotskzee en zuidelijk Korea trekt, en een grote die tussen de wateren voor de kusten van Alaska en Neder-Californië pendelt. De Noord-Atlantische populatie stierf in het begin van de 18e eeuw uit door overbejaging.

“Mijn brein probeerde te vatten wat ik zag, want dit dier zou niet mogen bestaan in deze wateren”, zegt onderzoeker Kate Laemmle. “We zaten te schaterlachen omdat het zo waanzinnig en spannend was: een dier zien dat honderden jaren geleden verdwenen was uit de Atlantische Oceaan.”

Klimaatverandering

Vijf exemplaren werden de afgelopen 15 jaar wel gespot in de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee. Volgens wetenschappers is dat een gevolg van klimaatverandering: door de opwarming van de aarde is de Noordwestpassage tussen de Atlantische en de Stille Oceaan in de zomer maandenlang ijsvrij, waardoor walvissen erdoor kunnen zwemmen.

“We verwachten bultrugwalvissen en vinvissen in de Atlantische Oceaan, maar dit bewijst dat de oceaan een dynamisch ecosysteem is, en dat je nooit weet wat je gaat ontdekken”, aldus O’Brien. “Deze grijze walvis demonstreert hoe snel mariene soorten zich aanpassen aan de klimaatverandering, als ze de kans daartoe krijgen.”