Bolis Pupul eert overleden moeder, met haar stem op dansbare rouwplaat: "Hoofdstuk nooit afgesloten"

Boris Zeebroek maakt als Bolis Pupul zowel solo muziek als samen met Charlotte Adigéry. Zijn nieuwe plaat 'Letter to Yu' is zijn meest persoonlijke project tot nu toe. De basis is gelegd tijdens zijn eerste reis naar Hong Kong in 2018: exact 10 jaar na het overlijden van zijn mama Yu bij een verkeersongeval in 2008. Zeebroek was toen 22.

"Via haar geboortecertificaat wist ik dat haar leven is begonnen op Ma Tau Wai Road, dus dat werd mijn vertrekpunt", vertelt hij. "Een typische straat met veel verkeer, marktjes, roepende mensen en het constante getik van verkeerslichten. Het was er heel warm en vochtig en door mijn jetlag voelde ik me gedesoriënteerd. Ik werd overmand door emoties, die ik heb neergeschreven in een brief, alsof mama op dat moment bij mij was."

Die brief is het openingsnummer van de plaat, waar de titel 'Letter to Yu' naar verwijst. Maar Stephen en David Dewaele van Soulwax, die het album mee producen en uitgeven via hun label DEEWEE moeten Zeebroek overtuigen om die persoonlijke tekst te gebruiken.

"Die woorden waren niet bedoeld om mee naar buiten te komen, maar het is de kapstok waaruit alle muziek is vooruitgekomen. Het voelt zowel kwetsbaar als bevrijdend om de brief toch te delen."

"Ik heb afstand gecreëerd door mijn stem te verlagen en vertragen, en de tekst te vertalen naar het Engels. Zo sluit het perfect aan bij mijn gevoel van gemis tijdens de eerste momenten in Hong Kong. De hele plaat is een belangrijke stap in de verwerking van de dood van mijn moeder, al is dat nooit afgesloten. Rouw is niet eindig."

Op muzikaal vlak is Hong Kong rechtstreeks te horen in korte geluidsopnames van het openbare leven, die Zeebroek met de dictafoon op zijn smartphone heeft gemaakt. Het gaat zowel om kwakende kikkers als typische straatgeluiden van een ruziënde moeder en kind en pendelaars die hun abonnement scannen aan toegangspoortjes van het openbaar vervoer.

"Op vakantie maken veel mensen foto's en filmpjes, maar ik wilde daarnaast ook via mijn dictafoon een stukje van Hong Kong meenemen in audiofragmenten. In elektronische muziek voegen zulke omgevingsgeluiden een extra dimensie toe. Ze verrijken het klankenpalet en maken van muziek een soundtrack die beelden oproept."

Zeebroek voelt hoe deze plaat zijn Chinese roots veel tastbaarder heeft gemaakt. "Mijn zus Sarah en ik hebben pas na mama's dood taallessen Mandarijn gevolgd, als eerbetoon. Als kind stonden we daar niet voor open. We hebben de Chinese kant vooral meegekregen via onze grootouders."

"Het nummer 'Causeway bay' gaat over 4 geuren die ik herken van bij hen thuis in Gent. Geuren die ik in Hong Kong overal tegenkwam in het openbare leven. Bleekwater bijvoorbeeld, waarmee restaurants gepoetst worden, net als de keuken bij mijn grootouders. Of mottenballen, die bij hun kleren hingen."

"Wat in België rare geuren waren, was in Hong Kong de standaard. Het gaf meteen een gevoel van herkenning. Onbewust en gevoelsmatig reageerde mijn lichaam daarop. Zo heb ik ontdekt dat ik op een bepaalde manier bij Hong Kong pas. Ik voel sindsdien hoe die stad aan mij trekt."

"Bij mijn persoonlijke ontdekkingstocht horen ook leuke dingen. Daarom heb ik vrolijke nummers gemaakt, over lekker eten dat ik heb ontdekt of leuke ontmoetingen. 'Spicy crab' is de lokale delicatesse. En in 'Cantonese' spot ik in slecht Kantonees met mijn belabberde talenkennis. Ik blijf de zoon van Kamagurka, dus humor is mijn tweede natuur."

Veel nummers op 'Letter to Yu' zijn grotendeels instrumentaal, met een mix van westerse house, oosterse ritmes en soms buitenaards klinkende synthesizers. Het nummer 'Ma Tau Wai Road' is gezongen door Boris' zus Sarah Yu, voor de gelegenheid 'Salah Pupul'.

"Zij moest te horen zijn op deze plaat, omdat het over onze moeder gaat. Sarah is belangrijk voor mij en ik wist dat zij elk woord zou begrijpen en perfect zou brengen. We hebben al samen muziek gemaakt dus we kennen elkaar op dat vlak door en door." (Als Hong Kong Dong hebben ze in 2008 de finale van Humo's Rock Rally gehaald, red.)

De muziek heeft broer en zus voor het eerst samen naar Hong Kong gebracht. "Sarah is met een enorme gretigheid in die stad gedoken. Ik heb haar gefilmd voor de videoclip bij ons nummer. De beelden zijn zo gebruikt, dat we altijd tegen de mensenstroom in wandelen. Zoals 2 zalmen, die tegen de stroom in zwemmen. We voelen ons in Hong Kong buitenstaanders die hun best doen om in te blenden, maar dat lukt nooit volledig."

Door zus Sarah krijgt moeder Yu ook het laatste woord, in slotnummer 'Cosmic rendez-vous'. "Het moeilijkste nummer om te maken en te beluisteren, want de stem van mijn moeder ontroert me nog altijd heel sterk. Die oude cassette heeft 2 jaar op mijn bureau gelegen, voor ik ze heb beluisterd. Ik heb het lang uitgesteld, omdat ik wist dat de tristesse mij zou overvallen."

"De opname uit 1995 die mijn zus heeft teruggevonden, is een bezoek van mijn moeder aan een astroloog. Ze legt enkele vragen voor waarop ze antwoorden zoekt. Ik wilde mama niet exposen, dus ik heb overlegd met Sarah welke stukjes ik zou gebruiken. De laatste zin is belangrijk: 'Hoe kan je dit allemaal weten?'. In die kritische vraag hoor je wie mama echt was."

Na 2 drukke jaren samen met Charlotte Adigéry gaat Bolis Pupul nu solo optreden. Als het van hem afhangt, is dat de ideale gelegenheid om Azië verder te ontdekken.

"Ik heb zeker ambities daar, maar het is niet evident. In China bestaan YouTube, Facebook en Instagram niet. Ik zou kanalen als Weibo of Wechat moeten gebruiken om mijn muziek te delen. In Azië worden concerten ook op een heel andere manier georganiseerd."

"Ik kijk er sowieso naar uit om mijn nummers live te brengen en mensen te laten dansen op muziek over mijn persoonlijke zoektocht. Dat geeft extra peper en zout aan een project dat veel voor mij betekend heeft. Als mensen zich zouden herkennen in mijn muziek of zich gesterkt voelen in hun rouwproces door mijn nummers, dan zou dat de kers op de taart zijn."