De Kleine Zeemeermin in Kopenhagen, allicht het bekendste standbeeld van Denemarken. Het is niet meteen duidelijk of zij als vrouw of als mythisch figuur wordt geteld.
2024 AP

Meer standbeelden van mythische dieren dan van vrouwen in Denemarken: "Totaal gestoord", zegt minister

Minder dan 10 procent van alle standbeelden en bustes in Deense steden stellen vrouwen voor. "Er zijn minder beelden van vrouwen dan van mythische dieren en mannen. Dat is totaal gestoord", vindt de Deense minister van Cultuur Jakob Engel-Schmidt. "Willen we dat de volgende generatie opgroeit met het idee dat Denemarken enkel vorm kreeg door mannen?" Hij roept een commissie in het leven om te onderzoeken welke belangrijke vrouwen een standbeeld verdienen. Ook het publiek mag suggesties doen.

Internationale Vrouwendag vandaag, en dat is ook de Deense minister van Cultuur Jakob Engel-Schmidt niet ontgaan. Minder dan 10 procent van alle standbeelden en bustes in de openbare ruimte is er eentje van een vrouw. In de hoofdstad Kopenhagen zijn er meer standbeelden van mythische dieren dan van vrouwen. En dat moet veranderen. Engel-Schmidt trekt 50 miljoen Deense kroon (ongeveer 6,7 miljoen euro) uit om die scheve verhouding recht te trekken.

"De cijfers spreken voor zich", schrijft hij op sociale media. "Maar 31 van de 321 standbeelden en bustes in onze steden zijn van vrouwen. En in Kopenhagen zijn er meer beelden van mythische wezens dan van vrouwen. Dat is totaal gestoord. Is dit echt waarmee we de volgende generatie willen laten opgroeien?"

"Vooral wanneer je bedenkt hoeveel cruciale verwezenlijkingen in onze maatschappij te danken zijn aan vrouwen. We hebben allemaal rolmodellen nodig naar wie we kunnen opkijken en die ons een inkijk geven in ons gedeelde verleden."

Mannen, mythische dieren en paarden

In december werd Jakob Engel-Schmidt vader van een dochtertje, Olivia, die hij op sociale media liefkozend "Kleine O." noemt. Nog voor de geboorte viel hem bij wandelingen door Kopenhagen op dat de meeste standbeelden in de stad van mannen, mythische dieren en paarden waren, vertelt hij aan de Britse krant The Guardian. Van de 101 benoemde standbeelden in de Deense hoofdstad zijn er slechts 5 van een vrouw. 26 zijn gewijd aan dieren, 70 aan mannen.

Het verontrustte Engel-Schmidt dat toekomstige generaties zouden denken dat Denemarken alleen maar door mannen vorm gekregen had. "Ik stelde vast dat we een probleem hadden met vertegenwoordiging in Denemarken, zowel in de politiek en in de kunst. Het is een van mijn voornaamste aandachtspunten van het voorbije jaar geweest."

Een standbeeld van koningin Carolina Amalia (1776 - 1881), een van de vijf vrouwelijke standbeelden in Kopenhagen (foto 2016).
Copyright retained by Mel Longhurst

Inspiratiebron

De minister roept nu een commissie met experts in het leven die moet bekijken welke vrouwen het verdienen om een standbeeld te krijgen. Zelf denkt Engel-Schmidt aan Karen Volf. Zij begon in 1890 met een bakkerij. Haar taartjes en koekjes werden erg populair en ze introduceerde als eerste in Denemarken bezorgingen per auto.

Daarnaast is er ook Nielsine Nielsen, de eerste vrouwelijke arts in Denemarken, en Bodil Begtrup, de eerste vrouwelijke Deense ambassadeur. Begtrup onderhandelde mee bij de Verenigde Naties over de inhoud van de verklaring van de rechten van de mens in 1948.

"Dit zijn drie vrouwen wier plaats in de geschiedenis genegeerd is", zegt Engel-Schmidt. Maar hij wil vooral dat het team van experts in kaart brengt welke belangrijke vrouwen in de Deense geschiedenis over het hoofd zijn gezien bij de inrichting van de openbare ruimte. En ook de Denen zelf mogen voorstellen doen.

Een standbeeld van de Deense schrijver Hans Christian Andersen, die onder meer 'De kleine zeemeermin' schreef (foto 2022).
Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved

Inspiratiebron

De commissie moet niet alleen met namen komen, maar ook concrete voorstellen doen voor locaties in heel Denemarken waar de beelden een plaats kunnen krijgen. "De conclusies van de commissie moeten een inspiratiebron zijn voor toekomstige projecten die een einde zullen maken aan de historische ongelijkheid in de stedelijke ruimte."

Engel-Schmidt trekt 50 miljoen Deense kroon (6,7 miljoen euro) uit voor zijn plan. Het gaat volgens hem maar om een eerste fase. In de toekomst moeten er nog meer inhaaloperaties komen.

Het Deense ministerie van Cultuur baseert zich voor de cijfers van standbeelden op een artikelenreeks in de krant Jyllands-Posten in de zomer van 2023.

Meest gelezen